Eksi faiz çare olur mu?
Biraz içerideki döngünün dışına çıkarak bize coğrafi olarak aslında oldukça yakın ama yaşanılanlar itibariyle bizden oldukça farklı Avrupa’da neler oluyor birlikte anlamaya çalışalım. Geçtiğimiz yılın sonunda artık ihtiyaç kalmadığı gibi cesur bir söylemle terk edilen varlık alım programının bu yıl bitmeden yeniden başlayacağı artık neredeyse kesinlik kazanmış durumda.
Önceki dönemlerden farklı olarak bu sefer Euro Bölgesi’nin amiral gemisi ve “eşitler içinde daha eşit” olan Almanya da resesyonun eşiğinde. İtalya’da bankacılık sistemine ilişkin sorunların nispeten azalması ya da Fransa’da hizmet sektörü PMI verilerinin çok da fena olmaması vb. bu ağır durum karşısında çok daha minör detaylar. Dolayısıyla yeni varlık programının sadece şirket tahvilleri ile sınırlı kalmayıp, Uzak Doğu Asya’da çeşitli ülkelerde gördüğümüz gibi içinde hisse de barındıran ETF alımları gibi daha geniş kapsamlı bir noktada olması da muhtemel.
Avrupa’da bazı ülkelerde bankaların eksi faizle kredi vermeye başladıklarını görüyoruz. Evet yanlış okumadınız banka sırf fazla nakitini merkez bankasında daha yüksek bir eksi faizle tutmak istemediği için kendi müşterisine daha düşük bir eksi faiz ödemeye razı oluyor. Bu ortamda dahi büyümenin ve enflasyonun %2 eşiğini öngörülen projeksiyonlar dahilinde bile geçememesi düşündürücü. ECB Başkanı Draghi kalan son üç toplantısında kuvvetli bir kapanış yapmaya çalışacak. Görevi kendisinden devralacak olan Lagarde için bir ölçüde bağlayıcı ancak mevcut durumda kaçınılmaz olan ek parasal gevşeme programının detaylarının eylül ayında gelmesi bekleniyor, ancak bugün yapılacak toplantıdan da gelecek sinyal niteliğinde açıklamalar piyasalar açısından önemli olacaktır. ECB belki bugün ay sonunda gelecek Fed kararını beklemek ve başta Almanya olmak üzere oldukça kötü gelen PMI verileri bir seferlik bir kabus mu diye gelecek ayı görüp öyle karar vermek isteyebilir, ancak 2Ç enflasyonun zaten hedeften düşük olan tahminlerin dahi altında kalması bir noktada onları mecbur bırakacaktır.