Enerji üretiminde kiralama yaklaşımı ve Adana'nın ÇEAŞ hayali

Enerji alanına yatırım yapmak isteyenlerin sayısı her geçen gün artıyor. Artık sadece şirketler değil kurum ve kuruluşlar da bir takım lisanslar alarak hem kendilerine gelir yaratma hem de üyelerine ucuz enerji temin etme arayışında.
Bu kurumlarından biri de Adana Sanayi Odası (ADASO). Adana Sanayi Odası, uzunca bir süredir enerji yatırımları ile ilgili çalışmalar ve lobi faaliyetleri yürütmekteydi. ADASO Başkanı Sadi Sürenkök, enerji yatırımları konusunda bir süredir yürüttükleri lobi faaliyetlerinden son derece umutlu olduklarını, başta Kültür ve Turizm Bakanı ve Adana milletvekili Ömer Çelik olmak üzere Adana milletvekillerinden, valilikten ve Adana halkından yakın ilgi ve destek gördüklerini ifade ediyor.
Sürenkök, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun mevzuatına uygun şekilde oda olarak enerji üretim şirketi kurup, özelleştirme dışında tutulan 60 megawatt kurulu güce sahip Seyhan HES'i işletmeye talip olduklarını açıklıyor. ADASO öncülüğünde kar amacı gütmeyen Adana'daki tüm kurum ve kuruluşların ortak bir şirket ya da vakıf kurularak proje ortağı olabileceğini söylüyor.
Esasında Adana, Çukurova Elektrik A.Ş (ÇEAŞ) hissedarlığından dolayı enerji alanına yatırım yapan ilk kentlerden biridir. ÇEAŞ'taki hisselerini 1993-1995 yıllarında Uzanlara kaptıran Adana ve Adanalı, ADASO Başkanı Sadi Sürenkök'ün deyimi ile "Adanalının malı olan ancak Uzanlar tarafından bileği bükülerek zorla elinden alınan" hidroelektrik santralinin, piyasa koşullarında kiralama ya da belirli bir süre lisans devri yoluyla tekrar Adana'ya verilmesini istiyor.
Sadi Sürenkök, "Dünya enerji piyasasında hidroelektrik santralleri için bir megawata 1,5 milyon dolar civarında değer biçiliyor. Buna göre Seyhan'ın ederi yaklaşık 90 milyon dolar. Adana'nın malı olan ancak 1993-95 yılları arasında zoraki yöntemlerle Uzan Ailesi tarafından ele geçirilen Seyhan Hidroelektrik Santrali'nin Adana'ya kazandırılmasını istiyoruz. ADASO olarak, Seyhan HES'i yıllık asgari 15 milyon lira bedelle kiralamaya ya da lisansını piyasa koşulları olan 90 milyon dolara devralmaya talibiz" diyor.
Kendilerinin de tercihi olan kiralama yoluna gidilmesi halinde devletin yıllık kazancının 25 milyon dolarlara kadar çıkacağını belirten Sürenkök, oda olarak kuracakları vakıfla yıllık 5 milyon liralık kaynağı Adana özelinde sosyal ve kültürel projelerde kullanmayı planladıklarını, 5 milyon liralık kaynağı da barajın iyileştirmesinde kullanacaklarını ifade ediyor. Adanalı sanayicilerin rekabet gücünü arttırmak için ucuz enerji sunacaklarını belirten Sürenkök, plan ve projelerinin hazır olduğunu, hükümetten ilgi ve desteğin ötesinde somut adımlar beklediklerini vurguluyor.
Adana Sanayi Odası Başkanı Sürenkök, ADASO olarak kuracakları enerji üretim şirketi ile Seyhan Hidroelektrik Santrali yanında başta Çatalan HES olmak üzere başka enerji projeleri ile de ilgileneceklerini açıklıyor.
Elektrik üretim santrallerini belirli bir süre lisans devrinden çok yerel örgütlenmelere kiralama yoluyla devretmek daha kazançlı bir yol olabilir. Yerel kurumlarla bu yönde bir iş birliğine gidilmesi halinde, yerel dinamikler harekete geçirilerek ortaklık kültürü geliştirilebilir, sanayici daha ucuz elektrik alabileceği gibi devletin kasasına çok daha fazla kaynak aktarmak da mümkün olabilir.