Fazla çalışmanın tanık anlatımları ile tespitinde takdiri indirim
Bilindiği üzere fazla çalışma talepli olarak açılmış davalarda fazla çalışmanın tanık anlatımları ile tespit edilmesi halinde mahkemelerce takdiri indirim uygulanmaktadır. Fazla çalışma ve genel tatil ücretinden indirimi öngören bir yasal düzenleme olmasa da, fazla çalışma ve genel tatil ücreti alacaklarının uzun bir süre için hesaplanması ve miktarın yüksek çıkması halinde Yargıtay'ca son yıllarda hakkaniyet indirimi yapılması gerektiği istikrarlı uygulama halini almıştır. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin 23.06.2010 tarih 2008/31220 E. ve 2010/20208 K. sayılı kararı da bu doğrultuda vermiş olduğu kararlar arasında güncel olması nedeniyle dikkat çekicidir.
Karara konu somut olayda, davacı, kıdem, ihbar tazminatı, fazla çalışma ve bayram mesaileri alacağı, yıllık izin ücreti alacağı, katma değer vergisi alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkeme isteği hüküm altına alarak, davayı kabul etmiş, dosya davalı vekili tarafından temyiz edilerek Yargıtay'ın önüne gelmiştir.
Öncelikle fazla çalışma ve genel tatil ücreti alacaklarının uzun bir süre için hesaplanması ve miktarın yüksek çıkması halinde Yargıtay'ca son yıllarda hakkaniyet indirimi yapılması gerektiği istikrarlı uygulama halini almıştır (Yargıtay, 9.HD. 18.7.2008 gün 2007/ 25857 E, 2008/ 20636 K., Yargıtay 9.HD. 28.4.2005 gün 2004/ 24398 E, 2005/ 14779 K. ve Yargıtay 9.HD. 9.12.2004 gün 2004/ 11620 E, 2004/ 27020 K. göre ). Yüksek Mahkeme'ye göre bir işçinin uzun süre ve her gün aynı şekilde günlük çalışma süresinin üzerinde fazla çalışma yapması, uzun süre tüm genel tatillerde çalışması hayatın olağan akışına uygun düşmez. Fazla çalışma ve genel tatil ücretinden indirimi öngören bir yasal düzenleme olmasa da, Yargıtay'ın yapılmasını öngördüğü indirimi çalışma süresinden indirim olarak algılamak gerekir. Fazla çalışma ve genel tatil ücretinden indirim; takdiri indirim yerine kabul edilen fazla çalışma süresinden indirim olmakla, davacı tarafın kendisini avukat ile temsil ettirmesi durumunda reddedilen kısım için davalı yararına avukatlık ücretine hükmedilmesi gerekir. Ancak, fazla çalışmanın takdiri delil niteliğindeki tanık anlatımları yerine, yazılı belgelere ve işveren kayıtlarına dayanması durumunda böyle bir indirime gidilmemektedir.
Yargıtay devamında; somut olayda, mahkemece hükme esas alman bilirkişi raporunda fazla çalışma ve genel tatil ücretleri 01.07.2000 - 08.05.2006 tarihleri arasındaki çalışma süresi için tanık anlatımlarına dayanılarak hesaplama yapıldığını, hesaplama tamamen tanık beyanlarına dayanmış olmakla hesaplanan fazla çalışma ve genel tatil ücretinden indirime gidilmesi gerekirken tamamının hüküm altına alınmasının hatalı olduğundan bahisle dosyanın bozulmasına karar vermiştir.
Sonuç olarak; bu karar ile, fazla mesainin özellikle yazılı belgelere ve işyeri kayıtlarına dayanılarak ispatlanamaması durumunda salt tanık beyanları ile karara gidilmesi durumunda, nispeten işverenin de korunması sağlanmış olduğundan, uygulamayı ve dolayısı ile kararı yerinde bulduğumuz söylemek yanlış olmayacaktır.