Enflasyonda düşüş nisanda da sürdü

Tüketici fiyatlarında aylık artışların önceki yılın altındaki seyri ve buna bağlı olarak yıllık enflasyonda düşüş süreci, nisanda da devam ederek 6 aya ulaştı. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), nisanda aylık bazda yüzde 2,39, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 0,81 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 43,68 ile son 16 ayın, yurt içi üretici fiyatlarında da yüzde 52,11 ile son 18 ayın en düşük seviyesini gördü.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı nisan ayı enflasyon gerçekleşmelerine göre Türetici Fiyat Endeksi’nde (TÜFE) önceki aya göre artış yüzde 2,39 olarak gerçekleşti. 2022’nin ilk dört ayında yüzde 31,71 olan kümülatif enflasyon, bu yıl aynı dönemde yüzde 15,21’de kaldı.

TÜİK'e göre nisanda aylık TÜFE artışı yüzde 2,29’le geçen yılın altında çıktı, yıllık enflasyon yüzde 43,68’e geriledi.

 Aylık enflasyonun nisanda da geçen yılın altında çıkmasına bağlı olarak, mart sonunda yüzde 50,51 olan yıllık enflasyon oranı nisan sonunda yüzde 43,68’e kadar geriledi. Yıllık enflasyonda baz etkisiyle düşüş devam ederken, on iki aylık ortalamalara göre enflasyon da yüzde 67,2 olarak gerçekleşti.

Konutta fiyatlar geriledi

Ana harcama grupları içinde konutta fiyatlar önceki aya göre yüzde 1,47 gerilerken, diğerlerin de artışlar devam etti. Artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 5,93’le haberleşme oldu. Aylık bazda, lokanta ve otellerde yüzde 4,24, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 3,95, giyim ve ayakkabıda yüzde 3,82, eğitimde yüzde 3,08, ulaştırmada yüzde 2,54, eğlence ve kültürde yüzde 2,53, sağlıkta yüzde 2,5, ev eşyasında yüzde 1,53, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 1,42 alkollü içecekler ve tütünde ise yüzde 0,01 artış yaşandı.

Özel kapsamlı TÜFE

İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'de, nisanda önceki aya göre yüzde 2,74 artış gerçekleşti. Ocak-nisan döneminde yüzde 15,36, son bir yılda yüzde 48,02 kümülatif artış yaşanırken ve on iki aylık ortalamalara göre artış ise yüzde 62,48 olarak gerçekleşti.

ÜFE’de yıllık artış yüzde 52,1

Fiyatlar artmaya devam ederken, aylık oranlar geçen yılın altında çıktığı için yıllık enflasyonun baz etkisiyle gerilediği süreç 6 aya ulaştı.

Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) nisan ayında önceki aya göre yüzde 0,81, aralık ayına göre yüzde 7,11, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 52,11 oldu. On iki aylık ortalamalara göre artış ise yüzde 105,5’le hala yüksek düzeyde bulunuyor. Sanayinin dört ana sektöründen imalat sanayiinde aylık yüzde 2,54, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 2,42 ve su temininde yüzde 1,63 artış yaşanırken, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 16,98 düşüş meydana geldi. Yıllık bazda en yüksek artış ise yüzde 72,84’le su temininde. Yıllık bazda madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 63,87, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 50,27 imalatta yüzde 48,24 artış bulunuyor.

Nebati: Hızlı gerilemenin devam etmesini bekliyoruz

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, enflasyonla kararlı mücadelenin sonucu olan hızlı gerilemenin, gelecek aylarda da devam etmesini ve yıllık enflasyonun bu yıl içinde çok daha düşük seviyelere inmesini beklediklerini bildirdi. Sosyal medya hesabından bir açıklama yapan Nebati, "Bu gerçekleşmeyle birlikte geçtiğimiz yıl ekim ayında yüzde 85,5 ile tepe noktasına ulaşan TÜFE enflasyonunda yaklaşık 42 puanlık düşüş sağlamış olduk" ifadesini kullandı.

Nebati, aynı dönemde yurt içi üretici fiyat endeksinin (YİÜFE) de aylık bazda yüzde 0,81 artış kaydettiğine ve yıllık bazda yüzde 52,11'e gerilediğine dikkati çekerek, şunları kaydetti: "Böylece, geçtiğimiz yıl ekim ayında 72,2 puana kadar yükselen ÜFE-TÜFE arasındaki makas iyice daralarak tek haneli seviyelere gerilemiştir. Manşet enflasyonundaki gerileme ve ÜFE-TÜFE arasındaki makasın giderek kapanmaya devam etmesi, enflasyon beklentilerini de olumlu etkilemektedir.

Tüm dünya resesyon endişeleri ve istihdam kayıplarıyla boğuşurken bizler üretimden, istihdam ve büyümeden taviz vermeden enflasyonla mücadelemize kararlı bir şekilde devam ediyoruz. Enflasyonla kararlı mücadelemizin bir sonucu olan bu hızlı gerilemenin, önümüzdeki aylarda da devam etmesini ve yıllık enflasyonun bu yıl içinde çok daha düşük seviyelere gerilemesini bekliyoruz."

Et ve kira da durulmadı

Aylık en fazla artış gösteren kırmızı et fiyatlarında yıllık yükseliş de dikkat çekti. Kuzu eti aylık yüzde 21,47, yıllık yüzde 101 arttı. Dana eti aylık yüzde 13,34, yıllık yüzde 109 artış gösterdi. Kümes hayvanlarındaki yıllık artış ise yüzde 39,36 oldu. Gıda ürünlerinde kuru sebze yüzde 45, ekmek ve tahıllar yüzde 52 artış gösterdi. Kirada yüzde 66,75 olan yıllık artış, kuaförde yüzde 64,4 olarak gerçekleşti.

Fiyatlarda artış enflasyonda düşüş

Aralık 2021’den itibaren başlayan yükseliş eğilimi sonucu yıllık tüketici enflasyonu (TÜFE), Ekim 2022’de yüzde 85,5’e kadar çıktıktan sonra, baz etkisinin katkısıyla düşerek yılı yüzde 64,27’den kapamıştı. Yıllık enflasyonda baz etkisi kaynaklı düşüş seyri bu yıl ilk dört ayda da devam etti. Geçen yıl ilk dört ayda sırasıyla yüzde 11,1, yüzde 4,81, yüzde 5,46 ve yüzde 7,25 olan aylık oranlar, bu yıl aynı dönemde sırasıyla yüzde 6,65, yüzde 3,15, yüzde 2,29 ve yüzde 2,39’la daha düşük çıktı. Bunun sonucunda yıllık enflasyon nisanda yüzde 43,68’e’e kadar indi. Başka deyişle fiyatlar yükselmeye devam ederken, yıllık bazda enflasyonda sert bir düşüş yaşandı.

Düşüş seyri sürer mi?

Yıllık enflasyonun baz etkisi kaynaklı düşüşünü bir-iki ay daha sürdürme olasılığı bulunuyor. Ancak geçen yılın ikinci yarısındaki görece daha düşük aylık oranlar dikkate alındığında, bu yılın ikinci yarısında yıllık enflasyonda baz etkisi kaynaklı düşüşün durabileceği, genel ekonomik gidişat ile depremler ve seçim harcamalarının ekonomiye getirdiği yüklerin de etkisiyle yeniden yükseliş eğiliminin başlayabileceği belirtiliyor. Öte yandan TÜİK verilerinin, seçimler sonrasında geriye doğru revize olasılığı da gündeme getiriliyor. 2023 enflasyonunun, program hedefi olan yüzde 24,9 düzeyine inme olasılığı ise bulunmuyor.

Enflasyon sağlıkta uçtu

Tüketici enflasyonunda yıllık en fazla artış gösteren ana harcama grubu yüzde 66,22’lik oranla sağlık oldu. Bu grupta ilaç ve hastanede tedavi başı çekti. TÜİK verilerinden yapılan belirlemelere göre, Nisan 2022-Nisan 2023’ü kapsayan bir yıllık dönemde ilaç yüzde 115,59 artış gösterirken, yataklı tedavi yüzde 68,53, ayakta tedavi yüzde 47,81 artış kaydetti. Dişçilik ücretlerindeki fiyat artış hızı aynı dönemde yüzde 55,72, temel hastane hizmetleri yüzde 68,53 artış sergiledi. Tedavi edici aletler ise yüzde 49,57 artış gösterdi.