Eskişehir, Termik Santrali tartışıyor
Eskişehir’in Alpu İlçesi’nde kömür rezervi bulundu. Bölgenin özelleştirilmesi ve termik santral kurulması için Elektrik Üretim A.Ş (EÜAŞ) ihaleye çıktı. Ama belediyeler başta olmak üzere Eskişehir’deki kurum ve kuruluşların tamamına yakını termik santrale karşı. Sadece Alpu Belediye Başkanı bunu çok istiyor, onun söylediklerini yazımın sonuna ekleyeceğim ki, böyle düşünenlerin varlığı da bilinsin isterim.
Önce kömür rezervinin bulunduğu bölgeye, kurulacak termik santrale ve ihalesine bir bakalım; Alpu İlçesi Eskişehir’e en yakın ilçelerden birisi, kent merkezine sadece 32 kilometre, merkez ilçe Tepebaşı’na ise 25 kilometre mesafede, iki kilometre çevresinde 4-5 tane köy var. Tarım yapılan geniş bir ovaya sahip ve Türkiye’nin tarımsal sit alanı ilan edilen 141 ovasından birisi. Sadece kentin değil bölgenin önemli bir tarım alanı, buğday üretimi yapılan verimli bir bölgesi.
Lületaşı’nın da çıkarıldığı Beyazaltın köyüne termik santral kurulması planlanıyor. 1.125 hektarlık alana 1080 MW’lık bir santral kurulacak. Yılda 6.3 milyon ton kömür yakılacak. Oluşacak 1.6 milyon ton taban külü ve çıkarılacak 350 bin ton alçı taşı ile birlikte toplamda yıllık 2 milyon ton atık oluşacak. Yatırım için 1 milyar 800 milyon lira harcanacak.
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın yapacağı ihale ile birim başına en düşük elektrik satış fiyatını veren istekliye sahalar devredilecek. Kömür Rezerv Alanı ile Enerji Üretim Alanı, sahalardaki kömür rezervine dayalı olarak çalışacak elektrik üretim santrali kurma şartıyla işletme hakkının devri yoluyla özelleştirilecek. İhale pazarlık usulü uygulanarak gerçekleştirilecek. İhaleye ön yeterlilik için son başvuru tarihi 26 Ocak 2018 olarak belirlenirken, yalnızca tüzel kişiler ile Ortak Girişim Grupları katılabilecek. İhalenin geçici teminatı ise 25 milyon TL olarak belirlendi.
Elektrik üretiminde yerli kömürün payını arttırmaya yönelik olarak kurulması planlanan Termik Santral, son günlerde Eskişehir’in gündemini oluşturuyor. Ciddi bir çevre kirliliği yaratacağı ve tarım arazilerinin yok olacağı endişesini taşıyan Eskişehir’deki belediyeler dahil çoğu kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum örgütleri Termik santralin kurulmasına karşı çıkıyor. Dünyanın yenilenebilir enerji kaynaklarına yöneldiği ve termik santralleri hızla terk ettiği günümüzde Eskişehir’e, üstelik verimli tarım alanına termik santral kurulmasının yanlışlığı tartışılıyor ve bir kamuoyu oluşmuş durumda.
Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen akıldışı buluyor
Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen, Eskişehir'in Alpu ilçesine kurulması planlanan termik santral projesinin gerçekleşmesi halinde bölgedeki tarımsal üretim ve hayvancılığın sona ereceğini belirtiyor ve “Ülkemiz ve kentimiz böylesi akıldışı projeleri hak etmiyor. Bu projeyle son derece tehlikeli bir iş yapılıyor. Proje hayata geçerse bölgede hayvancılık bitecek, meralar zarar görecektir. Partikül ile dolu meradan beslenen hayvanlar hastalanacaktır. Birçok ürünün yetiştiği Alpu ovasında tarım yapılamayacaktır. Dünyada sadece Sepetçi köyünde çıkarılan lületaşı işlemeciliği sona erecektir. Eskişehir kent merkezi, Tepebaşı ve Odunpazarı ilçeleri ile Alpu ilçe merkezinin havası kirlenecektir. Başta Porsuk olmak üzere bölgedeki su kaynakları kirlenecektir. Kısacası çok büyük çevre sorunlarına yol açacaktır. Eskişehir'in geleceğini düşünen herkes bu projenin karşısında olmalıdır" diyor. Büyükerşen, dünyada termik ve nükleer santrallerden vazgeçildiğine vurgu yapıyor ve gelişmiş ülkelerde kömür ocaklarının da kapatıldığını hatırlatıyor.
Özaydemir: Düşük kalorili ve derinde
Eskişehir Sanayi Odası Başkanı Savaş Özaydemir de bulunan kömür rezervinin düşük kalorili olduğunu ve çok derinde olduğunu söylüyor. “Bu kömürü çıkarmak için toprağı deşecekler ve tarım arazisini duman edecekler, çıkarmaya değmez” diyor ve ekliyor; “Bütün dünya artık bunları kapatıyor, yenilenebilir enerjiye dönüyor. Afşin-Elbistan santralleri de böyle bir maceranın ürünüdür, oralar duman oldu, bakmaya dayanamazsınız. Aynısının Alpu ovasına yapılması doğru değil, burası birinci derece tarım arazisidir, yazık olur” diyor.
Konuya en son Tüketiciyi Destekleme Derneği (TÜKDES) Genel Başkanı Süleyman Bakal dahil oldu, projenin yerine karşı çıktı ve bir de öneri getirdi, “Alpu ovasında bulunan kömür Mihallıççık ilçesindeki Adularya tesislerinde işlensin” dedi. Süleyman Bakal, termik santralin zararlarından söz ederek, “Tepebaşı ilçe sınırları içerisinde yer alan termik Santral Sahası Eskişehir il merkezine yaklaşık 32 km, Tepebaşı ilçe merkezine 25 km mesafede yer alıyor. Anadolu’nun buğday deposu 51 bin hektar Alpu Ovası tarımsal sit alanıdır. Dernek olarak Alpu ovasında bulunan kömürün ovaya 90 km, Eskişehir kent merkezine 140 km mesafede kurulu bulunan Mihalıççık ilçesindeki Adularya Termik Santrali’nde elektriğe dönüştürülmesini öneriyoruz. Adularya, verimsiz topraklar üzerinde kurulmuş, yoğun nüfusun yaşadığı kent merkezinden uzaktadır. Böylece hem ekonomik, hem de Eskişehir’e zararlı olmayacak bir çözüm olur” dedi.
Termik santralin bulunduğu bölgedeki toprak sahiplerinin ve köylülerin bilgilendirilme adı altında iknaya çalışıldığı ve bununla ilgili toplantılar yapıldığı da konuşuluyor. Ancak köylülerin ikna olduğu pek söylenemez zira onlar da projeye karşılar. Çevre kirliliği ve küresel iklim değişikliği nedeniyle tarım arazilerinin yok olacağını düşünüyorlar.
Alpu Belediye Başkanı Rafet Demirtaş herkesten farklı düşünüyor ve Termik Santral’in yararlarından söz ediyor. Şimdilik santrali savunan açıklamalarda bulunan tek kişi olarak “Termik santrali, hem şehrimiz için hem de ülkemiz için çok güzel meyveler verecek bir ağacına benzetiyorum. Buradan çıkan suyu seralara verecekler, böylece ilçemizde seracılık başlayacak, binlerce insan seracılık yapacak. Hava sıcaklığı burada artık eksi 1’in altına düşmeyecek. Ilıman bir havaya kavuşacağız, don olmayacak. Herkes su gibi para kazanacak. insanlar artık Alpu’ya yaşamak için gelecek” diyor.