Euro'nun değerlenmesi ile ilgili yakınmalar başladı
OLAYLARIN İÇİNDEN / Tevfik Güngör Doların değer kaybetmesine paralel olarak Euro değer kazandıkça, küresel pazarda rekabet şansını kaybedecek olan Euro bölgesi ülkelerden bugüne kadar önemli yakınmalar duyulmuyordu. İlk ciddi yakınma ve Avrupa ülkelerinin rekabet güçlerini kaybetmekte oldukları konusundaki açıklama, Almanya'daki uçak ve uzay sanayi sektöründen geldi. Alman radyosunda yayınlanan habere göre, uzay ve havacılık endüstrisinde faaliyet gösteren Alman şirketlerinin satış hasılatı 2007'de 20 milyar Euro'yu aşmış durumda. Ciro gibi personel sayısında da 88.200 ile yeni bir rekor kırıldı. Satış hasılatının yüzde 17'si araştırma ve geliştirme çalışmalarına harcandı. Ama bu tablonun bir de riskli yanı var. Haberde yer alan bilgilere göre, Alman şirketleri cirolarının yüzde 75'ini ihracattan sağlıyor. Amerikan Doları'nın değer kaybetmesi, ihracat oranı yüksek olan bu branşın, dolar bölgesinde imalat yapan şirketlerle rekabet etmesini zorlaştırıyor. Alman Uzay ve Havacılık Birliği Başkanı Thomas Enders yerli şirketlerin doların zayıflaması yüzünden köşeye sıkıştıklarını gizlemiyor: "Euro/dolar kurunun 1,50 ya da 1,60 olması tahammül sınırına dayandığımız anlamına geliyor. Mutlaka bir şeyler yapmalıyız. Köşemize çekilip dolar kâbusunun bir-iki yıla kadar geçmesini bekleyemeyiz. Berlin Uluslararası Uzay ve Havacılık Fuarı, mayıs ayı sonlarında düzenlenecek. Bütün riskleri de hesaba katarak maliyetleri asgariye indirmenin yollarını aramak zorundayız." Aynı zamanda Airbus Holding'in yönetim kurulu başkanı da olan Thomas Enders, dolar paritesi 1,35 iken uygulamaya koydukları tasarruf programının etkisini kaybettiğini havacılık yan sanayii ile aralarındaki yük dağılımını gözden geçireceklerini söylüyor. Alman Uzay ve Havacılık Birliği Genel Müdürü Dietmar Schrick, Airbus'un şartları durmadan ağırlaştırmasının tedarikçi yan sanayi kuruluşlarının durumunu sarstığını anlatıyor: "Konuştuğum şirketlerin üçte birinin, dolar kurunun hızla düşmesi yüzünden nefes alamaz hale geldiğini gördüm. Kimi işletmeci 'Airbus'tan başka müşterimiz olmasaydı, çoktan havlu atardık' diyor. Uçak yan sanayiinde imalatı yurtdışına kaydırma planları yapılıyor." Aynı şeyin kendileri için de geçerli olduğunu belirten Airbus Yönetim Kurulu Başkanı Enders, imalatın yavaş yavaş yüksek ücret ödenen Avrupa ülkelerinden dolar bölgesine kayacağını tahmin ediyor. İlginç bir haber de bu sanayi sektörünün aynı zamanda çoktandır vasıflı işgücü sıkıntısı da çekmesi. Mesleki eğitime ağırlık vermedikleri için bunda kendilerinin de kabahat payı olduğunu inkar etmeyen Airbus Yönetim Kurulu Başkanı her yıl ihtiyaç duydukları 4 bin mühendis ve ikibin teknisyeni kısmen Hindistan gibi ülkelerden getirttiklerini söylüyor: "Uzay ve havacılık endüstrisinin sadece Avrupa ve Amerika'da kalifiye eleman bulabildiği dönemler geride kaldı. Diğer ülkelerde de önemli bir potansiyelin bulunması aslında sevindiricidir. Global bir branşta faaliyet gösterdiğimize göre, eleman ihtiyacının karşılanmasında da global düşünmekten daha normal bir şey olamaz" diyor. Alman radyosunda yayınlanan bu haber, Euro'nun değerlenmesinin yavaş yavaş önemli sektörleri nasıl olumsuz etkileyeceğini, dolar bölgesindeki ülkelerde rekabet gücünün nasıl artacağını açıklıkla gösteriyor.