Eski romana yeni yorum

Edip Emil ÖYMEN
Edip Emil ÖYMEN YENİLEŞİM edip.oymen@outlook.com

 

İngiliz yazar Jane Austen'in altı romanını, altı değişik romancı "yenileyerek" yazacak. Romansal dönüşüm yaparak. Temaya, karakterlere ve fikir akışına sadık kalarak. 200 yıllık bu romanları günümüz okuyucusuna (Y ve Z Kuşağı) aktaracaklar. Çünkü aksi halde orijinallerini sadece meraklı "yetişkinler" okumaya devam edecek.

Bu yukarki paragrafta "bizim buralara" uymayan ne çok şey var: 200 yıllık romanı hala okuyanlar örneğin... Jane Hanım'ın "Aşk ve Gurur" (Pride & Prejudice) romanı yılda 50 bin satmaya devam ediyor. Üstelik, e-kitaba dönüştüğü halde... İnternette tamamı okunabildiği halde... Bugüne kadar filmleri, dizileri yayınlandığı halde... Millet, romanı hala satın alıyor.
 
Jane Austen, İngiliz edebiyatının Shakespeare'den sonraki ikinci önemli yazarı. Aralık 1775- Temmuz 1817 sadece 41 yıl, ama 6 roman. Hepsi hala hayatta.
200. yılı dolayısıyla çeşitli yayınevleri (Harper Collins, Knopf v.s.) bu romanları, "günümüz koşullarına" uyarlamayı düşündü. Bu iş için her yayınevi, farklı romancılarla anlaştı. Şimdi, anglosakson kitap piyasasına "renove edilmiş" Jane Austen romanları çıkmaya başlayacak. Yayıncılıkta öyle bir yenilikçi adım ki, daha önce bu boyutta örneği yok!
Jane Hanım'ın en popüler eseri Aşk ve Gurur'u (Pride & Prejudice) Curtis Sittenfeld "yenileyecek." Bu romandan şimdiye kadar üç önemli film çıktı: 1940 (Laurence Olivier), 1995 (Colin Firth), 2015 (Keira Knightley): Fakir kız, zengin oğlan aşkının en dantellisi. BBC, bundan dizi hazırlıyor. Zaten "dönem dizi"lerini süper mükemmel yaparlar... Ayrıca: 2001'de Bridget Jones'un Günlüğü de bu romana dayanıyordu. Halen ise, romandaki Elizabeth karakterinin adıyla "Lizzie Bennet Günlüğü,"  internette bir video ve sosyal medya dizisi halinde. Son Emmy Ödülleri'nde interaktif medya ödülü kazandı. (Romancı P.D.James, 2011'de bu romanın "devamını" yayınladı. Kimseye beğendiremedi. Şimdi ABD'de dizisi çekiliyor. Bakalım ne olacak?)

İngiliz romancı Jo Baker ise Aşk ve Gurur'da "alt katlardaki hizmetli takımı"nın aşklarını, üst katlara gönderme yaparak sıfırdan yazdı. Aman efendim, meğerse herkes böyle bir yenilik bekliyormuş: ABD"de Knopf yayınevi, İngiltere'de Doubleday hemen basıyor. Film hakları satıldı. 8 dile tercüme ediliyor. Küresel millet, demek ki savaş-kriz-terör-istikrarsızlık yüzünden kendini pembe romantikliğe vermeye dünden hazırmış.  
Jane Hanım'ın "Sağduyu ve Duyarlılık" (Sense & Sensibility) romanını çok popüler İngiliz kadın romancı Joanna Trollope uyarladı. Bu ay yayınlanıyor... Kapak resmi hoş: Kulaklarında iPhone/iPod kulaklığıyla bir çift (Zamanın ruhuna ve herşeyine uygun!). Çok çok ünlü "Emma"yı İngiliz romancı Alexander McCall ve "Northanger Manastırı"nı Val McDermid seneye yetiştirecek. 

200 yıl önce yaşamış ünlü romancısını bugün hala okumakla kalmıyor anglosaksonlar, Jane Austen Dernekleri'yle yaşatıyor: İngiltere, ABD, Avustralya, Japonya, Hollanda ve Brezilya'da.

Bir romanın "değiştirilemez" satırlarını yeniden yorumlamak, yaratıcılığa yenilikçi bir kapı olduğu kadar, böyle bir projeye para yatırmak da yayıncılıkta yenilikçilik. Başka romancıların eserleri için de başka renovasyon projeleri var. Ama onlar başka sefere...  

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Hollywood’a yapay zekâ 02 Ağustos 2019