FED çok geç kaldı, fatura korkunç olacak

DİDEM ERYAR ÜNLÜ
DİDEM ERYAR ÜNLÜ YAKIN PLAN didem.eryar@dunya.com

 


ABD ekonomisinde iyileşme sürecinin yaşandığı bir dönemde, FED'in parasal genişlemeden çıkış takvimini açıklaması, riskli varlıklardan ve piyasalardan kaçışa yol açtı. FED politikalarını uzun zamandır eleştiren dünyaca ünlü yatırımcı ve Street Smarts kitabının yazarı James Rogers, parasal genişlemenin sona ermesi gerektiğini ve merkez bankalarının gerçeği görüp, para basmaya son vermelerinin kaçınılmaz olduğunu birçok kez dile getirmişti.

FED'in tahvil alım programını sonlandırmaya yönelik kararının ardından, görüşlerini aldığımız James Rogers, FED'in kararını ve bu kararın diğer ekonomilere olası etkilerini DÜNYA'ya değerlendirdi. Rogers'in görüşleri şöyle:

FED politikası, parayı pencereden aşağı fırlatmaktı

"Bana, 'FED para basmaya daha ne kadar devam edecek' diye sorduklarında, 'Para basma makinesi çalıştığı sürece' cevabını vermiştim. FED'in parasal genişleme politikası son derece yanlış bir politikaydı. Bu uygulama, kısa vadede belki, ama uzun vadede asla sürdürülebilir değildi. FED kolaya kaçmayı tercih etti. Açıklanan bu karar, çok geç alınmış bir karar. ABD ekonomisindeki iyileşmeye gelince, kime bu kadar para verseniz, iyi şeyler gösterebilir; fakat yapılan, ekonomiyi yapay olarak iyi gösterip, pencereden aşağı para fırlatmaktan başka bir şey değildi. Bu paranın hiçbir değeri yok. ABD ekonomisine baktığınızda, her dört-beş yılda bir resesyon yaşandığını görürsünüz. Sistemin tamamen temizlenmesi; fazlalıkların atılması gerekiyor."

Fatura korkunç olacak

"FED'in yanlış politikalarının faturası korkunç olacak ve tüm dünya bundan etkilenecek. Öncelikle tabi ki ABD hisseleri bundan çok kötü etkilenecek. ABD, dünya tarihinin en fazla borçlanan ülkesi oldu her zaman. Bu durum daha da kötüleşecek. Borç seviyesi çok daha yüksek olacak. Bugüne kadar hiçbir ülke, vergileri artırarak ekonomisini geliştirmeyi başaramadı. Ancak vergileri ve harcamaları düşürdüğünüz zaman, insanlar iyi iş yapabilirler. ABD dışındaki diğer büyük ekonomiler de geçtiğimiz yıllar içinde, büyümeyi sağlamak için agresif genişleme politikaları uygulamayı seçtiler. Tüm bu olup bitenler karşısında aslında dehşete düşmemiz gerekirdi; çünkü hükümetler büyük miktarlarda para bastılar ve bu parayı harcadılar. Parasal genişlemenin Merkez Bankaları tarafından krizden çıkış ve toparlanma göstergesi olarak sunulması son derece yanlıştı. Dolayısıyla Avrupa da bu faturadan nasibini alacak. Avrupa ekonomisinde zaten Yunanistan gibi ciddi sorunlar var."

Türkiye enflasyona odaklanmalı

"Gelişmekte olan ekonomiler bu durumdan daha sınırlı bir şekilde etkileneceklerdir. Çin, ekonomisini yavaşlatmaya çalışıyor. Bunun doğru bir politika olduğunu düşünüyorum. Öncelikli olarak enflasyonu düşürmek zorundasınız. Çin de bunu yapıyor. Para basılmaya devam edilmesi her zaman daha fazla enflasyon ve daha yüksek faiz oluşturur. Türkiye'ye gelince, Merkez Bankası'nın öncelikli olarak enflasyonu düşürmesi gerekli."

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar