Evlilik nedeni ile iş sözleşmesinin feshinde ihbar tazminatı
Yargıtay Kararları / İş Hukuku Enstitüsü Av. Ali Yüksel - Av. Cihan AVCI
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2007/8381 E. ve 19.11.2007 tarihli kararında, evlilik nedeniyle iş akdinin sona ermesi halinde, işçinin kıdem tazminatı yanı sıra ihbar tazminatı da alıp alamayacağını değerlendirmektedir.Evlilik nedeni ile iş akdinin feshi halinde, işçiye kıdem tazminatının yanında ihbar tazminatı da ödeneip ödenmeyeceği meselesi son derece tartışmalıdır. Konu evlilikten ötürü iş akdinin feshine yönelik binlerce Yargıtay kararında tartışılmış ve çeşitli değerlendirmeler yapılmıştır. Yargıtay’ın genel eğilimi evlilik nedeni ile iş akdinin işçi tarafından feshi halinde kıdem tazminatının yanında ihbar tazminatının da ödenmesi yönünde olmuştur.
Hatta bu konuda İş hukukçuları ile Yargıtay arasında derin bir görüş ayrılığı da söz konusudur. Doktrindeki yazarlar hemen hemen ittifak halinde evlilik nedeni ile iş akdinin işçi tarafından feshi halinde, işçinin ihbar tazminatına hak kazanamayacağını savunmuşlardır. İşte şu anda incelediğimiz karar Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin evlilik nedeni ile iş akdinin feshi halinde işçiye ihbar tazminatı ödenmesine yer olmadığına ilişkin bir karardır. Bir anlamda Yargıtay 9. Hukuk Dairesi bu kararı ile kökleşmiş içtihatından geri dönmüş gibidir. İncelememize konu kararda davacı; ihbar ve kıdem tazminatı ile fazla çalışma parasının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır. Hüküm süresi içinde davalı işveren avukatınca temyiz edilmiş ve Yargıtay 9.Hukuk Dairesinin önüne taşınmıştır. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi yaptığı temyiz incelemesi neticesinde yerel mahkemenin kararını bozmuştur.
Bahse konu olayda davacı işçi, 06.07.2003 tarihinde evlenerek evlilik iznine ayrılmıştır. Davacı evlilik izni sonucu işine dönmeyerek 14.07.2003 tarihinde hizmet akdini evlilik nedeniyle feshetmiştir.
Yerel mahkeme yargılama sonucu davacı taleplerini kabul ederek, davacıya kıdem tazminatının yanı sıra ihbar tazminatı ödetilmesine de karar vermiştir. Yargıtay kıdem tazminatına yönelik kararın hukuka uygun olduğunu, ancak evlilik nedeni ile iş akdini fesheden işçinin ihbar tazminatına hak kazanamayacağını belirtmiştir.
Kararda evlilik nedeni ile işçinin yaptığı fesihlerde kıdem tazminatı hakkının doğduğu ancak ihbar tazminatı alacağının söz konusu olamayacağı açık ve net şekilde belirtilmemiştir. Yargıtay’ın bu şekilde değerlendirmede bulunmasının en önemli sebebi hiç şüphesiz evlilik nedeni ile yapılan fesihlerde ortada klasik anlamda bir işveren feshi olmaması olsa gerektir.
Çünkü evlilik nedeni ile iş akdini fesheden ve kıdem tazminatını alan taraf işçidir. Dolayısıyla bir ihbar öneli bildirmek durumu söz konusu olacaksa bunun işçi tarafından yapılması gerekecektir.
Hal böyle iken işvereni ihbar önelinde bulunmadan yapılan fesihlerin sonucu olan ihbar tazminatı ödemek zorunda bırakmak, hakkaniyete de uygun düşmeyecektir. Ancak burada işverenlerin evlilik nedeni ile iş akitlerini feshetmek isteyen çalışanlarından, bu iradelerine yönelik yazılı dilekçe vesair belgeleri almaları büyük önem arz etmektedir. Aksi halde işveren yan, yapılan feshin işçi tarafından evlilik nedeni ile yapıldığını ispatlamakta büyük zorluk çekecektir.