EYT’lilerin yarısı emekli oldu! Diğer yarısı neden emekli olamadı?

Özgür ERDURSUN
Özgür ERDURSUN Çalışma Hayatı ve Emeklilik [email protected]

EYT yasası çıkamadan önce yıllarca konuşuldu, 3.3.2023’de EYT yasası çıktı ancak EYT hala çok konuşu­luyor.

08.09.1999’da EYT ile emek­lilikte kademeli yaş şartı ge­tirilmişti. Yaklaşık 11 milyon 500 bin kişi emeklilikte yaşa takılmıştı. 3 Mart 2023’de çı­kan EYT yasasına kadar 11 mil­yon 500 bin EYT’linin 7 milyo­nu yaşı bekleyerek emekli ol­du. Geriye kalan 4 milyon 500 bin EYT’li ise yaş şartı olma­dan emeklilik hakkı elde etti. Ancak tüm EYT’liler emekli olamadı. EYT yasası sonrasın­da yaş şartı olmadan emeklilik hakkı elde eden EYT’lilerden 2 milyon 307 bini emekli olur­ken 2 milyon 193 bin EYT’li henüz emekli olamadı.

Yani EYT’lilerin yarısı hala emekli olamadı.

3 Mart 2023’de EYT yasası sonra­sında 08.09.1999 tarihine kadar si­gorta başlangı­cı olanlar ya da SGK’ya borçlan­malar ile işe baş­lama tarihini 08.09.1999 tari­hi öncesine çeken yaklaşık 4 milyon 500 bin kişi yaş şartı olmadan emeklilik hakkı elde etti.

EYT ile emeklilik hakkı el­de etmiş yaklaşık 4 milyon 500 bin kişiden 2 milyon 307 bini emekli oldu. EYT ile yaş şartı olmadan emeklilik hakkı elde edip prim gün sayısı eksik olan yaklaşık 2 milyon 193 bin prim gün sayısını tamamladıkların­da emekli olacaklar. Son SGK istatistiklerine göre aylık baz­da 35.668 kişi emekli olmuş.

3 Mart 2023 ile yüzbinlerce kişi emeklilik için müracaat­ta bulunmuştu ancak emekli­lik için müracaatta bulunanla­rın sayısı her ay azalıyor. Aylık bazda ortalama 35 bin kişiye düşmüş durumda, 2024 Kasım ve Aralık ayında yaklaşık 150 bin kişi emekli aylıklarında kayıp yaşamamak için emek­li olmak istememelerine rağ­men zorunlu olarak emeklilik müracaatlarında bulunacak­lar. 2025’de itibaren emeklilik müracaatlarında bulunacakla­rın sayısı aylık bazda daha hız­lı düşecek! Yaklaşık 1 milyon 500 bin EYT’li nasıl bir yol iz­leyerek emekli olacaklarını da­hi bilmiyor.

-08.09.1999 öncesi işe giri­şi olup çok az prim gün sayısı olanlar

-08.09.1999’da sadece bir, iki gün işe başlaması olup daha sonra çalışma hayatında bu­lunmayan, ilk işe başladığın­da sigorta başlangıcından dahi habersiz olanlar

-Son 1261 günde Bağ-Kur’a takılanlar

-Bağ-Kur’lu olup geçmiş dö­nemlerde Bağ-Kur günlerini sildiren günlük ihya tutarı ile kendilerine büyük miktarda borç çıkan ve bu borcu ödeme imkanı olmayanlar

-Devlet memuru olup EYT’li olduğu halde düşük emekli ay­lığı almamak için emekli olma­yanlar

-Prim gün sayısı az olup ka­dınlarda 58, erkeklerde 60 yaşı­nı bekleyenler

-EYT’li olup olmadığını bil­meyenler

-Hangi statüden ne zaman kaç günle emekli olacağını bil­meyenler

-Planlama yaparak birkaç yılda emekli olabilecek fakat bir türlü bu işlere zaman ayır­mayanlar

-Düşük emekli aylıkları ne­deni ile emekli olsam ne ola­cak deyip emeklilik planlaması yapmayanlar

-Daha fazla çalışarak daha yüksek emekli aylığı alacağını düşünüp emekli olmayı tercih etmeyen fakat ileride buna piş­man olacaklar

-Bir işyerinde gerçekten ça­lışmadan kendisini para kar­şılığında sigortalı gösterip bu günler silinenler ve eksik günü­nü nasıl tamamlayacağını bil­meyenler

Bu durumda emekli olama­yan yaklaşık 2 milyon 193 bin kişinin yapması gerekenler,

-E-devletten SGK hizmet dökümlerinizi kontrol edin, 08.09.1999 tarihi ve öncesi adı­nıza 1 gün dahi prim ödenmişse EYT’li olduğunuzu bilin,

-Son 2520 gün sayınıza göre hangi statüden emekli olacağı­nızı,

-Eksik günlerinizi nasıl ta­mamlayacağınızı

-Hangi durumlarda parasını ödeyerek gün satın alacağınızı

-3600 günle yaş şartı ile mi, 5000-5975 gün ilk işe başlama tarihinize göre yaşa tabi olma­dan mı emekli olacağınızı

-Bağ-Kur mu, SSK mı konu­sunda karar verip ona göre son 1261 gün primi için işyerini de­vir edecekler, şirket ortaklığın­dan ayrılacakların zaman kay­betmeden karar vermesi,

-Hangi tür emekliğin sizin yararınıza olduğunu, en kolay emeklilik yolunu öğrenerek eksik günlerinizi tamamlayıp emekli olacaksınız.

-Çalışmadan nasıl prim ödeyeceğinizi bilerek

Emeklilik planlamanızı ya­pın, bilgiye ulaşmak artık çok daha kolay, yasal olarak hakkını kullanın, birkaç yıl sonra bu ko­nularla ilgilenmeyen EYT’liler çok pişman olacaklar.

 

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Emeklilikte kritik tarihler 12 Aralık 2024