Elektrik fiyatları nereye?

Türkiye, Enerji Borsası’nın kuruluşunu bekliyor. 

Enerji Piyasaları İşletme AŞ’nin tescil işlemleri önümüzdeki günlerde tamamlanacak. 

Ancak daha önce de yazdığımız gibi Türkiye’de fiilen işleyen bir elektrik borsası mevcut. 

O da, EPİAŞ’a yüzde 40 payla ortak olacak Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) bünyesindeki Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezi, kısa adıyla PMUM. 

PMUM’da oluşan rakamlara bakılırsa, piyasadaki elektrik fiyatları son bir yılda gerilemiş durumda. Üstelik sadece reel olarak değil, cari, yani TL bazında fiyatlar açısından da durum bu. 

PMUM’daki piyasa takas fiyatları ortalaması megavatsaat başına yaklaşık 140 TL’ler ile geçen yılın ortalamalarının altında ya da ona çok yakın seyrediyor. Görünen o ki, önümüzdeki dönemde elektrik fiyatları düşük kalmaya devam edecek. 

Peki neden? 
Bunun birkaç nedeni var. 
Önce taleple ilgili kısım. Türkiye ekonomisi geçtiğimiz yıllardakinden daha düşük bir büyümeye sahip ve öyle kalması da bekleniyor. Buna bir de tasarruf tedbirlerini ekleyin, elektrik talebindeki artış hızı yavaşlıyor. 

Arz kısmına gelirsek burada birden fazla faktör etkili. Birincisi, yağışlar. Geçtiğimiz yıl uzun dönemli ortalamaların oldukça altında yağış alan Türkiye’de bu yıl durum normale döndü. Barajlardaki doluluk oranı yükselince, üretim maliyeti daha düşük olan hidroelektrik kaynaklı elektrik miktarı artıyor, artacak. 

Türkiye’nin elektrik üretim altyapısı gelişmeye devam ediyor. Kurulu güç toplamı 70 bin MW’yi aşmış durumda. Dolayısıyla arz, talebin oldukça üzerine çıkmış durumda. 
Üçüncüsü, düşük verimli ve eski teknoloji, dolayısıyla elektriği daha pahalı üretebilen doğalgaz çevrim santrallerinden bir kısmı daha kapatıldı. Bunun yerini kısmen daha yüksek verimli aynı tip santraller ile rüzgar veya jeotermal kaynaklı daha düşük maliyetli elektrik alıyor. 

Ve işte tüm bu ve benzeri nedenler, elektrik fiyatlarının bir süre daha düşük seyredeceğini gösteriyor. Bu arada, 2015 yılında üreteceği elektriği dolar üzerinden devlete satmayı garantiye almış üreticilerin keyfi yerinde olsa gerek. Çünkü birincisi düşük kalan piyasa fiyatlarının üzerinden elektrik satıyorlar. İkincisi de kurlardaki her artış bu üreticilerin TL bazındaki gelirlerinin de yükselmesi demek... 

Ancak fiyatların aşırı düşük kalması uzun vadeli düşününce sektör ve ülke ekonomisi açısından pek hayra yorulamaz... 
Ama bunu bir başka yazıda ele alalım...