Enerjiden tasarruf eden vergiden de tasarruf eder
Ülkemiz için enerji bir çok yönüyle önemli. Enerji, önemli bir ithal kalemi. Cari açığın oluşumunda enerji ithalatı doğrudan belirleyici. Bu medenle enerji tasarrufu ve enerjinin verimli kullanımı da son derece önemli.
Bu önemi nedeniyle, hem enerji verimliliği hem de enerji tasarrufu vergi mevzuatıyla destek ve teşvik ediliyor.
Enerji verimliliğine yönelik yatırımlar öncelikli yatırım
Yatırım teşvik mevzuatımız, belli büyüklükte enerji tüketimi olan mevcut imalat sanayi tesislerinde gerçekleştirilecek enerji verimliliğine yönelik yatırımları öncelikli yatırım olarak kabul ediyor. Bu yatırım kategorisinde teşviklerden yararlanabilmek için, yatırımın en az yüzde 20 oranında enerji tasarrufu sağlayacak şekilde tasarlanması ve sağlanacak enerji tasarrufuyla yatırımın geri dönüş süresinin beş yıl ve daha aza olması gerekiyor.
Bir yatırımın öncelikli yatırım olarak tanımlanması, bu yatırımın teşvik oran ve sürelerinin oldukça iyi olduğu beşinci bölge teşviklerinden yararlanılabilmesini sağlıyor. Bu yatırımlara özetle, diğer teşvik ve destekler yanında, yüzde 40 (altıncı bölgede yüzde 50) yatırıma katkı tutarı veriliyor, yeni yatırım sonucu istihdam edilen çalışanların sigorta primi işveren payları da belli sınırlar içinde, yedi yıl (altıncı bölgede on yıl) süreyle Hazine tarafından karşılanıyor.
Yüzde 40 yatırıma katkı tutarı sonuçta yatırımcıya, yaptığı yatırım harcamasının yüzde kırkı kadar vergi tasarrufu sağlıyor. Oldukça önemli bir vergi avantajı.
Enerji yatırımları için verilen bütün teşvikler bu kadar değil ancak en önemli teşvik düzenlemesi birkaç cümlede bu şekilde özetlenebilir.
Isı yalıtımı ve enerji tasarrufuna yönelik harcamalar şirketlerde matrahtan indirilebilir
9 Ağustos 2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’la, Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. maddesinde yapılan düzenlemeyle, işletmeye dahil olan taşınmazların iktisadi değerini artırıcı niteliği olan ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik harcamaların, yapıldığı yılda doğrudan gider yazılmasına olanak sağlandı.
Böylece yapılan harcamanın taşınmazın amortisman süresinden bağımsız olarak yapıldığı yıl doğrudan gider kaydedilebilmesine olanak sağlanarak, bu tür harcamaların yapılması desteklendi.
Harcamalar kira gelirini beyan eden kişiler tarafından matrahtan indirilebilir
7 Eylül 2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan yatırımların proje bazında desteklenmesi amacıyla çeşitli düzenlemelerin yapıldığı 6745 sayılı Kanun’la, yukarıda özetlenen teşviğin aynısı gerçek kişilere de getirildi.
Sahip olduğu taşınmazını kiraya vererek kira geliri elde eden ve gerçek gider usulünü seçen gerçek kişilerin, kiraya verdikleri taşınmazların iktisadi değerini artırıcı niteliği olan ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik harcamalarının, yapıldığı yılda doğrudan gider yazılmasına olanak sağlayan bir düzenleme yapıldı.
Böylece, yapılan iki ayrı düzenlemeyle, hem şirketlerin ve ticari işletmelerin, hem de taşınmazını kiraya vererek kira geliri elde eden ve bu geliri beyan eden gerçek kişilerin, taşınmazları için yaptıkları ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik harcamalarının bir defada matrahtan indirimine olanak sağlanmış oldu.
Taşınmazların amortisman süresinin oldukça uzun olduğu dikkate alınacak olursa, önemli bir teşvik.
Enerji tasarrufu işlemlerinde damga vergisi ve harç istisnası
Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’la, binalarda ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik olarak yapılan işlemler için harç istisnası, bu işlemler nedeniyle düzenlenen kâğıtlar için de damga vergisi istisnası getirildi.
Damga vergisi ve harç istisnası tek başına önemli olmayabilir. Ancak ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu ile ilgili vergi maliyetlerinin en aza indirilmesini sağlayan bu düzenlemeler, konuya verilen önemin göstergesi olması bakımından kayda değer.
Enerji verimliliği ve enerji tasarrufunu doğrudan veya dolaylı olarak teşvik eden başka gelişmeler ve düzenlemeler de var. Yukarıda en güncel ve yaygın olan birkaçını özetlemekle yetindim.