Fed strateji değiştiriyor
Çarşamba akşamı piyasalar son FOMC toplantısının tutanaklarını takip ederken aslında bir gün önce Başkan Powell çok daha önemli mesajlar içeren bir konuşma yaptı. Önce olası bir resesyon durumunda neler yapacaklarını paylaştı:
· Krize karşı mücadelede alet çantamızdaki tüm enstrümanları agresif bir şekilde kullanmaya hazırız
· Bunlar faiz indirimleri, para politikasının doğru iletişimi ve QE (varlık alımları)
· Negatif faiz stratejisini kullanmak istemiyoruz (bu yüzden Fed diğerlerine oranla çok daha farklı bir saygıyı hak ediyor)
· Getiri eğrisi kontrolü diğer bir opsiyon (bu konuda FED 1930-50 arasında ciddi bir tecrübe sahibi)
Ver ardından repo piyasalarında yaşananların bir daha tekrarlanmaması için bilanço büyütme operasyonlarına başlayacaklarını söyledi. Birkaç kez bunun gerçek anlamda bir varlık alımı (QE) olmadığını vurgulaması da dikkat çekiciydi. Yorumum, ki piyasada da bu şekilde algılandığına dair analizler okudum, Ekim ayında da bir faiz indirimi gelmesi söz konusu olacak. Ancak “QE olmayan QE” konusuna biraz daha girmek istiyorum. İşlemin niteliğine baktığınızda teknik olarak QE olduğu doğru, ruhu veya niyet ise gerçekten de QE değil. Ama neden olmadığını anlamamız için önce QE’nin ne olduğunu anlamamız gerekiyor ki piyasanın bir kesimi bunun para basmak olduğuna çoktan ikna olduğu için beyhude bir çaba da olabilir. Daha önceki (2017) makalelerimden bir bölümü tekrar paylaşırsam:
Bankacılık sisteminin kitaplarda veya çoğu yorumda okuduğumuzu gibi kredi yaratmak için mevduata ihtiyacı olmadığını (ilişkinin aslında tam aksi olduğunu) detaylı olarak tartışmıştık. Yani Para Çarpanı gibi teoriler çoktan kadük durumda. Bu konuda rezervlerin rolü mevduattan çok daha önemli. Ve aynı zamanda sistemin kapalı olduğunu dolayısı ile çok spesifik bazı gelişmeler dışında (örneğin kağıt paraya talebin artması, MB’nin varlıklarını küçültme kararı, hükümetin MB mevduatını artırması ) rezervlerin azalması mümkün değil. Bir banka tuttuğu rezervi azaltabilir ancak sistemin genelinde bir daralma sadece önceki cümlede belirttiğim koşullarla gerçekleşebilir. Rezerv miktarının çok yüksek olması kredi talebinin patlaması gibi bir durumda bankacılık sistemin hiç zorlanmadan kredi verebilmesi anlamına geliyor. Fakat bu noktada da sermaye oranları vs gibi düzenlemeler aracılığı ile sistemi kontrol altına almak çok zor değil.” Bugün bu dinamiklerin 3ü de mevcut(tu çünkü Fed bilançoyu küçültmeyi bıraktı). Fed bu kez bilançonun aktiflerini büyütme veya piyasada oranları düşürme hedefi ile varlık alımları yapmayacak. Yükümlülüklerinde yaşanan değişikliklerin rezervler üzerinde etkisini nötralize etmek için varlık alımı yapacak. Bu dinamiklerin ikisi piyasanın nakit talebi ve hazinenin borçlanma yolu ile MB hesabını şişiriyor olması .Bu durum rezervlerin bir muhasebe kuralı olarak düşmesine neden oluyor. Rezervleri likidite regülasyonlarının şartlarını yerine getirmek için elinde tutan bankalar piyasada repo oranlarının yükselmesine neden oluyor. Fed buna yönelik iki adım atabilir , kalıcı bir repo penceresi açmak veya varlık alımlarına başlamak. İkici seçenek tercih edilmiş gibi. Bu adımın ekim toplantısında kamuya açıklanmasını bekleyebiliriz. Piyasa her zaman olduğu gibi önce para yağacak beklentisini seslendirecektir. Endeksler yukarı gidecek, gelişmekte olan ülkelere para akışı hızlanacak, dolar düşecek, altın yükselecek vs vs. Ben yine de dikkatli olun demeyi tercih ediyorum.