Elektrikte iletim kapasitesi sorunu
Mevzuat vatandaşa kesintisiz, kaliteli ve uygun fiyata elektrik ulaştırılmasını emrediyor. Emri yerine getirmek ise elektrik dağıtım şirketlerinin görevi.
Bu görevi layıkıyla yerine getirip getirmediklerini gözetmek ve denetlemek de Enerji Bakanlığı ile EPDK’nın işi.
İşte elektrik dağıtım şirketlerinin peş peşe yeni çağrı merkezlerini açmaya başlamalarının nedeni de Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’ın konu üzerinde hassasiyetle durması.
Bütün elektrik dağıtım şirketlerinin müşteri şikayetlerini yeterli hızda ve kalitede giderip gideremediğini izlenebilir hale getirmesi gerekiyor. Evet, elektrik dağıtımında kalite çıtasının yükseldiğini söylemek mümkün.
Ancak Türkiye’nin bir de elektrik iletim şebekesindeki yetersizlik sorunu var. Elektrik üretiminin coğrafi dağılımı ile elektrik tüketiminin coğrafi dağılımı arasında bir senkron sorunu var. Çünkü çoğunu Doğu'da üretip, ağırlıklı kısmını Batı'da tükettiğimiz bir ürün bu.
O yüzden elektrik iletiminde de kaliteye ihtiyaç var. Bunun yol açtığı sorun elektrik kesintileriyle sınırlı değil. İletimdeki yetersizlik elektriğin daha yüksek maliyetle üretilmesine de yol açar. Çünkü ucuza üretebildiğiniz halde bunu taşıyacak kapasiteniz yoksa, mecburen daha pahalı kaynaklardan elektrik üretmek zorunda kalırsınız.
Şu anda özellikle Kuzey Doğu Anadolu’da ağırlığı hidroelektrik santrallerinden oluşan yoğun bir üretim altyapısı var. Ancak bunu ülkenin batısına taşıma konusunda kapasite yetersiz.
İşte Türkiye dağıtım şebekelerinde başlattığı kalite çıtasını yükseltme işini iletimde de acilen yapmak zorunda. Tamam, üretim yatırımlarını hızlandırmışsınız ama kurulan santrallerde üretilecek elektriğin, enerji tüketim maliyetlerini aşağı çekmesi için tüketim noktalarına sorunsuz şekilde ulaştırılması şart.
En ucuza üretecek santrale, kusura bakma elektriğin şu kadarından fazlasını taşıyacak kapasitem yok, sen daha az üretim yap demek zorunda kalırsınız. Bu da, akıp giden suyun enerjisinden yeterince faydalanamadığınız anlamına gelir.
Mesele sadece içerideki elektrik ticaretinizi ilgilendirmekle kalmıyor. Şebeke yetersizliği, uluslararası elektrik ticareti imkanlarınızı da kısıtlar. Yani örneğin Gürcistan’dan elektrik alıp batıya aktarmak isterseniz, şebekenizin buna uygun ve yeterli olması şarttır.
Bu sorun halen elektrik piyasası oyuncuları üzerinde ektstra bir maliyete de yol açıyor ama bunu anlaşılır dille aktarabilmek hem zor hem uzun sürer. Belki bir başka yazıya...