Enflasyon düzeltmesi de düzeltmeye tabi

Uzunca bir süredir konuştu­ğumuz enflasyon düzeltme­si, parasal olmayan kıymetlerin düzeltme katsayısı ile çarpılarak, malî tablonun ait olduğu tarihte­ki satın alma gücü cinsinden he­saplanmasıdır. Bildiğimiz üzere Vergi Usul Kanunu’nun Müker­rer 298. ve Geçici 33. maddeleri uyarınca 31/12/2023 tarihli ma­li tablolar enflasyon düzeltmesi­ne tabi tutuldu.

Düzenlemeye göre geçici vergi dönemlerinde de enf­lasyon düzeltmesi uygulanması ge­rekiyor. Enflasyon düzeltmesinin firmalara ve meslek mensuplarına ilave iş yükü getirmesi, geçici ver­gi döneminde bilanço çıkarılması­nın zorluğu, fiktif vergilemeye yol açması gibi sebeplerle geçici vergi dönemlerinde yapılmaması yük­sek sesle dile getirilmektedir.

Birinci geçici vergide enflasyon düzeltmesi yapılmadı

Geçici vergi, hesap döneminin 3’er aylık dönemlerinde tespit edi­lir ve 3’er aylık dönemi izleyen ikin­ci ayın 14’üncü günü akşamına ka­dar beyan edilir ve 17’nci günü ak­şamına kadar ödenir. Ancak beyan ve ödeme sürelerinde erteleme­ler yapıldığını belirtelim. 30 Nisan 2024 tarihli Resmi Gazete’de ya­yımlanan 560 Nolu Vergi Usul Ka­nunu Genel Tebliği ile 2024 hesap döneminin birinci geçici vergi dö­neminde enflasyon düzeltmesi ya­pılmaması gerektiği açıklanmış­tır. Tebliğde, 2024 hesap dönemi­nin birinci geçici vergi dönemi gelir ve kurumlar vergisi beyannameleri ekine bilanço eklenmeyeceği, izle­yen geçici vergi dönemlerinde ise bu beyannamelere düzeltilmiş bi­lançoların ekleneceği açıklanmıştı.

İkinci geçici vergide ortalık karışık

İkinci geçici vergilendirme döne­minde beyannamelerin verilme sü­resi 19.8.2024 Pazartesi günü so­na ermekteydi. Uzunca bir süredir meslek mensupları TÜRMOB bün­yesinde basın açıklamaları, duyuru­lar, resmi yazışmalar yaparak geçici vergi dönemlerinde enflasyon dü­zeltmesi yapılmasının imkânsızlı­ğını dile getirmekteler.

Gelir İdaresi ise 7.8.2024 tarihli Vergi Usul Kanu­nu Sirküleriyle 2024 hesap dönemi ikinci geçici vergilendirme döne­mine ilişkin bilançoların enflasyon düzeltmesine tabi tutulacak olması nedeniyle beyanname verme süresi­nin 27.8.2024 Salı günü sonuna ka­dar uzatıldığını açıkladı.

Daha son­ra beyanname verme süresi önce 6 Eylül’e, daha sonra 13 Eylül’e uzatıl­dı. Meslek mensupları ve TÜRMOB tarafından yapılan eylemler ve uyarılara iş dünyası da destek verince geçici vergide enflasyon düzeltmesinde esnemeler ola­cağı açıklandı ancak ne yazık ki çok sayıda mükellefin beyanna­meleri verilmişti. Nihayetinde 31.08.2024 tarih ve 563 No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile 31.12.2023 tarihli gelir tablo­sundaki brüt satışları 50 milyon TL’nin altında olanların enflasyon düzeltmesi yapmaması uygun bu­lunmuştur açıklaması yapıldı.

Düzeltmenin düzeltmesi

Gelir İdaresi 563 No’lu Tebli­ği yayımlamakta maalesef çok geç kaldı. Geçici vergi beyannameleri­nin birçoğu enflasyon düzeltmesi­ne tabi tutulmuş ve beyan edilmiş oldu. Bu mükelleflerin beyanna­melerini geçici vergi matrahlarını düzelterek vermeleri gerekmekte­dir. Oysa yılın başında geçici ver­gi dönemlerinde enflasyon düzelt­mesi yapılmayacağı açıklanmış ol­sa idi hem kanuna aykırı bir durum ortaya çıkmayacak hem de bu kar­maşa ve kaos oluşmayacaktı.

Be­yanname verenler enflasyon dü­zeltmesinden kaynaklı kâr veya zarar kayıtları ile enflasyon düzelt­mesi yapılmamasına göre oluşan kâr/zarar farkını, ‘Kanunen Ka­bul Edilmeyen Giderler’ veya ‘Za­rar Olsa Dahi İndirilecek İstisna ve İndirimler’ bölümünün ‘Diğer İn­dirimler’ kısmında beyan ederek düzeltme yapacaklar.