Enflasyon liginde Türkiye Arjantin’le yer değiştiriyor

Naki BAKIR
Naki BAKIR MAKRO BAKIŞ naki.bakir@dunya.com

Ekonomik Kalkınma ve İş birliği Örgütü’nün (OECD), ulusal kamu ekonomi otoriteleri, reel ve fi­nansal sektör temsilcileri ve yerli uzmanların beklentileri­nin üzerinde öngördüğü yıllık enflasyonu ile Türkiye, 2025’te G20 ülkeleri içinde birinci sı­raya yükseliyor. Uzun yıllar­dır adı enflasyonla özdeşleş­miş olan, ancak Javier Gerardo Milei’nin devlet başkanlığında dezenflasyonda hızlı yol alan Arjantin böylece ikinci sıraya geriliyor.

OECD’nin Mart Ekonomik Görünüm Raporu’nda Türki­ye’nin tüketici fiyatları (TÜ­FE) bazında 2025 enflasyonu, 2024 sonunda yapılan bir ön­ceki projeksiyona göre 0,7 pu­an artırılarak yüzde 31,4 ola­rak öngörüldü. Bu tahmine göre 2025 itibarıyla Türkiye, G20’de en yüksek enflasyon­lu ülke olacak. Dünyada “enf­lasyon” denince ilk akla ge­len ülkelerden Arjantin’in 2024’de yüzde 117,8 olan enf­lasyonunun ise 2025’te yüzde 28,4’e ineceği, bu ülkenin Tür­kiye’nin ardından ikinci sıra­ya kayacağı tahmin ediliyor.

G20’de Türkiye ve Arjantin dı­şında en yüksek enflasyonlu ülke 2024’teki yüzde 8,4 düze­yinden bu yılın tümünde yüz­de 9,9’a çıkması beklenen oranı ile Rusya. Buna göre 2025 tah­minlerinde Türkiye ile en ya­kın takipçisi olan Arjantin ara­sında 3 puanlık, üçüncü sıra­da yer alması beklenen Rusya ile ise 21,5 puanlık fark bulu­nuyor.

2025 için yapılan projek­siyonlarda bu ülkeleri yüzde 5,4’lük yıllık enflasyon oranı ile Brezilya, yüzde 4,5’le Hindis­tan, yüzde 4,4’le Meksika, yüz­de 4’le Güney Afrika, yüzde 3,2 ile Japonya, yüzde 3,1’le Kana­da izliyor. 2025’te en düşük yıl­lık enflasyon ise yüzde 0,6 ile Çin için öngörülüyor. Diğer ül­kelerde beklenen yıllık enflas­yon oranları yüzde 1,5 ile yüzde 2,8 arasında değişiyor.

OECD aralık ayında yaptığı projeksiyonlarda, G20 ortala­masında 2024’te yüzde 5,3 olan enflasyonun 2025’te yüzde 3,5’e gerileyeceğini öngörmüş­tü. Mart projeksiyonlarında ise 2025 yılı G20 enflasyon tahmi­ni 0,3 puan yükselterek yüzde 3,8’e çıkarıldı. Türkiye ve Ar­jantin dışındaki 18 ülke ortala­masında ise 2025 için öngörü­len yıllık enflasyon oranı yüzde 2,8’le değişmedi.

OECD, Mart Raporunda 2025 yıllık enflasyon tahmin­lerini Fransa, İtalya, Arjantin, Çin, Endonezya için Aralık Ra­poruna göre düşürürken, diğer ülkeler için yükseltti.

Türkiye için 2026’da yüzde 17,3 tahmini

OECD Mart Ekonomik Gö­rünüm Raporu’nda Türkiye için 2026 yılı enflasyon tah­mini ise yüzde 17,3 düzeyinde öngörüldü. Enflasyonla müca­delede hızlı yol alan Arjantin için ise aynı oran yüzde 24,8 olarak tahmin edildi. Buna gö­re 2026’da G20 ülkeleri içinde enflasyonda düşen oranı ile Ar­jantin yeniden birinci olacak, Türkiye ikinci sıraya inecek.

2026’da yıllık enflasyonun Rusya’da yüzde 6,3’e, Brezil­ya’da yüzde 5,3’e, Hindistan’da yüzde 4,1’e, Meksika’da yüzde 3,5’e düşeceği, Güney Afrika’da ise yüzde 4,6’ya yükseleceği öngörülüyor.

G20 ortalamasında yıllık enflasyonun 2026’da yüzde 3,2’ye ineceği öngörülürken, Türkiye ve Arjantin dışındaki ülkeler ortalamasında ise bu oranın da yüzde 2,6’ya gerile­yeceği tahmin ediliyor.

MB tahmininin üstünde

Ekonomi yönetiminin geçen yıl eylül ayında yayımladığı 2025-2027 dönemine ilişkin Orta Vadeli Program’da (OVP) 2025 yılı için TÜFE bazında enflasyon hedefi yüzde 17,5 olarak belirlenmişti. Merkez Bankası ise 2025 TÜFE enflasyonunu yüzde 21 olarak öngörmüştü. Geçen ay 2025’in ilk enflasyon raporunu paylaşan Banka, yıl sonu enflasyon tahminini üst bant yüzde 29 olmak üzere yüzde 24’e revize etti.

Merkez Bankası’nın, reel ve finansal sektör temsilcileri ve profesyoneller ile her ay düzenli olarak gerçekleştiği piyasa katılımcıları anketinde ise şubatta yüzde 28,30 olan yıl sonu enflasyon tahmini martta yüzde 28,04’e geriledi.

Buna göre OECD’nin Türkiye’ye yönelik 2025 yılı enflasyon projeksiyonu, ulusal kamu ekonomi otoriteleri ve piyasa temsilcileri ve yerli uzmanların beklentilerinin üzerinde. OVP’de yüzde 9,7 ile tek haneli ve Merkez Bankası tahmininde yüzde 12 olarak öngörülen Türkiye’nin 2026 yılı enflasyon oranına ilişkin OECD projeksiyonu için de aynı durum söz konusu.

Enflasyonla mücadelede Arjantin sürprizi

Uzun yıllar hiper enflasyonla boğuşan, dünyada “enflasyon” denince ilk akla gelen ülkelerden Arjantin’in son iki yılda bu alanda kaydettiği mücadele başarısı dünyanın dikkatini çekiyor. 2023 yılı sonunda Arjantin Devlet Başkanı olarak göreve başlayan ve akademisyen, iktisatçı ve finans yöneticisi olan Javier Gerardo Milei’nin izlediği politikalar bunda ana faktörü oluşturuyor.

Siyasal görüş olarak liberalizm ile daha uç sağ görüşler arasında yer alan Milei, kendini bir “anarko kapitalist” olarak nitelendiriyor. Milei, “Peroncu yaklaşımlar” şeklinde nitelendirdiği önceki dönemin ekonomik politikalarının uzun süredir yaşanan sıkıntıların kaynağı olarak ifade ederek, köklü değişim vaadiyle seçimi kazanmıştı. Javier Gerardo Milei, Devlet Başkanlığı sürecinde, devletin ekonomideki ağırlığını hızla azaltarak kamu harcamalarını kıstı, özelleştirmelere yüklendi.

Mile’nin ekonomik politikaları ile ülkede 2023’te yüzde 211 olan enflasyon 2024’te yüzde 117,8’e düştü. OECD’nin Arjantin için 2025’te yüzde 28,4 ve 2026’te yüzde 24,8 olarak öngördüğü yıllık oranlar, dünya ve G20 ortalamasının hala çok üzerinde olmakla birlikte çok hızlı bir düşüşe işaret ediyor. Bu projeksiyonlar, Milei politikalarının uzun vadede olası olumsuz sonuçları bir yana, enflasyonla mücadelede kısa sürede büyük mesafe katedilmesini sağladığını gösteriyor.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar