EYT’liyim ama az günüm var, emekli olabilir miyim?

Özgür ERDURSUN
Özgür ERDURSUN Çalışma Hayatı ve Emeklilik ozgur.erdursun@dunya.com

Emekli olmak tüm çalışanla­rın hayalidir. İlk işe başlama gününe göre emekliliği hak edip eksik günü olanlar emekli olmak için nasıl bir yol izleyeceğini bil­mediği için emeklilik süreci uza­maktadır.

İlk işe başlama tarihine göre prim gün sayısını tamamladığın­da emekli olacak fakat prim gün sayısı eksik olduğu için emekli olamayanların SSK/Bağ-Kur ve Emekli Sandığından prim günle­rini tamamlamaları gerekir. Han­gi statüden emekli olacakları da son ödenen 2520 güne bakılarak belirlenir. Son 2520 gün içinde en çok hangi statüden prim günü sayısı fazla ise o statünün prim gün sayısı şartını tamamlayarak emekli olabilirler.

Emekli olmak için çeşitli al­ternatifler vardır, bunları bilerek hangi alternatif size uygun ise bunu bilmeniz ve onu uygulama­nız gerekir.

Türkiye’de ya da yurtdışında ne zaman sigortalı olduğunuz, yurtdışında sigortalı olduysanız Türkiye’nin ikili sosyal güven­lik anlaşması yaptığı bir ülke de mi sigortalı oldunuz, Türkiye’de mi yaşıyorsunuz, yurtdışında mı yaşıyorsunuz, yurtdışında yaşı­yorsanız orada çalışıyor musunuz, Türkiye’ye dönme planınız var mı, kadınlarda ve erkek­lerde 5510 sayılı yasa­nın 41. Maddesine göre SGK’ya borçlanma hak­kı var mı, doğum, asker­lik, yurtdışı gibi bir çok sorunun yanıtına göre emeklilik planlamanızı yapmanız gerekir.

Bugün sizlere bir örnek üzerin­den emekli olmak için nasıl yol­lar izlemeniz gerektiğini alterna­tifleri ile yazdım.

Örnek:

28/06/1976 doğumlu bir kadın,

İlk işe başlama tarihi 01/01/1996

Prim gün sayısı 2496 gün

Bu kadın EYT’dir.

İlk işe başlama tarihine göre SSK’dan 5825 gününü tamam­ladığında yaş şartı aranmadan emekli olabilir. Ayrıca SSK’dan 2. Alternatif olarak 58 yaşında 3600 günle de emekli olabilir.

4/A (eski SSK) emeklilik 1.alternatif:

5825 gününü tamamlayabil­mesi için 5825-2496 = 3329 gün yani 9 yıl 2 ay 29 gün eksiğini ta­mamlaması gerekir.

Bu kişi 2004 yılına kadar çalış­mış daha sonra iş hayatından çık­mış, yurtdışına yerleşmiş ve Tür­kiye’den 2004 sonrası ödenen si­gorta primi yoktur.

2007 ve 2013’de iki çocuk dün­yaya getirmiştir.

Çocuklarından dolayı doğum borçlanması hakkı vardır. Bir ço­cuk için 720 gün, iki çocuk için toplam 1440 gün yani dört yıl do­ğum borçlanması hakkı vardır.

İki çocuk için doğum borç­lanması yaparak günlük 277,39 TL’den 2 çocuk için 1440 gün * 277,39TL gün= Toplam 399.442 TL ödeyerek 1440 gün ilave prim günü satın alabilir. Bu durumda 2496 primim gün sayısı 1440 gün doğum borçlanması ile 3936 gü­ne ulaşır.

Bu durumda emekli olmak için 5825-3936=1889 gün ek­siği kalır. 1259 gün için yurtdı­şı borçlanması yaparak, YDB Günlük 390,08TL*1259=491.111 TL ödeyerek, prim gün sayısı­nı 3936+1259=5.195 güne ulaştı­rabilir. Bu durumda 5825-5195= 630 gün prim eksiği kalır, kalan günlerini Türkiye’de çalışarak emekli olabilir.

1259 günden daha fazla yurtdı­şı borçlanması yapar ise, yurtdışı borçlanmaları Bağ-Kur statüsün­de kabul edildiğinden SSK sta­tüsünden çıkar Bağ-Kur statüsü şartlarına geçer.

Yurtdışı borçlanması yaparak eksik gününü tamamlayan kadın ya da erkekler emeklilik hakkı el­de ettiklerinde yurtdışında yaşa­maya devam edecekler ise Türki­ye’den emekli aylığı bağlanabil­mesi için yurtdışında çalışmıyor, sosyal yardım ya da işsizlik maaşı almıyor olmaları gerekir.

4/A (eski SSK) emeklilik 2.alternatif:

Bu kişi aynı zamanda 3600 gün­le 58 yaşında 4/A’dan (eski SSK) emekli olabilir.

58 yaş için istenen prim gün sa­yısı 3600-2496 (Türkiye’de mev­cut 4/A prim gün sayısı)= 1104 prim gün sayısı eksiğini doğum borçlanması yaparak ödeyebi­lir. 2 çocuk için 1440 gün doğum borçlanması hakkı olduğundan, borçlanmaların günlük olarak kaç gün ödeyeceğini sigortalı­nın kendisi tercih edebiliyor ol­masından dolayı 1440 günün ta­mamı kadar doğum borçlanması yapmadan sadece eksik prim gün sayısı kadar doğum borçlanması yaparak 1104 gün için 306.239 TL ödeyerek 58 yaşını bekleyebilir. 28/06/2034’de emekli olabilir.

Doğum borçlanması için öde­yeceği miktarı 7.5 kata kadar fazla ödeme hakkına da sahip­tir. Fazladan ödeyeceği primler emekli aylığında etkili olacaktır ancak cebinden çıkan paranın karşılığında emekli aylığına etki­sinin bilinmesi ve ödenecek tuta­rın buna göre belirlenmesi gerek­mektedir.

4/B (eski BAĞ-KUR) emeklilik 1.alternatif:

Bu kişi aynı zamanda Bağ- Kur’dan 7200 günle yaş şartı ol­madan emekli olabilir.

Yaş şartına tabi olmadan emek­li olabilmesi için Türkiye’de mev­cut 2496 prim gün sayısını 7200 güne tamamlaması gerekir. 7200- 2496=4704 gün eksik günlerini doğum borçlanması ve yurtdışı borçlanması ile tamamlayabilir.

1440 gün doğum borçlanması için en az 399.442 TL, ayrıca

3264 gün yurtdışı borçlanması için 1.273.222TL

Toplam 1.672.663 TL ödeyerek emekli olabilir.

Türkiye’den emekli aylığı bağla­nabilmesi için yurtdışında çalış­mıyor, sosyal yardım ya da işsizlik maaşı almıyor olması gerekir.

4/A (eski BAĞ-KUR) emeklilik 2.alternatif:

Bağ-Kur’dan 5400 günle 56 ya­şında emekli olabilir. Bunun için 1440 gün için 399.442TL doğum borçlanmasını ödeyerek, mevcut 3496 prim gün sayısını 3936 gü­ne ulaştırabilir, sonrasında eksik kalan 1464 gün için yurtdışı borç­lanması yaparak 571.077 TL öde­yerek, toplamda 970.519 TL öde­yerek 56 yaşında emekli olabilir.

Bu durumda toplam 970.519TL ödeyerek 28/06/2032’de 56 ya­şında emeklilik hakkı elde eder. 56 yaşına geldiğinde yurtdışın­da çalışmadığında, sosyal yardım ya da işsizlik maşı almadığında Türkiye’den emekli kendisine emekli aylığı bağlanır.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar