Evde hizmetlerinde çalışanlarda yaşanan tereddütler
Ev hizmetlerinde 1.4.2015 tarihi itibariyle yeni bir uygulamaya geçildi. Bu uygulama öncesi yaşanan tereddütler, yeni düzenleme ile giderildi ve kişinin ay içerisindeki gün sayısına bağlı olarak yapılacak bildirimler değişti. Buna göre;
5510 sayılı Kanun'un 1.4.2015 tarihinden itibaren yürürlüğe giren ek 9'uncu maddesi ile ev hizmetlerinde çalışanlar, bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içerisinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olanlar ile aynı veya farklı gerçek kişi yanında 10 günden az çalışanlar şeklinde ikiye ayrılmış olup bu kapsamdaki sigortalılar 4'üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılacaktır.
5510 sayılı Kanun'un ek 9'uncu maddesi uygulamasında; ev içerisinde yaşayanlar tarafından yapılabilecek temizlik, ütü, yemek yapma, çamaşır, bulaşık yıkama, alışveriş ve bahçe işleri ile çocuk, yaşlı veya özel bakıma ihtiyacı olan kişilerin bakım işlerinin ev halkı dışındaki bireyler tarafından yapılması “ev hizmeti", aralarında aile bağı olup olmadığına bakılmaksızın bireylerin içinde yaşadığı yapı ile bu yapının garaj, depo ve bahçe gibi bölüm ve eklentileri de “ev" olarak dikkate alınacaktır. Çocuk, yaşlı veya özel bakım işi nedeniyle ev hizmeti kapsamında sigortalı sayılanların bu işi kendi evinde ya da hastanede yapmaları halinde sigortalıların çalıştığı yerler evin bölüm ve eklentisi olarak değerlendirilecektir.
Ev içinde yaşayanları evden alarak alışverişe, gezmeye götüren, boş zamanını evin bölüm ve eklentilerinde geçiren şoförlük hizmeti ev hizmeti sayılacaktır.
Ev hizmetlerinde ayda 10 günden az çalışanlar
5510 sayılı Kanun'un ek 9'uncu maddesi kapsamında ev hizmetlerinde 10 günden az sigortalı olarak çalışanlar 1.4.2015 tarihinden itibaren iş kazası ve meslek hastalığı yönünden sigortalı sayılacaktır. Bu şekilde sigortalı çalıştıranlar 10 güne kadar çalıştırdıkları sigortalılar nedeniyle işveren sayılmayacaklar, bu kapsamda sigortalı çalıştırdıkları her gün için prime esas günlük kazanç alt sınırının %2’si oranında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi ödeyeceklerdir.
10 günden az çalışmanın tespitinde günlük 7,5 saatin altındaki çalışmalar 1 gün olarak kabul edilecektir. 10 günden az çalışılan süreler birbirini takip eden günler olabileceği gibi ayın farklı günleri de olabilecektir.
10 günden az süre ile çalışan sigortalıların bildirimleri sadece e-devlet üzerinden yapılabilmekte olup; SGK’ ya herhangi bir belge sunmaksızın, www.turkiye.gov.tr üzerinden giriş yapılarak prim tahakkuku oluşturulabilir, oluşan prim tahakkuklarının çalışmayı takip eden ayın sonuna kadar da “kredi kartı ile prim ödeme” ekranından ödenmesi mümkündür.
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla çalışanların bildirimi
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalışanların bildirimi “Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge” ile gerçek kişi işveren tarafından çalışmanın başladığı ayın sonuna kadar ikamet edilen en yakın yerdeki sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine yapılacaktır. Bildirgedeki işe giriş tarihi sigortalılık başlangıç tarihidir. “Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge” dışında yapılan bildirimler geçerli sayılmayacaktır.
Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süreyle ikiden fazla sigortalı bildirimi denetim sebebi sayılacak işverenin bu yöndeki beyanı hakkında SGK denetim ve kontrolle görevli memurlarınca inceleme yapılarak sonucuna göre işlem yapılacaktır.
Dolayısıyla 10 günden fazla ev hizmetlisi çalıştıran kimselerin mutlaka SGK’ ya bildirge ile başvurması gerekmektedir.