Erkekler bu kadar yapabildi, şimdi teknolojide kadın zamanı
Ada Lovelace. Ünlü İngiliz şair Lord Byron’ın kızı Ada Lovelace, bilgisayar tarihinin öncülerinden. Lovelace’in matematik ve bilgisayar tarihine geçmesinin nedeni, Cambrige Üniversitesi’nde matematik profesörlüğü yapan Charles Babbage’ın “Analitik Makine” adlı ilkel bilgisayarı için yazdığı bir algoritma oldu. Bu algoritma da 1940’larda ilk modern bilgisayarın gelişmesine ilham verdi.
Geleceğin dili olarak kabul edilen kodlamayı bir kadının icat etmiş olması çok önemli. Bize bunu hatırlatan ise Mastercard Kuzey Amerika Pazarları Kıdemli Başkan Yardımcısı Yasemin Bedir.
Son iki yıldır Mastercard Türkiye ve Azerbaycan Genel Müdürü olarak görev yapan Yasemin Bedir, 1 Aralık 2017 itibariyle Mastercard Kuzey Amerika Pazarları Kıdemli Başkan Yardımcısı olarak atandı. Böylece Türkiye’den ilk kez bir kadın yönetici Mastercard bünyesinde Amerika kıtasında üst düzey yönetici olarak görev yapıyor. Yasemin Bedir, yeni görevinde Kuzey Amerika Pazarları’nda Bankalar ve Ödeme İşlemcilerinden sorumlu olacak.
Yasemin Bedir’i Mastercard’ın hayata geçirdiği Women Leadership Network’ün beşinci geleneksel buluşmasında dinledik. Mastercard’ın faaliyet gösterdiği bölgelerde yer alan 36 ülkede 1000’e yakın üyesi olan Women Leadership Network, kadınların bir araya gelerek birbirini desteklemesini amaçlayan bir organizasyon. Kadınların birbirini desteklemesi çok önemli. Özellikle de en hızlı şekilde değişen ve tüm hayatımızı da beraberinde değiştiren teknoloji sektöründe.
Yasemin Bedir’in de dediği gibi, teknoloji fırsat eşitliği sunuyor. Mastercard tarafından dört sene önce gerçekleştirilen “Evin Hesap Uzmanı” projesi de teknolojinin sunduğu gücün önemli bir örneği. SGK ile birlikte yürütülen projede, yüzyüze eğitimle 10 bin civarında kadına ulaşılmış. Projenin Facebook sayfasının oluşturulması ile ulaşılan kadın sayısı ise 100 binlere çıkmış. Yasemin Bedir, kadınların teknolojiyi kendi eğitimleri için kullanmaya başladıklarını söylüyor ve geleceğin genç iş kadınlarına şu öneride bulunuyor: “Beş sene sonra hayatımız tamamen değişecek. Meraklı olun, gelişmelerle ilgilenin ve güçlü bir network oluşturun."
Teknoloji sektöründe Yasemin Bedir gibi başarılı isimler olmasına rağmen, KPMG 2017 rakamlarına göre, sektör genelinde kadınlar erkeklerin oldukça gerisinden geliyor. Sektördeki kadın lider oranı sadece yüzde 9. En yüksek oran ABD’de; ama orada da yüzde 18’lerde.
Kadınların teknoloji konusunda 3 sorunu
Google Türkiye Ülke Müdürü Bülent Hiçsönmez, kadınların teknolojide yeterince temsil edilmemesini üç temel unsurla açıklıyor. Bunlardan birincisi, internete erişim konusunda kadınlar ile erkekler arasında yüzde 10’luk bir fark var. Erkeklerin internete ulaşımı daha kolay. İkincisi, kadınların internet kullanımının, girişimciliğe ve teknolojik okuryazarlığa dönüşmesi gerekiyor. Üçüncüsü ise kadın mühendis sayısının son derece yetersiz olması. Teknoloji bugün hukuktan, finansa her sektörü ilgilendiriyor. Ama teknoloji üreten kadın çok sınırlı.
“Teknoloji kullanmak konusunda dünya lideriyiz; ama sorun teknoloji üretebilmekte; katma değer yaratabilmekte” diyen Bülent Hiçsönmez, “Teknoloji sektöründe yüzde 10-15 oranında bir büyüme hızıyla yetinirsek, beş yıl sonra yok oluruz” diyor.
Bülent Hiçsönmez, aslında çok uzun zamanlara yayılan küçük çaplı değişimlerle biryere varamayacağımızı söylüyor. Çünkü dünya genelinde yaşanan değişim çok büyük ve çok hızlı. O yüzden hemen harekete geçmek gerekiyor. Hiçsönmez’in de dediği gibi; “Erkekler bu kadar yapabildi, kolları sıvama sırası kadınlarda.”
“Gelecek çoktan geldi, ama eşit şekilde dağılmadı”
Women Leadership Network’ün beşinci geleneksel buluşmasında dinleme fırsatı bulduğumuz bir diğer isim de Türkiye Bilişim Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Eczacıbaşı oldu. Eczacıbaşı’nın konuşmasından altı çizilmesi gereken bazı cümlelere yer verelim:
-Her sabah yeni bir kırılım, yeni bir olayla karşılaştığımız bir dünyada yaşıyoruz. Şaşırmaya alıştık. Ekonomi teorileri artık geçersiz. Eski girdiler, bildik çıktılarla sonuçlanmıyor.
-Yeni nesil Soğuk Savaş dönemini ne kadar bilmiyorsa, internetsiz, mobil telefonsuz bir dönemi de bilmiyor. Benim kuşağım, iktidar kuşağı. Bazılarımız bu değişimi anladı, bazılarımız anlamadı. Yaşanan değişim çok derin. Hukuktan eğitime, mesleklerden yönetişime her alanı değiştiriyor.
-Biz teknolojinin kendisine odaklandık; oysa teknolojinin gerektirdiği yeni davranış modellerini; yeni alışkanlıkları anlamakta bebek adımları ile ilerliyoruz. ABD’li yazar Willian Gibson’un dediği gibi, “Gelecek çoktan geldi, ama eşit şekilde dağılmadı. Toplumlar daha akıllı veya aptal değiller. Yetkinlik sahibi olmanın yolu cesaret ve özgüvenden geçiyor.