Ekonomik savaşa vergisel cephe

Ömer ŞENER - Vergi Müfettişi Ankara Büyük Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığı

Son günlerde piyasayı sarsan ekonomik savaşta dolar kuru en büyük silah olarak kullanılıyor. Kurda yaşanan hareketliliğin nedeninin spekülatif ve manipülatif olduğu artık su götürmez bir gerçektir. Piyasadaki aktörler ise bu savaşa yönelik savunma planlarını açıkladılar. Ancak dikkat edilmesi gereken husus uzun vadede eyleme geçmeyen açıklamaların ekonomik savaşın gidişatını değiştirmeyeceğidir. Savunma ve sözsel güven vermenin yanında iç aktörler ve bağımsız hareket eden yabancı sermaye desteklenmelidir. Bu destek doğrudan olabileceği gibi düşmana karşı müdahale şeklinde de olabilir.

Bu kapsamda vergisel açıdan ise spekülatif ve manipülatif hareketliliğe karşı eylemsel çerçevede aşağıda sayılan şekillerde müdahale edilebilir.

- Yabancı parayla yapılan kira sözleşmelerinde damga vergisi oranı artırılabilir.(Özellikle alışveriş merkezlerinde ki kiralamalarda TL ile sözleşme yapılmasını cazip boyuta getirecek şekilde.)

- GVK 40/1’inci maddesinde yer alan ihracatta götürü gider oranında artış gerçekleştirilebilir. Böylece ülkeye döviz girişi sağlayan ihracatçılara destek sağlanmış olunur.

- Vadeli ithalatta KKDF’den kaçış için firmaların zorunlu tercih alanı peşin ticaretin neden olduğu yabancı para talebinin önlenmesi adına TL ile yapılacak ithalatta KKDF sıfırlanabilir.(1) Bu durum kur baskısının yanında ihracatın maliyetini düşürüp ihracat pazar alanının artışına kaynaklık sağlayabilir (Kabul kredili, vadeli akreditif ve mal mukabili ödeme şekillerine göre yapılan ithalatta fon kesinti oranı %6)

- 2018-2019 yıllarında oluşan kambiyo zararlarından mütevellit geçmiş yıl zararları 5 yıl ile bağlı kalmaksızın kurum kazancından indirilebilir. Bu kapsamda kurumlar vergisi kanunun zarar mahsubu başlıklı 9’uncu maddesine geçici hüküm konabilir.

- Yurtiçinde yerleşiklerin kendi aralarında yabancı para üzerinden yapacakları kiralama hizmeti işlemlerinde KDV oranı artırılabilir.

- Danıştay Dava Daireleri Kurulu hazır kur farklarının KDV matrahına dâhil olmadığı kararını vermişken vergisel düzenleme ile karar fiiliyata geçirilerek kur farkları vade farkı mahiyetinde olmaktan çıkartılıp KDV matrahına dâhil etmekten vazgeçilebilir.

- Kasasında ve bankadaki yabancı para hesabında bulunan yabancı parayı TL’ye çeviren şirketler için oluşan kambiyo kârı, KV yönünden zarar dahi olsa indirilecek istisnalar bölümü içerisinde geçici dönem için yer alabilir.

- Türk futbolcular için yabancı para ile yapılan sözleşmelere istinaden yapılan ödemeler kapsamında kesilen ücret stopajları kulüplere iade edilmeyerek en azından Türk sporcular nezdinde TL’ye geçiş sağlanabilir.

- KVK 10/ğ maddesinde yer alan eğitim ve sağlık alanında faaliyet gösteren ve Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilere hizmet veren işletmelerin münhasıran bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazancın %50’sine tanınan indirim oranı %100’e çıkartılıp bu işletmelerin vergisel maliyetleri azaltılarak diğer ülkeler nezdinde bu hizmetlerde fiyat ucuzlaması oluşturup ülkeye döviz girdisi sağlanabilir.