Enflasyon tahmini beklendiği gibi

Alaattin AKTAŞ
Alaattin AKTAŞ EKO ANALİZ [email protected]

Merkez Bankası yılın üçüncü enflasyon raporunu açıkladı ve beklendiği gibi 2010 yılı enflasyon hedefi ilk kez aşağı çekildi. Yeni oran, tahminler doğrultusunda geldi. Merkez Bankası, dün yüzde 7.3 düzeyinde beklendiğini belirttiğimiz yeni enflasyon tahminini yüzde 7.5 düzeyinde açıkladı. Biz, yeni tahminin, orta noktası yüzde 7.3 olmak üzere en düşük yüzde 6.1, en yüksek yüzde 8.5 düzeyinde belirlenebileceğinin altını çizmiştik. Merkez Bankası en yüksek tahmini yüzde 8.5 olarak belirledi, en düşük tahmini ise yüzde 6.5 düzeyinde açıkladı; böylece orta nokta yüzde 7.5 oldu.

Merkez Bankası'nın enflasyon tahminini hangi gerekçelerle aşağı çektiğini haber sayfalarımızda detaylı olarak okuyabileceksiniz. Biz başka noktalara dikkat çekmek istiyoruz.

Yılsonuna yaklaştıkça doğal olarak enflasyon tahminindeki en yüksek ve en düşük oranlar arasındaki makas daralıyor. Geçen yılın ekim ayında yayımlanan raporda en yüksek-en düşük farkı 3 puandı. Bu fark, ocak raporunda 2.8 puana, nisan raporunda 2.4 puana ve nihayet dün açıklanan temmuz raporunda 2 puana indi. Ekim ayında yayımlanacak yılın son enflasyon raporunda bu farkın daha da kapanacağı beklenmeli. Yılsonuna yaklaşıldıkça belirsizliğin azalması, doğal olarak bu makasın daralması sonucunu doğuruyor.

Yüzde 7.5 iddialı bir hedef mi?

TÜFE, yılın ilk yarısında yüzde 3.59 arttı. Yılın tümü için öngörülen yüzde 7.5'lik artışta kalabilmek, ikinci yarıdaki artışı yüzde 3.77'de tutmakla mümkün. Son beş yılın verileri, hiçbir yılın ikinci yarısında bu düzeyde kalınamadığını gösteriyor. Bu beş yıllık dönemde, yüzde 4'ün altına bile ancak bir kez inilebilmiş. 2008 yılının ikinci yarısında yüzde 3.84'lük bir gerçekleşme olmuş. İkinci yarılarda 2005 yılında yüzde 5 artış kaydedilmiş. 2006 ve 2007'de yüzde 4.56 ve yüzde 4.35'lik, geçen yıl ise yüzde 4.62'lik artışlar yaşanmış. Dolayısıyla, yalnızca geçmişle kıyasladığımızda bu yıl için öngörülen yüzde 3.77'ye iddialı bir hedef demek pek yanlış olmasa gerek.

Ancak, yalnızca rakamlardan yola çıkmak ve geçmişi baz almak tek doğru değil kuşkusuz. Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz'ın açıklamalarında detaylı bir şekilde yer aldığı gibi önümüzdeki dönemde fiyatların düşük seyretmesini sağlayacak bir dizi etken söz konusu. Merkez Bankası da bunları dikkate alarak görünürde iddialı sayılabilecek bir hedef belirlemiş bulunuyor.

İşsizliğin düşüş nedeni

Merkez Bankası Başkanı Yılmaz, enflasyon raporuyla ilgili değerlendirmede işsizlik konusuna değinirken, öncü göstergelerin tarım dışı istihdamdaki toparlanmanın yavaşlayarak da olsa süreceğin gösterdiğine dikkat çekti. Yılmaz, yılın ilk çeyreğinde işgücüne katılım oranının yükselmesinin işsizlik oranlarındaki düşüşü sınırladığını vurguladı. Nisanda ise ilk çeyreğin tam tersi yönde gelişme yaşandığını ifade eden Başkan Yılmaz, "Nisan ayında, istihdam artışının yanı sıra işgücüne katılım oranındaki gerilemenin de etkisiyle işsizlik oranlarında önemli ölçüde düşüş yaşanmıştır" diye konuştu. Merkez Bankası Başkanı, işsizlik oranlarının uzun süre kriz öncesine kıyasla yüksek düzeyde seyretmesini beklediklerini, dolayısıyla önümüzdeki dönemde birim işgücü maliyetleri üzerinde belirgin bir baskı beklenmediğini dile getirdi.

Merkez Bankası, Başkan tarafından dile getirilen bu görüşle işsizlik konusunda hükümetle ters düşen bir görüntü çizmiş oluyor. Başbakan Erdoğan işsizliğin hızla aşağı geleceğini dile getirirken, Merkez Bankası bir anlamda bu görüşe katılmadığını ifade ediyor.

Merkez Bankası'nın 2010 enflasyon tahminleri (%)    
    En Yüksek
 En DüşükOrta NoktaEn YüksekEn Düşük Farkı
27 Ekim 2009 raporu3,95,46,93
26 Ocak 2010 raporu5,56,98,32,8
29 Nisan 2010 raporu7,28,49,62,4
27 Temmuz 2010 raporu 6,57,58,52
TÜFE'nin dönemlere göre ve yıllık seyri (Yüzde)   
 İlk Yarıİkinci YarıYıllık
20052,5957,72
20064,884,569,65
20073,874,358,39
200863,8410,06
20091,834,626,53
20103,593,77(*)7,5
(*) Yıllık yüzde 7.5 tahmine göre olması gereken   
Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar