Elon oğlu ABD Hükümeti’nin masraflarını düşürecek
ABD Başkanı Donald Trump Elon Musk’ı ve Vivek Ramaswamy’i Hükümet Verimliliği Bakanı yaptı. Trump’ın “Musk ve Ramaswamy’den beklentisi “bürokrasiyi ortadan kaldırmak, israfı azaltmak, kurumları yeniden yapılandırmak.”
Musk ve Ramaswamy Beyaz Saray Bütçe ve Yönetim Ofisi ile çalışacak. Hedef, 6,5 trilyon dolar olan ABD bütçesini 4 trilyona düşürmek. Musk, “hükümeti sırtınızdan ve cebinizden indireceğiz” diyor.
Türkiye, ABD sığırlarına haksız rekabet uyguluyor
ABD, Trump’ın ticaret savaşı başlatması nedeniyle kaybettiği Çin pazarlarını doldurmak için 2025’de daha da agresifleşecek. ABD Tarım Bakanlığı, 6 Ocak 2025 tarihinden itibaren uygulanacak “Damızlık Sığır İthalatı Talimatı” ile gelen katı kurallara tepkisini, 14 Kasım 2024 tarihinde Büyükelçiliğe gönderdiği yazı ile dile getirdi, tespitlerini sıraladı ve hatta serzenişte bulundu.
-Türkiye 2023’te 1,6 milyar ile ABD’den sonra ikinci hayvan ithalatçısıdır.
-15 Mayıs 2024’te kuş gribi sebebiyle ABD sığırlarına haksız ambargo uyguladı.
-Almanya, Macaristan gibi ülkelerin sığırlarında mavi dil hastalığı görülmesi nedeniyle o pazarda da sorun yaşıyor.
-Türkiye girdi fiyatlarındaki yükseklik nedeniyle hala et ve süt fiyatlarını düşüremiyor.”
Ari işletmelerde buzağı ölümleri azaltılır
İthalatı bitirmenin yollarından biri buzağı ölümlerini azaltmak. Dünya ortalaması yüzde 8’lerde gelişmiş ülkelerde oran yüzde 2’lerde. Hayvancılıkta Ari İşletmelerde ölüm oranı çok düşük, Tarım ve Orman Bakanlığı Ari işletmelere verdiği her türden desteği artırarak buzağı ölüm oranını düşürmeye çalışıyor. Yeni “Damızlık Sığır İthalatı Talimatına” göre 2025’ten itibaren damızlık sığırları sadece “Ari İşletme” sertifikasına sahip işletmeler yapabilecek. Amaç son yıllarda ABD’de görülen kuş gribi, Avrupa’da yaygınlaşan mavi dil hastalığı gibi olumsuz hastalıklardan hayvancılığı ve sağlık sistemini korumak.
Buzağılar Ölmesin Hayvan İthalatı Bitsin
2017 yılında dönemin Tarım Bakanı Eşref Fakıbaba, “buzağı ölüm oranının yüzde 15’ten yüzde 5’e düşürülmesi yoluyla et ve hayvan ithalatının bitirilebileceğini” söyleyerek “2018’i buzağı ölüm oranını düşürme yılı” ilan etmişti. “Bir bebeğin bakımı neyse buzağın bakımı da odur” diyerek mevzuya dikkat çekmişti. Buzağı ölüm oranı hala yüzde 10 ile 15 düzeyinde. Her yıl ortalama 750 bin buzağı ölüyor. TZOB’a göre, “her yıl doğan 3,4 milyon buzağının 480 bini ölüyor.” 19 Mayıs Üniversitesi’nin bir yayını “2016 yılında 900 bin buzağı öldü” diyor.
Atatürk Üniversitesi hocalarının çalışmasına göre, “Türkiye’de buzağı kayıp oranı yüzde 19,27 düzeyinde. TÜİK’e göre 2021 yılında doğum yapabilecek dişi sığır varlığı 7.789.911 olduğunu varsayarsak, 1 milyon 500 bin buzağının kaybedildiği ortaya çıkıyor. Buzağıların değerini 20 bin TL’den hesaplandığında yıllık buzağı kaynaklı kayıp yaklaşık 1 milyar dolara tekabül ediyor.”
Sorgun İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından yapılan bir proje ile veterinerlere Rota, Korona virüsü gibi ölümcül hastalıklara neden olan virüsleri tespit edebilen hızlı tanı kiti dağıtıldı. Proje ile Yozgat’ta buzağı ölüm oranı yüzde 60’tan yüzde 20’lere düşürüldü.
Buzağına sahip çık
Proje kapsamında Muğla’da 315 işletmede yeni doğan 512 buzağıyı veterinerler 24 saat içerisinde ziyaret etti. 200 bin TL’lik küçük bütçeli proje ile buzağı ölüm oranı yüzde 6’dan yüzde 3’e düşürülmesi hedeflendi.
Buzağıları veterinerler yaşatır
Hayvancılıkta verimi artıracak olan veteriner hekimler, tıp doktoru statüsü istiyor. Maaş tanımında sahada çalışmak olmasına rağmen Tarım ve Orman Bakanlığı’ndaki veterinerler hem maaş alıyor hem de sahada yaptığı “aşı, iğne, küpe, doğum” gibi her işten “uygulama ücreti” alıyor. 2017’de Eşref Fakıbaba, veterinerlere ödenen bu ücretin kaldırılmasına yönelik bir girişimde bulunsa da tepkiler üzerine geri çekildi.
Yumurta fiyatı neden artıyor? Üç dört ay önce zararına satılan yumurta şimdi gerçek değerine ulaştı. Okullar açıldı yumurta tüketimi artması gerekirken, turist sayısı düştü ortalamada yumurta tüketimi azaldı. Perakende düşen yumurta satışını bahane edip karını maksimize etmeye çalışıyor. “2025 daha da kötü olacakmış” türünden enflasyonist hülasalar dalgalı denizde fırsatçıların “kim vurduya getirip” fiyatı artırmalarına neden oluyor. Sorun ne dediğinde kaybeden “tavuk mu yumurtadan yumurta mı tavuktan” panik enflasyonuyla yumurta yiyemeyen çocuklar oluyor.
Ezcümle, rakamlar, öneriler, bilim çözüme odaklananlar için kıymet görüyor, gerisi laf ola beri gele.