Enflasyona tarım ve gıda ürünlerinin etkisi...
Merkez Bankası bugün Enflasyon Raporu'nu açıklayacak. Çok kuvvetli bir olasılıkla, geçmişteki enflasyon raporlarında olduğu gibi “gıda fiyatlarındaki katılığın” enfl asyonu olumsuz etkilediği değerlendirmesini bu raporda göreceğiz. MB uzmanları Uğur Çıplak ve Eray Yücel bir süre önce kaleme aldıkları raporda gıda fiyatlarının etkisi ile ilgili, “Gıda fiyatlarında yüzde 10’luk ani bir artış TÜFE gıda fiyatlarında altı ay içerisinde yüzde 5.1, toplam TÜFE enflasyonunu ise yüzde 2.6 artırmaktadır” değerlendirmesini yapıyorlardı.
Bugün gazetemizde yer alan tarım yazarımız Ali Ekber Yıldırım’ın “Tarım ürünlerini yine don vurdu” haberi ile arkadaşımız Hüseyin Gökçe’nin “Dizginlenemeyen tarım fiyatlarına önlemler masada” haberleri de enflasyon ve tarım fiyatları ilişkisine değinen ve tarım fiyatlarının enflasyona olumsuz etkisi, doğal felaketler ve spekülasyon yapanların katkısını ortaya koyuyor.
Zaten hem yazılı hem de görsel medyada bu olumsuzluklar dile getiriliyor. Üretici fiyatlarının tarladan tüketiciye yüksek artışı dile getiriliyor. Üretimden vazgeçen, ağaçlarını kesen narenciye üreticilerinin haberleri de medyada görsel olarak dile getiriliyor.
Ali Ekber Yıldırım’ın haberinde nisan ayında yaşanan don felaketinin Doğu Anadolu’da Malatya, Karadeniz, İç Anadolu, Akdeniz ve Ege’de 5 bölgede olumsuz etkiye neden olduğunu belirtiyor. Bu nedenle, kayısı, üzüm, incir, ceviz ve fındık başta olmak üzere birçok meyvede zarara yol açtığının altı çiziliyor. Bunun da gıda fiyatlarında artışa neden olduğu, dolayısıyla enflasyonu tetiklemesine yol açacağı belirtiliyor. Yıldırım’ın haberinde 2007’den bu yana tarım sektörünün ilk kez 2014 yılında 1.9 küçülme yaşandığını, buna kuraklığın yanı sıra don ve bazı bölgelerdeki aşırı yağışın da etkili olduğu belirtiliyor. Bu yıl bugüne kadarki yağışlar nedeniyle kuraklık bir tehdit oluşturmazken, nisanda yaşanan don özellikle meyve üretimindeki olumsuz etkisiyle fiyat artışlarına neden oluyor, bu da yılda geçen yıl olduğu gibi tarım ve gıda fiyatları artışının enfl asyonu olumsuz etkileyeceği tahmine yol açıyor.
Hüseyin Gökçe’nin haberinde ise doğal felaketler ve gıda fiyatlarında spekülatif artışları önlemek için Gıda Tarım Hayvancılık Bakanlığı'nda oluşturulan kurul, nisan ayı toplantısında, resmi karar almasa da bazı politikaları uygulamaya sokmakta olduğu belirtiliyor. Bu önlemlerden birinin Tarım Kredi Kooperatifleri'nin toptancı hallerde işlem yapmaya başlaması olacağı, diğerinin ise arz kontrolünü sağlamak amacıyla lisanslı depoculuk sisteminden yararlanılması olarak belirtiliyor. Tarım Kredi Kooperatifleri'nin devreye girmesiyle toptancı hallerde fiyat spekülasyonunun önlenmesini amaçlayacaklar. Üretici, tüketici fiyat makasının açılmasını engelleyecekler.
Gökçe’ye göre kurul son dönemde sürekli gündemde olan yüksek patates fiyatları konusunu da ele aldı. Yeni ürün çıkması ile fiyatların bir hafta içerisinde düşeceği değerlendirmesi yapıldı. Haberde ayrıca yılbaşından bu yana açıklanan enflasyon bültenlerinde fiyatı en çok artan 5 tarım ürününün tablosuna da yer verildi.
Özellikle dar gelirlilerin harcamalarında önemli yer tutan gıda enflasyonunun frenlenmesi üretici ürün fiyatlarının katlanarak tüketiciye ulaşmasının dengelenip makul seviyeye inmesi için kurullar toplantılar yaparken vatandaşlar da gıda fiyatlarının kontrole alınmasını bekliyorlar.