Emeklilik tarihinizi uzatmak istemiyorsanız ekim ayı son!

Özgür ERDURSUN
Özgür ERDURSUN Çalışma Hayatı ve Emeklilik [email protected]

Emekli olacakların ilk dikkat etmesi gere­ken son ödenen 2520 prim gününün han­gi statüden (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı, Banka Sandığı) olduğudur.

Son 2520 gün içinde SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı ya da Banka Sandığı gün­leri varsa, en çok hangisinden prim öden­miş ise o statünün şartlarını yerine geti­rerek emekli olur. 8/9/1999 tarihine kadar sigortalı olanlar EYT’lidir. EYT’lilerde yaş şartı aranmaz, ilk işe başlama tarihlerine göre SSK’da ve banka çalışanlarında kadın ve erkeklerde 5000-5975 gün, Bağ-Kur ve Emekli Sandığında kadınlardan 7200, er­keklerden 9000 gün prim istenir.

Kendi adına işyeri olan, şirket ortağı olan, esnaf sicile kaydı olanlar A.Ş. yönetim kuru­lu üyesi olanların 1/5/2021 öncesi ödenme­yen Bağ-Kur günleri silindi. 1/5/2021 son­rasında Bağ-Kur primlerini ödememiş olsa dahi bu günler silinmedi. Geçmişte SSK, Banka günleri olup daha sonra Bağ- Kur statüsüne geçenlerin 1/5/2021’de devam eden Bağ-Kur’luluklarını en geç 30/10/2024 tarihine kadar iptal ettirme­meleri durumunda emeklilik statüleri Bağ-Kur’a geçecek. (Bağ-Kur zorunluluk esasına dayanır, Bağ-Kur’un iptali için işyerini kapatması, şirket ortaklığından çıkması ya da bu faaliyetleri devam eder­ken kendi işyeri dışında başka bir işye­rinde fiilen çalışmaları gerekir)

Örnek:

01/06/1999’da sigortalı olan erkek ve ka­dın SSK’dan 5975 günle emekli olur. İlk si­gorta başlangıcı sonrasında 4000 gün SSK’lı çalışma süresi sonrasında 1/1/2020’de şirket ortağı olan bu nedenle Bağ-Kur’lu olan bir ki­şi hiç Bağ-Kur primi ödememiş ise 1/5/2021 öncesi Bağ-Kur borçları ve primleri silin­di ancak 1/5/2021 sonrası Bağ-Kur devam ediyor. Bu durumda olan kişi 30/10/2024’e kadar Bağ-Kur’dan çıkmaz ise 1261 günden fazla Bağ-Kur günü olacağında SSK’dan 5975 günle emekli olma hakkını kaybeder ve Bağ- Kur’a geçer bu durumda kadın ise 7200 gün, erkek ise 9000 güne tabi olur.

Bu durumda olan kişi 30/10/2024’e kadar Bağ-Kur’dan çıkar ve 1/5/2021- 30/10/2024 arası 1260 günü öderse, toplam 5260 güne ulaşır. 5975 güne eksik 715 gün için sigortalı çalışarak yaklaşık 2 yıl sonra emekli olur. Ancak 30/10/2024’e kadar Bağ-Kur’dan çıkmaz ise,

Erkekse 10 yıl, 4 ay 20 gün sonra emek­li olur.

Kadınsa 5 yıl 4 ay 20 gün prim ödeyerek Bağ-Kur’dan daha geç emekli olur.

Bu süreç kişinin durumuna göre deği­şir, 11 yıl 1 ay 10 güne kadar emeklilik sü­reci uzayabilir.

Emeklilik sürecini ciddi bir şekilde uza­tırlar. Örnekleri sıklaştırabiliriz bu durumda olup emeklilik hakkı elde edenler dahi var­dır ancak durumun farkında olmadıkları için emekli olamayacaklar.

Bu durumda yıllarca emekli aylığı ala­maz, prim ödemeye devam eder ayrıca Bağ- Kur’dan emekli olduğunda SSK’ya göre %25- %30 arası daha düşük emekli aylığı alır.

NOT: Sadece 8/9/1999 tarihine kadar si­gortalı olanları ilgilendirmiyor, sonrasında sigortalı olanları da ilgilendiriyor.

Bu duruma benzer, EYT’li olup SSK’dan emeklilik hakkını kaybedecek on binlerce kişi var ancak durumlarının farkında de­ğiller. Ekim ayında gerekli hamleyi yap­mayanlar çok üzülecek.