Eskişehir'de toprak sanata dönüşüyor
Eskişehir Tepebaşı Belediyesi’nin her yıl düzenli olarak gerçekleştirdiği Uluslararası Eskişehir Pişmiş Toprak Sempozyumu’nun yedincisi bugün başlıyor. Sempozyumun başlaması ve yapılacak etkinlikler ile ilgili kamuoyunu bilgilendirmek üzere bir basın toplantısı düzenlendi. Sempozyum ile ilgili bilgilere ve değerlendirmelere geçmeden önce basın toplantısının yapıldığı ilginç mekanı biraz anlatmalıyım. Çünkü, bu mekana her gidenin, her keresinde aynı heyecanı, aynı merakı ve hemen hemen aynı duygu ve düşünceleri yüreğinin derinliklerinde yaşadığını biliyorum.
Tepebaşı Belediye Başkanı Ahmet Ataç’ın da basın toplantısında dillendirdiği üzere, şimdiki adı Tepebaşı Belediyesi Özdilek Kültür ve Sanat Merkezi olan mekan, sanat merkezine dönüştürülmeden önce, yanından bile geçerken tedirgin olduğumuz Milli İstihbarat Teşkilatı Bölge Başkanlığı binasıydı. Yüksek yüksek duvarları, girişinde ve çevresinde nöbetçi asker kuleleri ve tel örgülerin olduğu bir binaydı ve şehrin ortasında soğuk görüntüsüyle yanından geçenleri bile ürperten bir heybeti vardı. 2011 yılında MİT’in binayı terk etmesiyle Tepebaşı Belediyesi binayı devralarak, yeni düzenlemeler yaptı ve Özdilek’in katkılarıyla Kültür ve Sanat Merkezi’ne dönüştürdü. Binanın dokusu bozulmadan, hatta nöbetçi asker kuleleri dahi kaldırılmadan yenilenen mekanda, artık sanat atölyeleri ile çok amaçlı salonlarında kadınlar ve çocuklara yönelik baskı, resim, cam sanatları, seramik, lületaşı eğitimi, piyano ve diğer enstrümanlar eşliğinde müzik eğitimleri veriliyor. Yanından geçenlere ve çevresinde oturanlara müzik ziyafetleri çekiliyor. Dolayısıyla eski MİT binası yeni yüzüyle, kültür ve sanat ile kentin rahat nefes alacağı bir yer haline geldi. En önemli özelliği ise, restaurant ve kafesinde zihinsel engelli çocuklara iş olanağı sağlanarak, kendi kendilerine yetmeleri, topluma kazandırılmalarına ön ayak olan bir merkez oldu.
Pişmiş Toprak Sempozyumu’nun bilgilendirme toplantısının burada yapılmasının başka bir anlamı da vardı. Başkan Ataç, bu alanı, kentsel dönüşümün en güzel örneği olarak lanse etmekte haklıydı aslında çünkü mekanda oturup toplantıyı takip ederken, nereden nereye diye düşünmeden etmemek olanaksızdı.
Eskişehir’in önemli kimliklerinden biri tuğla ve kiremit, yani pişmiş toprak. Özellikle Tepebaşı Bölgesi’nde yoğunlaşan ve kentin tarihsel geçmişinde önemli rolü olan tuğla kiremit sanayi, uzun yıllar kent ekonomisine katkı sağlamada oldukça etkili bir sektör oldu. Günümüzde de Eskişehir sanayinin itici gücü olarak önemini koruyor. Ülke düzeyinde markalaşmış ve ülkenin önemli oranda tuğla ve kiremit ihtiyacını karşılayan, yaptıkları ihracat ile kentin adını dış dünyaya da duyuran şirketlere sahip. Bu anlamda da tuğla ve kiremidin tarihsel etkisinin halen devam ettiğini ve kent kimliğini oluşturduğu söylemek yanlış olmaz.
Pişmiş Toprak Sempozyumu, hem kültür-sanat, hem bilim, hem de ekonomik açıdan kente önemli kazanımlar sağlıyor. Kent belleğinin oluşması yanında, kente önemli kalıcı sanat eserleri kazandırılıyor. Hem Türkiye’nin hem de dünyanın önemli pişmiş toprak sanatçılarının, sempozyum süresince Eskişehir’de yaptıkları eserleri, kentin değişik bölgelerine yerleştirilerek, kentin bir açık hava müzesi haline dönüşmesi sağlanıyor. Bilimsel alanda sempozyum süresince bilim insanlarının yaptığı bilimsel bildiriler ve sunumlar, kitaplaştırılarak bilim dünyasının hizmetine sunuluyor.
Türkiye’de bir ilk olan ve halen bir ikincisi yapılamadığı için aynı zamanda tek de olan sempozyumun, artık kullanılmayan ve Eskişehir’in tuğla kiremit sanayisinin altyapısını oluşturan eski Kurt Kiremit Fabrikası alanında yapılması da ayrı bir anlam kazanıyor. Sempozyum süresince katılımcılar ve ziyaretçiler, tarihi dokunun içinde çağdaş ve modern sanatla tanışma fırsatına sahip oluyor.
Toprağı seviyorsanız, sanata düşkünseniz ve bir de Yeni Türkü’ye hayransanız, bu akşam başlayacak ve 15 gün sürecek Uluslararası Eskişehir Pişmiş Toprak Sempozyumu’nu kaçırmamalısınız.