eTR 10. yılı

***

İlk on yılda sadece “ödüle uygunluk” ölçütü arandı. Bunun listesi var. Uzmanlardan oluşan jürisi var... Ama, gelecek on yılda, “kurum, ne kadar tasarruf ve verimlilik sağladı?” diye de bakılacak. Bu yıl ilk kez verilen “On yılda en iyi gelişim gösteren proje” ödülünü 2008 eTR Ödülü sahibi Orman Yangınları Yönetim Sistemi aldı. Çünkü bu web tabanlı sistem kapsamında 4 bin 900 araca 2007’den beri kurulan veri cihazlarıyla telemetrik bilgiler, GSM üzerinden iletişim merkezine aktarılmaya başlandı. Böylece, orman yangınlarına daha çabuk müdahale edildi. Ölçülebilir değerlerle 38,849,125 TL tasarruf sağlandı.

***

Ne yazık ki, e-Devlet projelerinin yönetişimi yok. İletişimi yok. Bilgiler, web sitelerinde protokole gömülü. Veriler açık değil. Hatta yok. Kamuda inançla ve hevesle çalışan çok sayıda görevlinin çabalarından vatandaşın haberi olmuyor. Eğer, projeye sponsor özel bir şirket varsa, kamuoyuna yansıma şansı daha çok. Bütün bu yönetişimsizlik, işleri gerçekleştirenlere büyük haksızlık. Oysa marifet, iltifata tabidir. Burada “marifet,” projenin kendisi, “iltifat” ise bunun kamuoyunca takdiri olmalı.

Görme sorunlu vatandaşlarımızın yaşam kalitesini artırmayı hedefleyen “çok alkışlanacak” bir e-devlet uygulaması da Milli Kütüphane’den: Kitaplara ses veriyorlar. Okuyamayan, dinlesin diye... www.mkutup.gov.tr/konusankitap adresinde şimdilik 5 bin kitabın “sesi” var. Gönüllü okuyucuların sesleri bunlar. TRT ve Devlet Tiyatrosu “gönüllü” olsa, daha da çok kitap seslenecek. 400 bin görme engellinin yarısına bile bu hizmeti götürmek için çok gönüllü lazım. 

Görme sorunlu vatandaş, durumunu belirten raporunu 0312 223 04 51 numaralı faksa gönderip hemen üye oluyor. Sonrası, bilgisayar veya cepten dinlemeye kalmış. Konuşan Kitaplık Görme Engelliler Merkezi, bir kaç satıra sığan bu büyük hizmeti adım adım geliştirerek 2012’de biri eTR olmak üzere üç ödül aldı.

eTR Ödülü alan her kurumun ayrı bir başarı ve fayda öyküsü var. Örneğin, pamuk üretim merkezi Söke Ovası için geliştirilen Akıllı Sulama Projesi, ovadaki parsel büyüklükleri, arazi sınıfları, bitki deseni, sulama şebekesi gibi bilgilerin dijital analizini öngörüyor. Sulama suyu azaldığında, su en ekonomik şekilde kullanılacak: Aynı miktarda veya daha fazla ürün, daha az suyla üretilecek. Tarımda verimliliği artırmak için, suyu etkin kullanma projesi yapmayı nihayet akıl ediyoruz. Hiç aklımıza gelmemesinden hayırlı. 

Gerisini aktarma imkanı bulamadığımız edevlet projelerini kamuoyuna, Ankara’da “kim” anlatmaya, “ne zaman” başlayacak?