FED işsizlik konusunda neden başarısız kalıyor?

Şant MANUKYAN
Şant MANUKYAN Ekofobi [email protected]

 

 

Nihayet secim senesi FED önemli bir karar alamaz görüşünün hatalı olduğu ortaya çıktı.Bir süredir net sinyaller verdiğini belirttiğimiz  FED karar almakla kalmadı radikal bir adım attı.Peki bu kez başarılı olacak mı. Daha önceki QE'lerin tamamen başarısız olduğu söylenemez. Ancak bu QE'lerin yapıldığı ortam ve global gelişmeleri tekrar hatırlamamız gerekiyor. Herşeyden önce 1. QE aynı zamanda başta TARP (ne olduğunu hatırlayanımız var mı?) olmak üzere TALF (peki ya bunu?) vb programlarla desteklenmişti. Bu programlar hem bankaları ayakta tuttu, hem seküritizasyon piyasasının kilitlenmesini önledi hem de kişi ve kurumların borçlarını çevirmesini (commercial paper piyasasını hatırlayın) sağladı. Aynı tarihlerde ABD ve Çin (ki GDP oranlaması yapıldığından ABD'den daha büyük) ekonomik paketler açıkladı.Yani FED bir MB'nin olması gerektiği gibi finansal piyasaları ilgilendiren sorunlarda son derece başarılı oldu ve tek başına değildi. 
Şimdi ise FED "istihdam" yaratılmasını istiyor. Bunu MB değil girişimciler başarabilir. Devletin başarmasının yolu ise (sermayenin hatalı alokasyonu pahasına bile olsa) MB politikalarından değil 1929 krizinde FDR'ın uyguladığı New Deal politikalarından geçer. WPA'i kuran FDR Lincoln tüneli, LaGuardia hava alanı, Oakland Bay Bridge gibi büyük projelerle 8.5 milyon istihdam yaratmıştı.O dönemde bir sayfayı dolduracak kadar projeden bahsedebiliriz. Ancak şu anda ABD finansal dengeleri hükümetin AAA notunu kaybetmeden  bu tip bir girişimde bulunmasına izin vermiyor. Yatırımcılar ise global üretim kapasitesinin halen çok yüksek olduğunun farkında. Buna ek olarak Obamacare ve 2013 başında artması söz konusu vergiler (aslında FED biraz da bunları nötralize etmeye çalışıyor olabilir) ve belirsizlik FED'in başarısız kılacak. Tüketiciler ise zirve noktasında olmasa da halen 100% borçlu.MBSlerin doğrudan hedefi Konut verileri dip işaretleri veriyor ancak  aylık stoklara baktığımızda halen yüksek. Bu durumda GDP için önemli yeni konut üretimi sadece faizler düşük diye eski seviyelerine dönebilir mi?
Bernanke bu işi bilmiyor diye düşünecek kadar ahmak değilim. Bernanke 1929 ve hatta 1989 Japonya deneyimlerini göz önünde bulundurarak kendi pozisyonunu ayarlıyor. Ancak diğer oyuncular maçı saha kenarından seyretmek zorunda bu nedenle de sadece FED başarısız gibi görünüyor.

Sonuç olarak ana (1 aylık değil) trendlerin:

1-ABD uzun vadeli tahvillerin aleyhinde olduğuna ve getirilerde tarihi diplerin yapıldığına inanıyorum.
2-Euro-Altından bahsetmiştim, aşağıda Yen-Altını görüyorsunuz. MB'lerin yarattığı paraya karşılık arzı sınırlı olan Altın. Altın ve gümüşün reel faizlerin seyrine de paralel olarak çok daha yükseleceğine inanıyorum.
3-ECB ne kadar müdahale ve sterilize ederse etsin Euro dizaynı hatalı bir para birimi. Bu nedenle (1 kilo pamuk) doların (1 kilo demir) Eurodan daha geç yere düşeceğine inanıyorum.
4-Değerlemeler S&P'nin önümüzdeki 10 yılda net bir reel getiri sağlamasının zor olduğunu gösteriyor olsa da Bono piyasasından çıkacak olan para nedeni ile hisselerin nominal yükseleceğine ve direkt bir short yerine pair tradeler üzerinden shortlanması gerektiğini düşünüyorum.
5-Çin'in büyümesinde çok daha kuvvetli bir yavaşlama olacağına inanıyorum (artı Japonya krizi).
6-Zayıf global büyüme-yüksek likidite nedeni ile gerilemezse bile (ki mümkün) end. emtiaların görece zayıf bir performansı göstermesini bekliyorum.
7-Tarım ürünlerinde düzeltme tamamlandıktan sonra yeni zirvelerin süreceğine inanıyorum

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Dijital Paraya Geçiş 27 Eylül 2019
ECB’nin alternatifleri 26 Temmuz 2019