Fazla mesai ve resmi bayram çalışması ücreti tahakkuk ettirilen bordrola
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2006/27082 E. ve 16.05.2007 tarihli ilamında fazla mesai ve resmi bayram çalışması ücreti tahakkuk ettirilen dönemlere dair bordrolar karşısında fazla mesai ve resmi tatil çalışması iddialarının geçerliliği değerlendirilmiştir. Karar özellikle, fazla mesai yapılıp yapılmadığı, yapıldıysa ücretinin kanuna uygun ödenip ödenmediği hususunda çok önemli bir ispat karinesi getirmektedir. Aynı zamanda karar, işyeri kayıtlarının davanın bilirkişi incelemesinden sonraki bir aşamasında dahi sunulabilmesine cevaz vermesi açısından da önem arz etmektedir.
Bahse konu Yargıtay kararında davacı işçi kıdem tazminatı, fazla mesai ve genel tatil ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Davalı yan ise yargılama içerisinde bilirkişi incelemesinden sonra dosyaya bir kısım fazla mesai ve resmi tatil ücreti tahakkukunu içerir ve işçi tarafından ihtirazı kayıt konmadan imzalanmış bordro ve ücret hesap pusulası örneği sunmuştur. Talep yerel mahkemece kabul edilmiştir. Yargıtay ise yerel mahkemenin kararını bozmuştur. Yargıtay verdiği kararda ödeme bulunan aylar için daha fazla, fazla çalışma yaptığını eşdeğer belge ile ispatlayamayan işçinin fazla mesai ve genel tatil ücreti alacağına dair iddialarının kabulünün mümkün olmadığını ifade etmiştir. Bu aşamada mahkemenin yapması gereken şeyin dosyaya sunulan ücret hesap pusulaları ışığında ek bilirkişi raporu alınması olduğu belirtilmiştir.
İncelediğimiz Yargıtay kararında iki nokta büyük önem arz etmektedir. En başta ücret hesap pusulalarında fazla mesai ve resmi tatil sütunu bulunması ve bu sütuna çalışılan ay için fazla mesai ve resmi tatil ücreti tahakkuk ettirilmesi halinde o bordroya ihtirazi kayıt koymadan imza atan işçinin o ay için fazla mesai iddiasında bulunması halinde bunu eşdeğer delille ispat etmesi gerekecektir. Bunun içinde yine işyeri kaydı mahiyetinde bir belgeyi delil olarak sunması gerekmektedir. Bir diğer ifade ile fazla mesai tahakkuk ettirilip, ihtirazı kayıt konmadan imzalanan
bordronun içeriği tanık ile ispatlanamayacaktır.
Eşdeğer delilden kasıt işyeri mesai çizelgeleri veya kart sistemi dökümleri olabilecektir. İkinci önemli nokta ise iş davaları ile ilgili olarak işverenin, işyeri kayıtlarını (ücret hesap pusulası, yıllık
izin defteri vs.) bilirkişi incelemesinden sonra sunmasının mümkün kılınmasıdır. Yargıtay kararında da açıkça ifade edildiği üzere böyle bir ihtimalde sunulan belgeler ışığında ek bilirkişi raporu tanzimi gerekli görülmüştür. Hal böyle olmakla birlikte işverenlerce bu çeşit kayıtların davanın başında sunulması daha isabetli olacaktır. Bu içtihat dayanak gösterilerek işyeri kayıtlarının geç sunulması işverence davanın uzatılmaya çalışıldığı şeklinde de yorumlanabilir. Ancak elde olmayan nedenlerden ötürü işyeri kayıtlarının ibraz edilememesi halinde işyeri kayıtlarının ilerleyen aşamalarda sunulması mümkün olabilecektir.