Enerji verimliliği karnemizi bekliyoruz
Hangi ülke enerji verimliliğinde en iyi politikaya ve performansa sahip? Enerji verimliliği karbon emisyonlarının azaltılması için yeterince etkin şekilde kullanılıyor mu?
Amerikan Enerji Verimli Ekonomi Konseyi’nin (ACEEE) yayınladığı Enerji Verimliliği Skor Tablosu, dünyanın en fazla enerji tüketen 25 ülkesinin enerji verimliliği politikalarını değerlendiriyor. Bu 25 ülke; Avustralya, Brezilya, Kanada, Çin, Fransa, Almanya, Endonezya, İtalya, Japonya, Meksika, Hollanda, Polonya, Rusya, Suudi Arabistan, Güney Afrika, Güney Kore, İspanya, Tayvan, Tayland, Türkiye, Ukrayna, BAE, İngiltere ve ABD olarak sıralanıyor. Bu ülkeler küresel gelirin yüzde 80’ini temsil ediyor, enerji tüketiminin ise yüzde 78’ini gerçekleştiriyor. ACEEE’nin karnesi 26 haziran salı günü (bugün) Washington’da düzenlenecek olan Uluslararası Enerji Verimliliği Sempozyumu’nda yayınlanacak. ACEEE, ülkeleri 36 farklı kriter doğrultusunda değerlendiriyor. İnşaat, sanayi ve ulaşım sektörlerinin enerji verimliliği konusundaki performansları dikkate alınıyor. Enerji verimliliği ve enerji ithalatının azaltılmasına yönelik atılan adımlar inceleniyor.2016 yılında yayınlanan son sıralamanın lideri Almanya. Almanya’nın başarılı olmasının nedeni, inşaat ve sanayi sektöründe enerji tüketimini düşürerek başarılı enerji politikalarını hayata geçirmiş olması. Türkiye ise 2016 dünya enerji verimliliği sıralamasında 46.5 ile 14’üncü sırada yer alıyor. Yapılan değerlendirmede öne çıkan unsur, “Türkiye’nin enerji verimliliği alanında başarı sırasını yükseltmesi için ulusal enerji verimliliği hedefl erini kuvvetlendirmesi ve özel sektörün bu alandaki yatırımlarının çeşitli teşviklerle desteklenmesi gerektiği”. Öte yandan, sanayi sektöründe fazla enerji tüketen işletmelere zorunlu enerji denetimi getirilmesi ve ulaşım sektöründe yakıt tasarrufunu artıracak adımlar atılması gerekliliği de tüm ülkeler açısından önem taşıyor. Türkiye’nin hızla artmakta olan enerji talebini karşılamak için sınırlı olan doğal kaynakların rasyonel bir şekilde kullanması, enerji üretiminin çeşitlendirilmesi, yeşil teknolojilerin devreye girmesi önem taşıyor. Bir kaç ay önce Enerji Verimliliği Dairesi Başkanlığı Ölçme ve Değerlendirme Grubu tarafından yayınlanan Enerji Verimliliği Gelişim Raporu da hem ortaya konan performansı değerlendiriyor hem de geleceğe yönelik belirlenmesi gereken stratejilere katkı sağlamayı hedefliyor. Rapor enerji verimliliğinde 16 yıllık tabloyu şöyle özetliyor:
-Türkiye’nin birincil enerji tüketiminde kömür, petrol ve doğalgaz kaynakları ön plana çıkıyor. Bu üç kaynağın toplam birincil enerji tüketimi içerisindeki payları toplamı 2016’da yüzde 87,3 oldu.
-Kömür ve petrolün toplam tüketim içerisindeki payları 2000-2016 arasında azaldı. Söz konusu azalma doğal gaz ile ikame edildi. Doğal gazın toplam birincil enerji tüketimi içerisindeki payı 2000’de yüzde 15,7 iken 2016’da yüzde 28,1’e yükseldi.
-Yenilenebilir enerji kaynakları (güneş, rüzgar, jeotermal ısı, biyoyakıt) toplam arz içinde hala çok düşük bir paya sahip, fakat 2000-2016 döneminde yıllık ortalama yüzde 14,4 artış gerçekleştirdiler.
-Enerji tüketimleri sektörel olarak ele alındığında, hizmet sektörü ile ulaştırma sektörü yılık bazda sırasıyla yüzde 6,2 ve yüzde 5,1 oranında artış göstererek enerji tüketimlerinin en hızlı arttığı iki sektör oldu. Söz konusu dönemde enerji verimliliğinde toplamda yüzde 24,8, yıllık bazda ise yüzde 1,8 oranında bir iyileşme sağlandı. Sektörel olarak bakıldığında ise ulaştırma sektöründe yüzde 32,3, imalat sanayiinde yüzde 24,7 ve konut sektöründe yüzde 16,8 oranında iyileşme görüldü.
-Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı ile 2023 yılına kadar kümülatif olarak 23,9 Mtep enerji tasarrufu sağlanması öngörülüyor. Bu tasarrufun parasal karşılığı 8,4 milyar dolara denk geliyor. Enerji Verimliliği Gelişim Raporu’nun ortaya koyduğu çalışmaların sonucu “karneye” ne derece yansıyacak göreceğiz...