Enerjide 2015’in gündemi
Şimdi yılın ikinci ayındayız, belki biraz geç sayılır ama 2015’te enerji alanında neler olacağının, neler konuşulacağının kısa bir dökümünü vermek istiyorum.
Öncelikle bir seçim yılı olduğunu unutmayalım. Bu yüzden enerji gündeminin bir bölümünün seçime endeksli oluşması kaçınılmaz. Örneğin elektrik ve doğalgaz satış fiyatları üzerinde, özellikle seçimlere kadar bolca konuşulacak.
Akaryakıt fiyatları da petrol fiyatlarıyla birlikte aynı şekilde gündemde bolca konuşulmaya aday.
Bu yıl elektrik üretim özelleştirmelerine devam edilecek. İhalesi tamamlanan Soma B Termik Santrali’nin devri tamamlanacak.
Geçtiğimiz günlerde Yeniköy, Kemerköy Termik Santralleri kömür sahalarının özelleştirilmesiyle ilgili ihale duyurusu yayınlandı. Bu sahanın da yıl sonuna kadar ihaleyi kazanan firmaya devri bekleniyor.
Petrol arama faaliyetlerinin artırılması, hükümetin önem verdiği konuların başında. Shell ve TPAO ortaklığıyla Karadeniz’de yapılacak sondaj faaliyetlerinin ilk sonuçlarının öğrenilmesi bekleniyor. Sondaj gemisi ocak ayı ortalarında boğazları geçip Karadeniz’e açılmıştı.
Petrol ve doğalgaz arama faaliyetleriyle ilgili bir diğer beklenen gelişme ise Türkiye’nin ilk milli sismik araştırma gemisinin denize indirilmesi… Geminin Mart ayında denize indirilmesi, sonbahar aylarında ise araştırmalara katılması öngörülüyor.
Bu arada Türkiye Petrolleri, Halliburton şirketi ile Türkiye’deki ankonvansiyonel kaynakların (kaya gazı, kaya petrolü) değerlendirilmesine yönelik iyi niyet anlaşmasının ilk sonuçları bu yıl somut olarak alınabilir, çalışmalar başlayabilir.
Halen Shell firması da TPAO ile birlikte kaya gazı arama çalışmalarını sürdürüyor. Bugüne kadar açılmış sondajlardan, bu yıl içinde olumlu ya da olumsuz anlamlı sonuçlar çıkması beklenebilir.
Güneşe dayalı yatırımlar hızlanacak. Özellikle lisanssız elektrik faaliyetlerinin yaygınlaşmakta olduğunun işaretleri geliyor. Bu daha da görünür hale gelecek. Ülkenin dört bir yanında güneş tarlaları, çatılarda, bahçelerde solar sistemler fark edilir derecede çoğalacak.
Lisanssız ürem kapsamında şebekeye bağlanan ilk rüzgar santraliyle geçen yıl tanıştık. Bu yıl buna yenilerinin eklenmesi bekleniyor.
Nükleer santral inşası konusunda ilerleme bekleniyor. Mart 2015’te, Akkuyu Nükleer Santrali’nin bir parçası olan liman projesinin temeli atılacak.
Japonya-Fransa-Türkiye işbirliğiyle hayata geçirilecek Sinop Nükleer Santrali’nin Evsahibi Hükümet anlaşması da bu yıl TBMM genel kuruluna gelecek.
2014 sonu itibariyle 74 olan doğalgaz kullanan il sayısının bu yıl 78’e ulaşması bekleniyor. Hedef, bütün illere 2016 yılı içinde doğalgaz iletim hattı gitmesi.
Bu arada doğalgaz alanındaki bir başka gündem maddesi de İGDAŞ’ın özelleştirilmesi. Bu yıl içinde ihale süreci başlatılsa da tamamlanacağı şüpheli…
BOTAŞ Marmara Ereğlisi LNG Terminali projesi inşaatına da bu yıl içinde başlanacak. Tesislerin 2019’da tamamlanması hedefleniyor.
Irak-Türkiye ilişkileri de enerji bağlamında hep gündemde kalacak gibi görünüyor. Zira Kerkük- Yumurtalık Boru Hattı’ndan her geçen petrol gün daha da artıyor. Sadece Kürt petrolü değil, Irak’ın tamamının petrolü de bu hattı dünyaya açılmak için kullanılacak. İleride Güney Irak, yani Basra petrollerinin de Ceyhan terminali üzerinden pazara çıkışı için hazırlıklar yoğun. Basra’yı Kuzey Irak Kürt bölgesine, oradan da Kerkük-Yumurtalık boru hattına bağlayacak yeni bir boru hattı da gündemde.
Azeri petrolünü Türkiye ve Avrupa’ya taşıyacak TANAP Boru Hattı’nın Türkiye kısmının temeli Mart 2015’te atılacak.
Irak Gazı’nın Türkiye’ye taşınmasıyla ilgili çalışmalar da gündemde yer alacak bir başka madde olarak görünüyor.
Bu arada, 2014’ün son ayında gündeme gelen, Rus Gazı’nı Avrupa’ya taşıyacak Güney Akım’dan vazgeçen Rusya’nın bunun yerine Türkiye üzerinden Karadeniz’in altından geçecek Türk Akımı ile ilgili somut ilerlemeler bekleniyor. Ve Enerji Borsası… 2015 yılında Türkiye’de enerji alanında yaşanacak en önemli gelişmelerden biri de Borsa İstanbul Bünyesi’ndeki enerji borsasının açılması olacak.
Tabii özellikle belirtmeye gerek duymadık ama inşası süren ve bu yıl devreye girecek irili ufaklı onlarca yeni elektrik santrali var.