Enflasyonda tarihi düşük seviyeler
UZMAN GÖRÜŞÜ / Banu Kıvcı Tokalı - Finansinvest
Mayıs enflasyonu ile birlikte yıllık enflasyonda, tüketici cephesinde Temmuz 1970, üretici tarafında ise Haziran 1964'ten beri en düşük seviyelerle karşılaştık. Petrol fiyatlarının hızla aşağı inmeden önce en yüksek seviyesine ulaştığı geçen yılın temmuz ayında % 12 seviyesinde olan TÜFE enflasyonu, mayıs ayında % 5'li seviyelere inerken, üretici enflasyonundaki düşüş çok daha çarpıcı: % 18'lerden "eksi" % 2'lere. Düşen petrol ve gıda fiyatları ile ekonomideki şiddetli daralmanın bileşimi, enflasyondaki hızlı inişin temel nedeni.
Ancak, yıllık enflasyondaki düşüşün önümüzdeki dönemde aynı hızla devam etmesi zor. Öncelikle, geçici vergi indirimlerin olumlu etkisinin ortadan kalkması söz konusu. Ayrıca, güçlü baz etkisi avantajı da bitiyor. Önümüzdeki dört aylık dönem için geçen yıl kaydedilen ortalama aylık enflasyon oranları, TÜFE'de % 0,10, ÜFE'de "eksi" % 0,43 ve "I" çekirdek göstergesinde ise % 0,06. Yani oldukça düşük rakamlar.
Diğer taraftan, enflasyonda hızlı bir çıkış da beklememek lazım. Özellikle, dolar kurunun 1.50'ler seviyesinde istikrar kazanmış görünmesi, gıda fiyatlarının yaz döneminde ciddi bir katkı sağlayacağı beklentisi, son olarak da iç talepteki toparlanmanın sınırlı gerçekleşiyor olması, önümüzdeki dönemde enflasyonist baskıların sınırlanmasında etkili olacağa benziyor.
Dolayısıyla, yıllık tüketici enflasyonunun yıl sonuna kadar % 5-6 bandında dalgalanması olası. Tabii, petrol fiyatlarındaki yukarı hareketin ne hızla devam edeceği ya da küresel toparlanma senaryolarında radikal değişiklikler olup olmayacağının oldukça kritik olacağını belirtmek lazım.
Enflasyon konusundaki endişeler daha çok 2010 ve sonrası dönem için gündeme gelebilir. Özellikle, tekrar büyüme trendine geçildiğinde, hem petrol ve emtia gibi arz kaynaklı faktörlerin hem de talep yönlü baskıların gelişimi oldukça önemli olacak. 2007-2008 dönemindeki gibi arz kaynaklı şoklarla karşılaşılması durumunda, maalesef yine artan enflasyon riskleri ile karşılaşmak zorunda kalacağız.
Ancak, küresel ekonomik görünüme yönelik senaryoların genel olarak yavaş bir toparlanma sürecine işaret etmesi, spekülatif hareketler dışında bu yöndeki riskleri kısmen azaltıyor. Dışarıya yönelik genel kabul görmüş bu varsayım altında, biz de 2010 sonu enflasyon tahminimizi % 7 seviyesinde tutuyoruz.