Enflasyon yine canavarlaştı, 2018 yılı da zor!
Kasım ayında TÜFE yüzde 1.49 artış gösterdi. Yıllık enflasyon da 14 yılın en yüksek seviyesinde yüzde 12.98 oranına ulaşarak enflasyonun yine canavarlaştığını gösteriyor. Geçen yılın aralık ayı enflasyonu yüzde 1.64 idi. Bu yılın ocak enflasyonu da yüzde 2.48 idi. Belki bu yıl aralık ve gelecek yıl ocak enflasyonu biraz daha düşük gerçekleşerek baz etkisiyle yıllık enflasyonu biraz aşağıya çekebilir.
Ama yıl sonu enflasyonunun tek haneye düşmesi zor görülüyor. Arkadaşıız Mehmet Kaya’nın hesaplamasına göre, enflasyonun yıl sonunda tek haneli olabilmesi için aralık ayı fiyat artışlarının 1.04 oranında gerilemesi gerekiyor. Eğer bu gerileme sağlanabilirse 2017 tüketici fiyatları enflasyonu 9.99 olarak gerçekleşmiş olacak. Tabii bu bana pek mümkün olacak bir sonuç gibi gözükmüyor.
2018 ocağında, 2017 ocağında yüzde 2.48 olan enflasyonun baz etkisiyle biraz aşağıya çekilip yüzde 10 seviyesine ya da biraz altına inse de onun ardından gelen aylarda 2017 yılında ekim ayına kadar sadece mart ve nisanda yüzde 1'in üzerinde bir artış söz konusu iken, diğer 6 ayda en yükseyi 0.85 olmak üzere enflasyon 1’in altında seyretmiş durumda, geçen yılın haziran ayında ise 0.22’lik negatif enflasyon yaşanmış. Bu da gösteriyor ki başını kaldırmış olan enflasyon canavarının 2018 yılının üçüncü çeyreğine kadar tek haneyi görmesi pek mümkün görülmüyor. Buna bir de henüz etkisini tam hissetmediğimiz dolardaki hızlı artışın enflasyona etkisi de söz konusu olacaktır. Merkez Bankası, dolardaki hızlı artışın enflasyona etkisinin 1.5 ay sonra görüldüğünü açıkladığını düşünürsek, dolarda son dönemdeki hızlı artışın da enflasyon üzerindeki olumsuz etkisini henüz görmüş durumda değiliz.
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in değerlendirmesinde ise enflasyonun yükselişinde daha çok gıda fiyatlarından kaynaklandığının altı çiziliyor. Şimşek, kasımda enflasyondaki artışın 0.52 puanının işlenmemiş gıda fiyatlarındaki artıştan kaynaklandığını belirterek, “Enflasyonda aralık ayından itibaren kalıcı bir düşüş başlayacaktır” diyor.
Şimşek, enflasyonun sebze fiyatlarındaki dönemsel faktörlerden kaynaklandığını, geçici etkisi olduğunun altını çiziyor. Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme ve Denetleme Komitesi'nde bu tür fiyat oynaklıkları konusunda kalıcı çözümler üretmeyi amaçladıklarını belirterek, “Gerekli tedbirleri aldık, almaya devam edeceğiz. Enflasyonda aralık ayından itibaren kalıcı bir düşüş başlayacaktır” değerlendirmesini yapıyor.
Gazetemizde dün yer alan Ankara Sohbeti'nde Gümrük Bakanı, Bülent Tüfenkçi, gıda da ambalaj yatırımlarını teşvik ederek, gıda dağıtım zincirinde yüzde 40’lara varan fire oranlarını azaltacaklarını, bununla orta vadede gıda da fiyat artışlarının frenleneceğini açıklamıştı.
Bu açıklamalar hükümet üyelerinin gıda fiyatlarındaki katılığın enflasyona etkisini görüp önlem alma kararında olduklarını gösteriyor. Ama bunun daha çok orta vadede sonuç verebileceğini de belirtiyorlar.
Benim hesaplamam yazımda belirttiğim gibi 2018 yılında enflasyonu aşağıya çekmemizin zor olduğunu gösteriyor. Mehmet Şimşek ise aralıktan başlayarak enflasyonun düşeceğini belirtiyor. Söyleyeceğinin doğru çıkmasını dileyerek, yaşayalım görelim diyorum. Bu konuda haksız çıkmaya razıyım...