Filoların yolu uzun
Türkiye’nin kiralama sektörü ile tanışması, daha doğrusu Türkiye’de kiralama sektörünün kurumsallaşmasının geçmişi çok eski değil. Geçmişteki KDV Tebliği’ndeki bir boşluğun yarattığı büyük avantaj nedeniyle kiralama şirketleri çok büyük karlar elde etmeye başlayınca bu alandaki firma sayısı inanılmaz artmıştı. Ancak, daha sonra Maliye Bakanlığı bu açığı kapatınca sektörde işi bu olan kurumsal firmalar kaldı. Bir anlamda kısa dönemli yüksek kar peşindekiler çekilince, meydan kurumsal firmalara kaldı. Birçoğu yabancı ortaklı, bazıları ise yüzde 100 yabancı sermayeli bu kuruluşlar, sektörün kurallarını belirlemeye başladı. Halen yasal boşluklar nedeniyle sektörün faaliyet alanları tam olarak belirlenemese de önümüzdeki dönemde söz konusu düzenlemelerin de yürürlüğe girmesi kaçınılmaz.
Kurallar, boşluklar derken Türkiye’deki filo pazarının da ortalama olmasa da adetsel olarak Avrupa’nın gerisinde olması kaçınılmaz. Automotive News isimli otomotiv dünyasının en önemli haber portalında yer alan istatistiklere göre Avrupa’nın en büyük filo pazarı Almanya’da bulunuyor.
Geçtiğimiz yıl 3.8 milyon aracın satıldığı Almanya’da, filoların büyüklüğü 1 milyonu bulmuş. Tıpkı ülkemizdeki gibi bireysel teşviklerin sona ermesiyle birlikte Almanya’daki filo pazarının bu yıl 1.5 milyona çıkması bekleniyor. Avrupa genelinde ise yaklaşık 15 milyon aracın yüzde 30’unun filo müşterileri oluşturuyor. Türkiye’deki filoların oranı ise geçen yıl yüzde 22’ye gerilemiş durumda. Bu yıl ise yapılan tahminlerde bu oranın yüzde 35 düzeyine yükseleceği yer alıyor.
Filo satışlarının önündeki en önemli engel ise yasal çerçevenin tam olarak oturmamış olması. Yasal çerçevedeki boşluklar nedeniyle alınan farklı alanlarda alınan farklı kararların sektör üzerindeki etkisi büyük olabiliyor. Örneğin, ticari araçların kiralanmasına yönelik getirilen yasaklama kurumsal kiralama şirketlerinde bir anda 20-25 bin araçlık bir yük oluşturdu. Gerçi bir anda demek biraz hatalı olabilir. Zira, yasağın gelişi çok uzun zamandan beri biliniyordu ve sistem içinde kurumsal çalışan firmalar önlemini almıştı ama yine de şirketler önemli sayıda kontratını kaybetti. Yine de bu yıla ilişkin en önemli iyimser beklenti 2007 yılında gerçekleştirilen kontratlardan kaynaklanıyor.
Operasyonel kiralamada şirketlerin anlaşmaları ağırlıklı olarak üç yıllık yapmaları, 2007 yılındaki kiralama yapılan araçların 2010 yılında yenilenmelerini gerektiriyor.
2007 yılında yaklaşık 200 bin aracın filo pazarına satıldığı düşünüldüğünde bu yılki yenileme oranının pazarı önemli bir yükselişe taşıyacağı aşikar.
Ancak yine de uzun vadeli kalıcı bir büyüme için ilk ve en önemli şart, leasinge ilişkin mevzutın bir an önce yürürlüğe girmesi olarak dikkat çekiyor. Yasal düzenlemelerin devreye girmesiyle birlikte operasyonel filo kiralama sektörünün otomotiv pazarının büyüme hızının da üzerinde bir büyüme gerçekleştirebileceği belirtiliyor.