Enflasyonda olumlu gelişme

Pazartesi günü açıklanan şubat ayı enf­lasyon rakamları beklenenden da­ha olumlu gerçekleşti. TÜFE aylık bazda %2,27, yıllık olarak da %39,05 artış sağla­dı. Ocak ayında özellikle sağlık katkı payı fiyatlarındaki artışın etkisiyle enflasyon beklenenden yüksek gelmiş ve nispeten bir tedirginliğe yol açmıştı.

Şubat ayı içe­risinde sağlık katkı payı ödemelerinde ye­niden fiyat ayarlamasına gidildi ve fiyat­lar geri çekildi. Rakamsal hesaplamala­ra bakıldığında şubat ayındaki enflasyon gerçekleşmelerindeki iyileşmeyi sade­ce sağlık katkı paylarında yapılan iyileş­tirmelere bağlamak doğru olmayacaktır. Açıklanan rakamlardan hareketle baktığı­mızda, katkı paylarında bir düzenleme ya­pılmasaydı da aylık TÜFE artışının yine %3’ün altında kalacaktı.

Kamu fiyat ayarlamalarının etkisi

Enflasyonla ilgili değerlendirmeleri­mizde üzerinde durduğumuz temel konu enflasyonun katılaşmadan düşürülmeye devam edileceğine olan inancın kalıcı ola­rak korunmasıdır. Bunun için enflasyonla mücadelede kamu fiyat ayarlamalarının geciktirilip bir anda yüksek oranda yapıl­ması piyasadaki havayı daha olumsuz et­kiliyor.

Kamu fiyat ayarlamaları için ideal olan herhangi bir gecikmeye neden olma­dan yapılması olsa da, muhtelif nedenler­le oluşan gecikmelerin bir anda tamamıy­la yansıtılması yerine kademeli bir şekil­de yansıtılması enflasyonla ilgili algının olumsuza dönmesi endişesini ortadan kal­dırmak bakımından önemlidir.

Kaldı ki, piyasadaki genel havayı olumluya döndür­mek ya da enflasyonla mücadelede samimi olunduğuna inandırıcılığın korunması ba­kımından bazen KİT açığı verilmesi veya sosyal destek anlamında transfer harca­malarının artırılması diğer alanlarda yapı­lacak tasarruflarla telafi edilebilir. Burada kritik konu enflasyonla mücadeledeki ka­rarlılığın ve inandırıcılığın korunmasıdır.

Kamu maliyesi gidişatı

Kamu maliyesi tarafında özellikle psi­kolojiyi olumsuz etkileyen ve gereklili­ği tartışılan yeni bina, taşıt ve yeni per­sonel alımı gibi harcamaların daha kont­rollü hale gelmesi önemlidir. Enflasyonla mücadele psikolojik olarak kazanılmadı­ğı sürece başarılı olması kolay değildir. Bu da beklenti yönetiminin doğru yapılması ile sağlanır. Bütçe gerçekleşmeleri bu an­lamda önemlidir.

Bütçe gelir ve gider ger­çekleşmeleri ve bütçe açığı hedefe uygun ilerlediği sürece güven artar. Bu anlamda henüz şubat bütçe gerçekleşmeleri açık­lanmadı. Ocak ayı gerçekleşmelerine ba­kıldığında faiz hariç bütçe harcamaların­da geçen yıla göre oransal olarak binde bir düzeyinde de olsa bir artış söz konusuydu. Muhtemeldir ki, şubat ayında daha olumlu rakamlar görebiliriz.

Büyüme verisi ve yatırım ortamı

Şubat ayının son günü açıklanan büyüme rakamlarında beklenene göre daha iyi bir gerçekleşme oldu. Türkiye son çeyrekte %3, yıllık bazda da %3,2 oranında büyüme sağladı.

Bu rakamlar resesyona girmeden ülkenin büyümesini devam et­tirmesi anlamında olumlu olmuştur. Kal­dı ki enflasyonla mücadelede kararlılığın gösterilmesi anlamında büyümede bir ya­vaşlama işin doğası gereğidir. 2024 yılın­da da en fazla büyümeyle katkı sağlayan %9,3 inşaat sektörü olurken, ihracat ay­nı yılda %0,9 artmış, ithalat ise %4,1 aza­lış sağlamış.

Türkiye’nin bu büyümesinde yatırım, istihdam ve ihracat teşvikleri an­lamında azımsanmayacak unsurların var­lığı önemlidir. Bugün yapılacak Merkez Bankası toplantısında piyasa beklentile­ri doğrultusunda bir faiz indiriminin gel­mesi doğal olacaktır. Çünkü en az üç puan ve üzeri reel faiz marjı korunmuş olacak­tır. Faiz indirimi yatırım ve üretim mali­yetlerini olumlu etkileyecektir. Enflas­yonla mücadelenin aralıksız sürmesi ve bu anlamda uygulanan politika tedbirle­rinin katıksız devam etmesinin gerekliliği unutulmamalıdır.

Enflasyon düzeltmesi­nin geçici vergi dönemlerinde uygulanma­ması da muhtemeldir ki, vergi gelirlerini ilk geçici vergi tahsilatları anlamında ma­yıs ayından itibaren olumlu etkileyecektir. Harcamalardaki kontrolün devamı da yine aynı şekilde değerlidir. Bu gelişmeler ve baz etkisi de dikkate alındığında yılın ilk yarısında enflasyonda düşüş sürecinin de­vam etmesi normal olacaktır.