Faiz artırımı finansçıları mutlu edecek ama yatırımcıyı üreticiyi, tüketiciyi üzecek
Merkez Bankası, “uluslararası ve ulusal para piyasası oyuncuları”nın, sözlerine kanarak dün faiz koridorunun üst bandını 0.75 puan yükselterek %8.5’tan %9.25’e çıkardı. Geç likidite borç verme faizini %10’dan %11’e yükseltti. MB politika faizine dokunmayarak %8’de tutarken, faiz oranı da %7.25 düzeyinde sabit tutuldu.
Merkez Bankası’nda faiz çok. Değişik faizler var. 1 haftalık repo faizi %8.0. Bankalara gecelik borç verme faizi %7.25 ile %8.50 idi. Şimdi artırıldı. Faiz koridorunun tavanı %9.25 oldu. MB sıkışan bankalara geç likidite penceresinden %10 faizle para veriyordu. Bu faiz oranı da %11 oldu. Görüldüğü gibi faiz oranı bol. Seç seç uygula... MB biraz ondan biraz bundan bankalara %8.5-%9.0 faiz ile para veriyor. MB faizi neden artırdı? Artırınca ne olacak? Faiz artırımı kime yarayacak?
MB faizi artırdı diye bundan sonra dolar ucuzlayacak mı? Enflasyon, pahalılık sona erecek mi? Piyasadaki durgunluk, işsizlik şikayetleri bitecek mi?MB’nın artırdığı faiz, bankalara borç para verirken bankalardan aldığı faiz. Bu faiz oranı dolaylı olarak bankaların mevduat faizlerini ve kredi faizlerini de etkiliyor ama... Bu faiz doğrudan, Hazine’nin borç kağıtlarının faizini belirliyor.
Parasını faize yatıracaklar faiz artsın ister. Borçlular, kredi kullanacaklar faiz ucuzlasın ister. Ekonomide talep daraldı. Bunun sonucu para trafiği tıkandı. Borçlular, para ödemekte zorlanıyor. İş adamları çarkı döndürmek için para bulma arayışında. Faiz artınca borçluların, borç almak için çırpınanların yükü artacak. Zor durumda olanlar daha da zorlanacak. Faiz artışı mevduat faizinin de yükselmesine imkan verirse, birikimi olanların faiz geliri artacak. Faiz artışı sadece onları mutlu edecek.
Unutmayalım, faiz maliyetin önemli bir parçasıdır. Faiz artınca maliyetler, sonunda fiyatlar artarve enflasyonu yukarıya iter. Faiz artışını isteyenler “Uluslararası ve ulusal finans piyasasının oyuncuları.” Bunlar dışarıdan Türkiye’ye “Sıcak Para” yollayanlar. İçeride “Sıcak Para”ya takla attırarak faizden para kazananlar. Türkiye’nin sorunları nedeniyle ülkeye döviz girişi yavaşladı. Arz talebi karşılayamıyor. MB, faiz artınca “Sıcak Para” girişinin artacağı ve bu sayede dolardaki tırmanışın duracağı bekleyişinde faizi istemeye, istemeye artırdı. Faiz artışının Hazine’nin borç kağıtları faizini ne kadar yukarıya çekeceğini, dolar fiyatını nasıl etkileyeceğini yaşayarak göreceğiz.