Enflasyonun düştüğüne kim inanıyor?
Enflasyon neden bu kadar önemli, çünkü çok sayıda insanın hayatını ilgilendiren maaş artışları buraya bakılarak yapılıyor. Devlet yönettiği ve yönlendirdiği fiyatları ortalama enflasyona göre artırıyor.
Ülkenin ekonomik performansını ölçtüğümüz büyüme performansı bile nominal değerleri, TÜİK tarafından açıklanan enflasyon oranından deflatör ile arındırarak ortaya çıkıyor. Sözün özü enflasyon rakamı doğru değilse, ekonomi üzerinde yapılan tüm analizler boşa düşer, dolayısıyla alınan önlemlerin dayanağı da ortadan kalkar.
Hafta içinde, ekonomi basınında yer alan TÜİK ile İTO ya da ENAG arasında neden bu kadar fark var tartışmalarının alevlenmesiyle beraber TÜİK tarafından da açıklamalar geldi.
Yaklaşık 30 yıldır piyasada yer alan bir ekonomist olarak gelen açıklamaların soruları cevaplamak yerine, şüpheleri daha da artırdığını maalesef söylemek zorundayım. Son yıllarda açıklanmasına son verilen tüketim sepetindeki maddelere dair gelen biz çok sayıda fiyatın ortalamasını alıyoruz o yüzden diğer kurumların belirttiği oranlardan farklı mesajı tatmin edici değil.
Zira son yıllara kadar kolkola giden İTO-Türk-İş-ENAG-KKTC TÜFE gibi verilerden bu kadar belirgin ayrışma hangi metodoloji uygulanırsa uygulansın, istatistiksel hata payı dahilinde açıklanamayacak kadar fazla. Aradaki farkın sürekli TÜİK rakamının altta kalacak şekilde geliyor olması da zamanlama ile ilgili bir fark olmadığını gösteriyor. TÜİK’in bu detayları açıklamak yerine hem dilbilgisi yönünden hem de matematiksel açıdan hatalar içeren bir mesaj yayınlaması ve enflasyon şirketlerin yüksek kar marjı yüzünden yükseliyor diyerek, kuruluş amacından farklı noktalara yönelmesi de ayrıca düşündürücü.
Saygın üniversitelerin ve anket kuruluşlarının yaptığı ortak çalışmalar halkın enflasyon algısının ve dezenflasyon sürecine inancının çok farklı bir noktada olduğuna işaret ediyor. Hane halkı uygulanan politikanın başarılı olduğuna ya da olacağına kuvvetle inanmıyorsa, o zaman beklenti yönetiminin başarılı olması mümkün değil. Yani asgari ücreti artırmamak ve dolar kurunun belirli seviyelerde kalmasına gayret etmek yeterli olmayabilir.