Enerjinin Türkiye'si

Mehmet KARA
Mehmet KARA ENERJİ GÜNDEMİ [email protected]

 

Bu yıl ilk kez düzenlenen All Energy Turkey etkinliği, İstanbul'da başladı. 
İki gün sürecek etkinliğin arkasında, Türkiye'de enerji sektörünün liberalizasyonuna etkin katkı yapma vizyonuyla hareket eden Enerji Ticareti Derneği (ETD) var. 
Enerjide üreticilerle toptan ve perakende satış şirketlerini bünyesinde tonyayan ETD'nin yanı sıra, TÜSİAD ve Petrol Platformu da (PETFORM) destekçiler arasında... 
Ayrıca Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nı da etkinlikte aktif katılımcı olarak görüyoruz. Bunu sadece Bakan'ın son anda değişen programı nedeniyle Müsteşar Metin Kilci'nin katılımından anlamıyoruz. 
Etkinlikte açılan TETAŞ, BOTAŞ ve TEİAŞ gibi kamu kurum ve kuruluşlarının standlarından da rahatlıkla görebiliyoruz. 
Etkinlikte yabancı katılımcı ve ziyaretçiler de ciddi bir oranı teşkil ediyor. 
Güçlü ve alanında etkin yabancı katılımcı şirketlerin varlığı da öne çıkıyor. 
Meteoroloji hizmetleri sunanından veri dağıtımı işleri yapanına, teknolojik altyapı sağlayanından yayıncılık yapanına kadar çok geniş bir yelpazeden temsilciler etkinlikte yer alıyor...
Sponsorlar da dikkaç çekici... 
Kurulacak Enerji Piyasaları İşletme AŞ'nin çatısı altında faaliyet göstereceği alacağı Borsa İstanbul ile stratejik işbirliği konusunda prensip anlaşmasına varmış NASDAQ OMX All Energy Turkey'in destekçileri arasında bulunuyor. 
Özellikle yabancı ağırlığı, Türkiye enerji sektörünün geleceğine yönelik uluslararası ilginin açık bir göstergesi. 
Konuşmacılar da benzer şekilde. 
Hukukçusundan enerji borsacısına, finansçısından teknolojik hizmetler sunanına kadar bir dizi alanda yerli ve yabancı yüzler konuşuyor. 
Yabancı konuşmacıların hemen hepsi sözlerinin bir yerinde Türkiye enerji piyasasının göz kamaştırıcı büyümesine işaret ediyor. 
Türkiye piyasasında yatırımları bulunan ya da yatırım yapması beklenen yabancı şirketlerin temsilcileri de aynı şekilde... 
Anlaşılan o ki, Türkiye enerji piyasası, Türkiye ekonomisinin hem kendi içindeki büyümesi hem de bölgesel etkin güç olma sürecindeki manivelalarından biri olacak. 
Ve burada Enerji Piyasaları İşletme AŞ tarafından işletilecek enerji borsası'na çok önemli bir rol düşüyor. 
Kolay değil, yerli ya da yabancı girişimciler, üretecekleri ya da ticaretini yapacakları enerjinin fiyatlarında ileride nasıl bir seyir gözleneceğini tahmin etmek istiyor.  
Yani kurulacak enerji borsası bünyesinde oluşacak örneğin elektrik fiyatları, yatırım yapıp yapmama konusunda karar alırken en belirleyici faktör haline gelecek. 
Şu anda ve son yıllarda bu kadar enerji yatırımı yapıldığına göre bunu nereye dayandıracağız peki? 
Doğrusu, son yıllarda hızla artan enerji yatırımlarının arkasında da bir gösterge var ama bu tabii ki referans enerji fiyatı değil. 
Bugüne kadarki pek çok yatırım kararında Türkiye ekonomisindeki genel büyümenin elektrik talebinde de neredeyse kesintisiz artış yaşanacağını göstermesi etkiliydi desek yanlış olmaz herhalde... 
Yani ne kadar üretirsem üreteyim, nasıl olsa alıcısı hazır ya da bulunur diye düşünülerek yapılmış pek çok yatırım vardır...
Ama bundan böyle durum farklı olacak. Artık piyasa da serbestleşmeye doğru gittiğine göre sadece yeni yatırım yapacaklar değil, daha önce yapmış olanlar da faaliyetlerini yürütürken referans alınabilecek bir göstergeye ihtiyaç duyacak. 
O yüzden son yıllarda bu alanda yapılan yoğun yatırımları "Türkiye'nin enerjisi" olarak nitelersek, piyasanın liberalizasyonundan sonra yapılacak yatırımlara başka bir ad vermek gerekecek. 
Yatırımlara ne denilir bilmiyoruz ama enerji borsasının Türkiye ekonomisi üzerindeki muhtemel dönüştürücü etkisine şimdiden bir isim verebiliriz: Enerjinin Türkiye'si... 
Bitirirken, enerji borsasının etkin çalışabilmesi için nasıl bir yapılanma gerektiği konusu da sektörün ana gündem maddelerinden biri. 
Burada sadece teknik olarak bir şirket kuruluşundan söz etmiyoruz, bir sistemden söz ediyoruz. 
Bu konu önümüzdeki aylarda tartışılmaya devam edecek... 

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar