Enflasyon mu? stopaj mı?

Siz bu satırları okuduğunuzda nisan ayı enflasyonunu da görmüş olacaksınız. Öncesinde Türk-İş tarafından açıklanan açlık sınırının %5,56 ve İTO tarafından açıklanan ücretliler geçinme endeksinin %4.89 yükseldiğini bilerek gelen rakamı bir de bu gözle inceleyebilirsiniz.

%70’e ulaşan enflasyon geçtiğimiz döneme dair onu boş verin, siz gelecek 12 ay enflasyon beklentilerinin üzerinde mevduat getirisi elde ediyorsunuz, onun da bileşik faizi şuraya geliyor daha ne olsun şeklindeki yaklaşım nereden bakarsak bakalım havada kalıyor.

Türk-İş tarafından yapılan çalışma Ankara’daki dört kişilik bir aileye yönelik, İTO da tahmin edilebileceği gibi İstanbul’a dair ölçümünü paylaşıyor. Sabit gelir ile hayatını idame eden çalışanların büyük çoğunluğu zaten bu iki metropolde ikamet ediyor. Yani ülkenin geri kalan kısmında fiyatların yerinde sayması, hatta geriye gitmesi gerekiyor ki, ortalama daha aşağı gelsin.

Bu konuya kafa yoran herkesin görmesi gereken basit bir gerçek var, enflasyonu doğru ölçemezseniz ve dolar kurunu da piyasanın belirlemesine izin vermezseniz geride kalan her türlü analiz ve buna binaen uygulanan politika eksik kalacaktır. Enflasyonu hadi anladık da kur nereden çıktı diyebilirsiniz.

Yakın zamanda atılan adımlar ve yabancı yatırımcının ilgisi ile TL’ye geçişler yaşanıyor, burada belki daha önce serbest bırakılsa yukarı gidecek olan kurun bu sefer aşağı gitme ihtimali var, ancak bu yol da tercih edilmiyor. TCMB büyük ölçüde rezervleri kuvvetlendirmek adına belirli bir seviye gözeterek volatiliteyi azaltıyor. Yapılan işlemde piyasadan dolar alınıyor, piyasaya karşılığında TL veriliyor, peki para arzı artarken, parasal bir fenomen olan enflasyon nasıl aşağı gelecek, popüler tabirle konu kilit.

Yazının başlığına dönecek olursak, bütçeyi dengelemek için atılan stopaj adımı, TL cazibesini ve para piyasası fonlarının getirisini de azaltacak. Sorun hiç fedakarlıkta bulunmadan her şeyin bir arada olmasının istenmesi. Enflasyon düşsün, ama istihdam azalmasın, vergi reformu yapılmasın ama vergi geliri artsın, doları ben belirleyeyim ama yabancı da gelsin. Şunu bilmemiz gerekiyor ki, herkesi aynı anda memnun edemezsiniz ve here yere gitmek isteyen hiçbir yere gidemez.