Fındık işinde Kafalar karışık
- Önce bu yıl 800 bin ton kabuklu fındık ürünü tahmini yapılmıştı. Şimdilerde bu tahminin abartılı olduğu söyleniyor.
Tahmin önemli. Çünkü üretim tahmininin yüksek olması fiyat bekleyişini aşağıya çekiyor. Düşük olması fiyatı yukarıya itiyor.
Türkiye'nin dışarıdaki alıcıları yüksek tahmin yapıldığında gevşiyor. Alımda acele etmiyor. Fiyatda cömert davranmıyor.
- Destekemeyi kimin nasıl yapacağı belli değil. Son 2 yıldır Fiskobirlik devreden çıkarıldı. Desteklemeyi TMO yaptı. Şimdilerde Fiskobirlik yönetimi AKP yanlısı yönetim olduğu için Hükümet Fiskobirlik'i destekliyor ama, destekleme sorunluğunu TMI'dan Fiskobirlik'e devretmiyor.
Ama Hükümet Fiskobirlik'in hiçbir iş yapmadan yaşaması ve de borçlarını ve de maaşları ödeyebilmesi için gereken finansal desteği veriyor.
- Hükümet destek fiyatını açıklamadı. Geçen yıl Bakan fiyatı 9 Temmuz'da açıklamıştı.
Fındığın yarısı toplandı. Ama fiyat belirsizliği sürüyor.
- Bu yıl fiyat bekleyişinde üretici ümitsizlik içinde geçen yılın 5 YTL olan fiyatının üzerine enflasyon farkına razı oldu. En yüksek bekleyiş 5.75 YTL. (7.00 YTL. gibi uç bekleyiş de var.)
- Bu arada primli fiyat uygulaması olasılığından söz ediliyor. Alım fiyatının düşük tutulacağı, buna ek olarak üreticiye Doğrudan Gelir Desteği primi ödeneceği belirtiliyor. Fakat bu sistem değişikliğini bu yıl uygulamak çok zor.
- Her yıl olduğu gibi tüccar/üretici kavgası başladı. Üreticiye göre, tüccar güçlü. Rekolteyi yüksek gösterdi. Dış talebi gevşek gösterdi. Hükümet ile, Zıraat Odaları ile anlaştı. Fiyatı aşağıya çekmek için gerekeni yapıyor. Bu nedenle fiyat açıklanamıyor.
Tüccara göre, üretici milletvekilleri aracılığıyla Hükümete baskı yapıyor. Yerel seçimler nedeniyle Hükümet destekleme fiyatını yüksek tutacak.
- TMO'nin destekleme alımlarına geçer ise en aşağı 1.5 milyat YTL kaynağa ihtiyacı var. Geçen yılki destekleme sonucu TMO 1.5 milyar YTL riske girmişti.. Bu yıl verilecek görevi yerine getirebilmesi için kaynak temini çok zor.
- Bu arada üretici fındık toplamaya devam ediyor. Ama topladığı fındığı satıp satamayacağını, satarsa kime ve kaça satacağını bilemiyor.
- Fındığı tüccar ihraç edecek. İhraç bağlantısını tüccar yapacak. Tüccar fındığı alacak olan yurt dışındaki çikolatacıya fiyat veremiyor. Çünkü tüccar da fındığı kaç YTL'den toplayacağını bilemiyor.
- Bu arada dolar ve euro fiyatının oynaklığı ihraç fiyatlarında sağlıklı bir bağlantı yapılmasını güçleştiriyor.
Bütün bunlar karşısında kafalar nasıl karıçmaz ki ?