Et tüketimimiz 1 milyon ton

Yılda 1 milyon ton kırmızı et tüketiyoruz. Bunun yüzde 90’ına yakını sığır eti, yüzde 10’una yakını koyun eti. Diğer hayvan türlerinin tüketimde ufak payları var.

Türkiye’de 6 milyon kültür ırkı, 6 milyon melez, 2 milyon yerli ırk olmak üzere 14 milyon büyükbaş hayvan varlığı var. Bunların bir bölümü süt hayvanı, bir bölümü et hayvanı.

2014 yılında 3 milyon 700 bin baş 4 milyona yakın sığır kesildi. Bunların et ağırlığı 900 bin tona yakın.

Genelde Kurban Bayramı yaklaşırken, et fiyatları yükselir. Hayvan mı ithal edelim, yoksa karkas et mi ithal edelim tartışması başlar.

Canlı hayvan ve karkas et ithalatı, bu ithalat için harcanacak dolar bakımından önemli değil. Önemli olan ithalatın içerideki süt ve besi hayvancılığını olumsuz etkilemesidir.

Et fiyatlarındaki artışı durdurma ayarışında karkas et ithaline karar verildi. Bayramdan önce ithal karkas et piyasaya çıkacak. İçeride karkas etin kilosu 26 TL, dışarıda 16 TL.

Ucuz ithalat karşısında süt ve besi için hayvan yetiştirenler zarara uğruyor. Sonunda mevcut sistem yara alıyor. Üretimden vaz geçenler nedeniyle ülke hayvan açığı ile karşılaşıyor.

Önceki yıllarda ithalat nedeniyle hayvan açığı ortaya çıkınca hükümet sıfır faizli hayvancılık kredileri ile hayvan varlığını artırmaya çalıştı. Hayvancılık ticareti için 10 milyon TL destek verildi.

Besilik dana ithalatı serbest. Çünkü besilik danalar hemen kesime gitmiyor. Besi çiftliklerinde belli süre beslendikten sonra kesime gönderiliyor.

Şimdilerde üreticiler değil de aracılar hayvan ticareti yapanlar kesimlik inek ithali veya karkas et ithali için kapıların açılmasını istiyorlar.

Et fiyatlarında artış var. Ama bu artışın önünü kesmek için ithalat kapısının açılması, hayvancılığı öldürecek.  

Et fiyatlarının artışının arkasında üç önemli neden var:

1) Hayvancılıkta maliyetin yüzde 60’ını sanayi yemi teşkil ediyor. Sanayi yeminin hammaddeleri ithal girdiler. Döviz fiyatı artınca yem fiyatları artıyor, dolayısıyla hayvan maliyeti artıyor.
2) Türkiye’de yeterli etlik dana üretimi olmadığından, hayvan varlığı artmıyor. Yem sorunu var. İthalat kapısı bir açılıyor, bir kapanıyor. Bütün bunlar besiciliğin gelişmesini önlüyor.
3) Et fiyatlarında artış eğilimi başlayınca, besiciler kesime gidecek hayvanları bekletiyor. Arzda duraklama olunca, fiyatlar geçici süre ile de olsa yükselmeye başlıyor.

Devamlı olarak canlı hayvan ithal ederek, karkas et ithal ederek halkın et talebi karşılanamayacağına göre, yapılacak olan yerli üretimi artırmak. Yerli üretimde miktarı çoğaltarak, maliyetleri aşağıya çekerek, et fiyatlarının yükselişini önlemek.