Faik Öztrak’tan muhalefet değerlendirmeleri
Tekirdağ CHP milletvekili, Hazine eski Müsteşarı Faik Öztrak, Çanakkale’deki Adalet Kurultayı'nın, "Geçimde Adalet" oturumunda yaptığı konuşmada “Kamu İhale Kanunu son 15 yılda 42 kez değiştirilirken, son 5 yılda pazarlık usulü ihaleler 5 kat arttı” diyerek eleştirisini ortaya koyuyor.
Öztrak, Kamu İhale Kanunu’na göre afet, hastalık gibi mücbir sebeplerle istisnai olarak uygulanması gereken, “pazarlık usulü ihale” verme yönteminin kullanımının hızla arttığını belirterek, şu değerlendirmesini yapıyor:
“2011 yılında pazarlık usulüyle 4.5 milyar liralık iş veren devlet, 2015’te bunu 12 milyara çıkarmış, 2016’da ise 22 milyar liraya ulaştırmış. Sadece son bir yıldaki artış yüzde 86. 2011’de her 100 liralık kamu ihalesinin sadece 7 lirası pazarlık usulü ile verilirken, bu rakam 2014’te 9 liraya, 2016’da 14 liraya sıçramış durumda.”
Öztrak’ın verdiği bilgiye göre, son yıllarda kamu alımları izleme raporlarında yer alan 150 milyar lira seviyesinde olan kamunun ihalelerinde yer alan mal alımı, yapım işi, hizmet alımı ve danışmanlık hizmetlerinin yüzde 14’ü pazarlık usulü verilmeye başlanmış durumda olduğunu gösteriyor. Verdiği rakamlar de bunu ortaya koyuyor,
Öztrak, konuşmasında, Varlık Fonu'nu paralel hazine olarak niteleyerek şu eleştiriye tabi tutuyor:
“İktidarın hesap vermeden milletin parasını harcama tutkusunun son ve en vahim örneği Türkiye Varlık Fonu oldu. Hükümet OHAL’in verdiği kararname yetkisini kullanarak, devlete ait milyarlarca liralık kamu varlığını sorgusuz sualsiz borç karşılığı ipotek verilmek üzere Fon’a devretti. Fon aracılığıyla yapılan harcamalar da Sayıştay denetimi dışında tutuldu. Fon’dan devletin yaptığı tüm harcamalara paralel, sorgusuz sualsiz harcama yetkisi gündeme geldi.”
Bu tür girişimlerin ülkemizle ilgili yolsuzluk algısını artırdığını öne süren Öztrak, buna ilişkin açıklamasında, “Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün endeksinde Türkiye’de yolsuzluk algısının 2013’ten bu yana hızla artığını ortaya koyuluyor. 2013-2016 yılları arasında ülkeler sıralamasında Türkiye 22 basamak kötülemiş durumda” diyerek sözlerinin kanıtını ortaya koyuyor. Demokrasi ve hukuk devletinin kalitesinin bozulması sonucunu rekabeti olumsuz etkilediğini vurgulayan Öztrak, içinde bulunulan olumsuzluğu şöyle değerlendiriyor:
“Hukukun üstünlüğünün kalmadığı, can ve mal güvenliğinin olmadığı, ifade özgürlüğünün sınırlandığı, devletin hesap vermediği bir ortamda, kimse uzun vadeli taahhüde giremez. Üretken yatırımları yapacak girişimcilerin yerini sıcak paracılar alır. Korkan tüketici harcamasını asgariye indirir. Aş olmaz, iş olmaz, ekonomi daralmaya başlar. Nitekim yılın ilk üç ayında makine teçhizat yatırımları, iki yıl önceki düzeyinin altında kaldı. Makine techizat yatırımları üç çeyrektir daralıyor. Yatırımcı ürkmüş, iş imkanı sağlayan yatırımları yapmıyor. Ekonomide aşı işi büyütmek, geçimi sağlamak zorlaşıyor. Diğer taraftan insan hakları ve özgünlükler karnemizdeki bozulma dış ticaretimizi de, turizmimizi de olumsuz etkiliyor.”
Fait Öztrak’ın eleştirilerinin yer aldığı “Geçimde Adalet” konuşmasında bu değerlendirmeler yer alıyor.