Facebook gerçeği
Şanslı ressam
Ressamı çağırmışlar, şirket merkezinin duvarına resim yaptırmak istediklerini söylemişler. 1000 dolara da anlaşmışlar. İşin bitiminde şirket sahibi ressama sormuş: "1000 doları mı istersin, yoksa aynı değerde şirket hisseleri mi?". Şimdi size "Siz olsanız ne yapardınız? Hangisini seçerdiniz?" diye sorsam, herhalde "Şirketine bağlı" derdiniz. Sanırım ressam da düşünmüş, bir hesap yapmış kendi kendine. Ama düşüncesinin tersine, "Hisse" opsiyonunu seçmiş. Düşüncesinin tersine diyorum. Çünkü o zaman bu şirketin yarattığı kavramı "gülünç ve anlamsız" buluyormuş. Ama yine de hisse senetlerini almış. İyi ki de almış. Çünkü O, şimdi milyoner. Sözünü ettiğim ressam David Choe ve duvarına resim yaparak hisse senetlerini aldığı şirket de Facebook. Choe'nın elindeki hisse senetlerinin değeri 200 milyon dolar.
Facebook, evlerdeki "Yeter artık, kalk şu facebook başından" söyleminden çok, şu anda iş dünyasının gündeminde. Şirket, 5 milyar dolarlık bir halka açılım yapıyor. Piyasada göreceği talebe göre, şirketin değerinin 75 milyar dolar ile 100 milyar arasında olacağı söyleniyor.
Rakamlarla Facebook
Sosyal paylaşım sitesi Facebook, sekiz yıl önce Harvard öğrencilerince kurulmuş bir şirket. Kurucusu Mark Zuckerberg şirketin %28.4 hissesine sahip, ama oy hakkının %57'sine. Şirketin yaptığı resmi açıklamaya göre 2011 yılında şirketin kârı %65 artmış ve 1 milyar dolara erişmiş. Bu kâr, 3.7 milyar dolarlık gelirden geliyor. BBC'nin yorumuna göre Facebook bir reklam şirketi; çünkü gelirinin
%85'ini reklam gelirinden elde etmiş. Eğer Facebook bir ülke olsa idi, Çin ve Hindistan'dan sonra nüfus olarak üçüncü büyük ülke olacaktı. Şu an aylık kullanıcı sayısı 845 milyon. Paranın büyük bölümü Amerika Birleşik Devletleri'nden geliyor Ama kullanıcıların çoğunluğu Amerika dışından. Her gün Facebook'a 250 milyon resim yükleniyormuş. Lady Gaga en popüler sayfaya sahip; 47 milyon beğeneni varmış.
Kurucu Zuckerberg, 27 yaşında. Geçen yılki temel ücreti yıllık 483.333 dolarmış, ama primle birlikte 1.49 milyon dolar almış. Ocak 2013'ten itibaren yıllık ücreti 1 dolar olacakmış. Şirketin COO'su (Chief Operating Officer) Sheryl Sandberg, şirketin %0.1 hissesine sahip. Geçen yılki geliri 30.87 milyon dolarmış.
Facebook ve diğer internet devleri
Facebook'un rakamları diğer internet devleri ile karşılaştırıldığında ortaya aşağıdaki tablo çıkıyor. Ürettiği kâra göre pazar değeri Google, Microsoft ve Apple'dan daha yüksek. Demek ki pazarın beklentisi hayli fazla.
Toplumsal olaylarda Facebook
Öteki dünyaya göçen yeni göçen bir Arap diktatörü eski arkadaşları karşılamış. "Nasıl oldu? Nasıl öldün de devrildin? Zehir mi, kurşun mu?" diye sormuşlar. Diktatör acı acı gülmüş "Facebook" demiş.
"Arap Baharı" hareketinde facebook'un çok yaygın bir iletişim ortamı olarak kullanıldığı biliniyor. Şu anda devam eden ve de gelecekte ortaya çıkacak toplumsal olaylarda da çok kullanılacağını söylemek için üstün bir öngörüye ihtiyaç yok.
Sonuç
Facebook, bu yüzyılın girişim mucizelerinden birisi. Büyük bir başarı öyküsü. Bir ihtiyacı görüp onu karşılayacak bir ürünü piyasaya bedava sürmek ve ondan para kazanmak bir üstün beceri meselesi. Sosyal medya, hızlı yayılan bir salgın olmuş. Hızla yayılmış ama kalıcı olmuş bir alışkanlık. Sosyal medya sadece "sosyal" yaşamımızda da yok. İş dünyası da balıklama atlamış olaya, profesyonel hayatımıza da girmiş.
BBC'nin teknoloji kolonu yazarı Rory Cellan-Jones, Facebook'u şöyle tanımlıyor: "Madem ki, kullanıcılar para vermiyor, Facebook üyeleri müşteri değil, ürün. Facebook, kullanıcıların zamanlarını, dikkat ettikleri şeyleri, hoşlandıkları ve hoşlanmadıkları şeylerle ilgili bilgilerini dünyaya satıyor; (ve bundan para kazanıyor) Facebook halka açılırken sunduğu bilgilendirme dökümanında misyonunu, dünyayı daha açık ve bağlantılı (open and connected) yapmak olarak açıklıyor. Dünya daha açık ve bağlantılı olurken Mark Zuckerberg başta olmak üzere, Facebook hisseleri olanlar bankalarına kahkahalar atarak koşuyorlar.