Eksik ihracat
Geçtiğimiz hafta TİM Akademi semineri Adana’da yapıldı. TİM Başkanı Sayın Mehmet Büyükekşi, “2013 yılı için belirlenen 500 milyar ABD Doları hedefine, şimdiden 20 milyar ABD doları geride kaldığımızı ve bu nedenle de ileriki yıllarda ihracat artış hızımızın daha fazla olması gerektiğini” vurgulamış.
Bu konuda çok iyimser olamadığımızı ve bunun birinci sıradaki nedeninin de ihracatta arzu edilen bu artışın olabilmesi için gereken insan kaynağına sahip olmadığımızı belirtmek isteriz. Küresel pazarlarda bir savaş var. Savaş deyimi size sert gelse de gelmese de kıran kırana bir mücadele olduğu gerçeğini kimse yadsıyamaz. Hal böyle olunca da o meydanlarda boy gösterecek ihracat neferleri gerek bize. O pazarlara çıkıp savaşacak, küresel rekabette kendine yer bulacak, ihracat yöneticileri gerekli bizlere. Sayın Büyükekşi güzel demiş “Her firma kendine 2023 yılı için bir ihracat hedefi koysun” diye. İyi demiş de ihracatının %60’ını büyük firmaların gerçekleştirdiği Türkiye'de (Kaynak TİM ilk 1000 ihracatçı listesi), ihracattan haberi olmayan KOBİ’leri ayağa kaldırmadan bu işi nasıl yapacağız, çok ciddi biçimde merak konusudur.
Bu panelin de moderatörü olan Genel Yayın Yönetmenimiz Sayın Hakan Güldağ, bir süre önce bir sohbet arasında “Hocam bu 500 milyarlık hedefe ne diyorsunuz” diye bir soru sormuştu. Ben de cevap olarak “Az bile” dediğimde ne kadar şaşırdığını hatırlıyorum. Ancak sözüme, “Uyuyan dev olarak nitelendirdiğim KOBİ’ler uyandırılabilirse” diye devam etmiştim. Yine aynı şeyleri tekrarlamak istiyorum. Büyük işletmelerimiz, ilk 1000 ihracatçı listesine girenler ve güçlü olanlar ihracatta üstlerine düşenleri yerine getiriyorlar. Onlardan zaten kuşku yok ancak iş uyuyan devleri uyandırabilmekte.
İşletmelere her zaman piyasayı ve özelde müşteriyi iyi dinlemeyi ve ona göre işletmelerin davranış biçimlerini, başka bir deyişle “stratejilerini” belirlemeyi salık veriyoruz. Anılan panelde başarı hikayesini anlatan Sayın Ali Sabancı “Başarılı şirketler tüketiciyi çok iyi anlıyor” demiş. Teşbihte hata olmaz diyerek Ekonomi Bakanlığı'nın, ihracat desteklerinin gerek tasarlanması ve gerekse de uygulamaları konularında, bu desteklerden yararlanacak olan işletmeleri “Müşteri” olarak görmeleri gerektiğini vurgulamak isteriz. Eğer ihracat için verilen desteklerden gelecek başarı aranıyorsa, bu destekler konusundaki şikayetlere ciddi biçimde kulak verilmesinin gerek şart olduğunu, herkesin kuşkusuz bir biçimde kabul edeceğini biliyoruz.
Aynı panelde konuşan Ekonomi Bakanlığı, Marmara Bölgesi Müdür Yardımcısı Sayın Yasemin Görüm de “Türkiye'nin her yerinde devlet desteği veriyoruz amma çok az kullanılıyor” demiş. Doğrudur, maalesef devlet desteklerinin çok az kullanıldığını bizler de görüyoruz ve bunun artması için elimizden geldiği ve dilimiz döndüğü kadar anlatıyoruz. Öte yandan muhatabımız olanlar “Hocam destekleri ballı börek gibi anlatıyorsunuz da içindeki cam kırıklarını da söyleseniz” diyerek şakacı yaklaşımlarla da olsa, kullanımlarındaki zorlukları vurgulayanları hatırlamamak olanaksız.
Sözün özü şu; insan kaynağı eksikse, ihracatın eksik kalması doğal sonuçtur.