Elektrikli araçların geleceği
Fosil yakıtla çalışan araçlar çevre kirliliğinin beşte birini oluşturduğundan Avrupa Birliği düğmeye basmış ve 2035 yılına kadar benzinli ve dizel araçların satışını yasaklayan yeni bir yasayı onaylamıştı.
Nihai hedefleri ise oldukça iddialı: 2050 yılına kadar karbon emisyonlarını sıfıra indirmek! Elektrikli araç piyasası, iklim hedeflerine ulaşmaya çalışan hükümetlerin baskısıyla da geçtiğimiz yıl büyük bir yükselişe geçmişti. Otomotiv endüstrisinin elektrifikasyona doğru hızlı yükselişi ve bir önceki çeyreğe göre hayal kırıklığı yaratan %3,8’lik artışı, birçok soru işaretini de beraberinde getirdi.
Uzmanlar, elektrikli araç piyasasının yeni bir aşamaya girdiğini ve henüz gelişme sürecinde olduğunu belirtiyorlar. Elektrikli araç endüstrisini inceleyen Virginia Üniversitesi’nde işletme profesörü Michael Lenox, “Teknolojideki aksaklıkları ve geçişleri inceliyorsanız, bu beklenen bir şeydir. Bu tam da olmasını beklediğiniz şey; devasa bir giriş ve bununla bağlantılı bir sarsılma!” diyor. Lenox’a göre bu süreçte bazı elektrikli araç üreticileri başarısız, bazıları ise başarılı olacak fakat yeni doğan üreticilerin çoğunun batacağını öngörüyor.
ING analistlerinden Coco Zhang, CNN ile yaptığı röportajda, “İlk etapta bir elektrikli araç satın almakla potansiyel olarak ilgilenebilecek tüketicilerin, zaten bir elektrikli araç satın almış olma olasılıkları daha yüksek” diyor. Yani esasında, hali hazırda bir elektrikli araca sahip kullanıcı için birçok noktada elektrikli araçların negatif yönlerine (menzil, şarj, bekleme süresi vb.) alışılmış oluyor ve bu kullanıcıların daha sonra yeniden bir elektrikli araç alma ihtimalleri daha yüksek oluyor.
Ben de uzun süredir bir elektrikli araç kullanıcısı olarak birçok farklı elektrikli araca sahip oldum. Her biri farklı markalara sahip olmalarına rağmen, elektrikli araç benim için bir soru işareti değil. Fakat Zhang’in de devamında söylediği gibi esas zorluk ilk defa elektrikli araç satın almak isteyen ve bu kararından emin olamayan insanlara bu araçları satmak olacak.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Raporu
Geçtiğimiz yıl dünya çapında elektrikli araç satışları %35 artışla neredeyse 14 milyona yükseldiğini bildiren rapor, 2024’te de hız kesmeyeceğini, yıl sonuna kadar yaklaşık 17 milyona ulaşacağını gösteriyor.
Raporda verilen rakamlara göre küresel anlamda elektrikli araç satışları geçen yıla oranla %21 artacak. Ama yine bu rakam geçen yılki %35’lik artışın çok altında kalıyor. 2024 yılında Çin’deki elektrikli otomobil satışlarının yaklaşık 10 milyona ulaşması bekleniyor. 2030 yılına kadar Çin’de neredeyse her 3 arabadan 1’inin elektrikli olması ve hem Amerika Birleşik Devletleri’nde hem de Avrupa Birliği’nde 5 arabadan 1’inin elektrikli olması öngörülüyor.
Rapora göre, halka açık şarj istasyonlarının elektrikli araç satışlarına ayak uydurmasını sağlamak, büyümenin devam etmesi açısından hayati önem taşıyor. Küresel olarak halka açık şarj noktalarının sayısı 2023’te 2022’ye göre %40 arttı ve hızlı şarj cihazlarındaki büyüme, yavaş şarj cihazlarını geride bıraktı. Ancak hükümetlerin verdiği taahhütlere uygun düzeyde elektrikli araç dağıtımını karşılayabilmek için şarj ağlarının 2035 yılına kadar 6 kat büyümesi gerekiyor.
Otomobil üreticilerinin yol haritası
Tamamen elektrikli araçlara yönelen ilk geleneksel otomobil üreticisi olan GM, tüketiciler için elektrikli araçlar ve benzinli araçların yanı sıra plug-in hibrit elektrikli araçları da piyasaya sürmeyi planlıyor. Hyundai Motor gibi, Kia,- Toyota Motor ve potansiyel olarak Volkswagen, ürün gamlarında farklı seviyelerde elektrifikasyon sunmayı planlıyor.
AutoForecast Solutions’ın küresel araç tahminlerinden sorumlu başkan yardımcısı Sam Fiorani, “Piyasa elektrikli araçlara hiçbir zaman sorunsuz bir geçiş yapamayacaktı ve ilk benimseyenler memnun olduğundan bu süreçte bir yavaşlama bekliyorduk” dedi. “Daha az teknoloji meraklısı alıcılara yönelmek, önümüzdeki birkaç yıl içinde elektrikli araç pazar payı büyümesini yavaşlatacak.”
ABD’de hibrit satışlar elektrikli araçlardan 5 kat fazla
Duygulardaki yaygın değişim, daha fazla otomobil üreticisini Toyota’nın ahlak anlayışına yaklaştırıyor. Yönetim Kurulu Başkanı ve eski CEO’su Akio Toyoda liderliğindeki dünyanın en çok satan otomobil üreticisi, yıllardır çeşitlendirilmiş bir ürün serisinin tüm müşteri ihtiyaçlarını karşılamak ve 2050 yılına kadar sıfır karbon hedefine ulaşmak için doğru strateji olduğunu savundu.
Toyota’nın 2023 yılı kârı bir önceki yıla göre iki kat artarak 31,8 milyar dolar oldu. Bu durumun en önemli sebeplerinden biri olarak hibrit araç satışlarındaki artışlar gösteriliyor. sDaha önce elektrikli araç pazarının hibrit pazarını bitireceğini söyleyen Morgan Stanley analisti Adam Jonas, birkaç ay önce “Toyota’dan bir özür borçluyum” demişti. Geçtiğimiz haftalarda ise bir yatırımcı notunda şunu yazdı. “Elektrikli araçlar gelecek olabilir ancak şu anda mücadele ediyor. ABD’de hibrit satışlar elektrikli araçlara göre 5 kat daha hızlı artıyor.”