Ekonomik gelişmenin önemli modeli "Kümelenme"
2000'li yıllarda üretim alanımıza model olarak giren Kümelenme de, yeni yeni önemli gelişmelere tanık oluyoruz. Doğru örgütlenen sektörel kümelenmeler, bir yandan ortak alımlar, ortak ekipman ve makine kullanımı, Üniversitelerle işbirliği, ortak eğitim programları ve ortak lojistik imkanlarından yararlanmanın yaratacağı sinerji ile katma değeri daha yüksek ürünler üretme şansını elde edebilecekler.
2000'li yıllar sonrasında gündemimize "Kümelenme" konusu ve bu konudaki gelişmeler girdi. Kümelenme özellikle Kobiler için ekonomik gelişmenin önemli ve katkı sağlayıcı modeli. Kümelenme içersinde yer alanlara sinerji yaratan ve 1 artı 1'in 2'den büyük olmasını sağlayan uluslar arası denenmişliği olan bir ekonomik modeldir. Ancak yer yer Kobilerin bin arada yığın olarak bulunması, aralarında bir dayanışma, faydalanma oymamasına karşın ülkemizde kümelenme olarak anılan yanlış örnekler de söz konusu.
Kümelenme içersinde yer alan kurumlar, ortak hammadde alımlarından, ortak makine ve teknoloji kullanımına, ortak finans yönetimine imkanlara, ortak lojistiğe sahip olurlar. Kamu otoritesi ve yerel yönetimler karşısında daha güçlü ayakta durup, isteklerini grup adına daha net ortaya koyarlar.Bunun sonucunda tek başlarına olduklarından daha imkanlı ve güçlü bir üretim ortamına sahip olurlar.
Ülkemizde bugün kendisine küme adını veren 10 kadar ekonomik oluşum söz konusu. Bunlar içersinde Eskişehir'de Havacılık, raylı sistem ve seramik sektörlerinde üç küme, Ankara OSTİM'de savunma kümesi, İzmir'de organik gıda kümelenmeleri öne çıkıyor.
Ben örnek oluşturacağına inandığım Seramik Kümelenmesi konusunda bilgi aktaracağım.
Seramik Kümelenmesi çalışmalarına 2006 yılında başlayıp, 2010 yılında Mayıs ayında dernekleşerek tüzel kişilik kazandı. Adı,"Eskişehir-Bilecik-Kütahya Seramik iş kümesi derneği" kısa adı EBK seramik kümesi. 2010'da 10 üyeyle yola çıktılar bugün 39 üyeleri var. Dernek Başkanı Şafak Ozan, bu hızlı gelişmenin "Kümenin bileşenlerini doğru tanımlamaktan kaynaklandığını, bir kümenin sadece üreticilerden oluşmadığını, en az onlar kadar tedarikçiler, sektör için makine üretenler, lojistiekçiler, finansçılar ve üniversitelerin küme içinde yer almasının önemli olduğunu, kendi kümelenmelerinde bunun dengeli dağılımını sağladıklarını" söylüyor.
Ozan, kümelenme çalışmalarının çözüm odaklı olması gerektiğini belirterek, bunun günlük faaliyet gerektirdiğinin altını çiziyor. "İşleyen Kurum" olarak bir yol haritası ve bir iş gündemine sahip olmayı olmazsa olmaz olarak belirleyerek üyelerin yararının en önemli konu olduğunu öne sürüyor.
Kendilerinin kısa vade için belirledikleri 5 konuyu ve bu konuda bulundukları konumu şöyle sıralıyor:
LOJİSTİK: Bu konuda kaldıracakların ortaya çıkarılmasına çalışıyoruz. Bunu sağlayabilmek için Sabancı Üniversitesiyle ortak bir çalışma yürütüyoruz.
ORTAK SATINALMI: Bir taraftan bunun altyapısını oluştururken, bir yandan da Rekabet Kurulu'na başvuru yaptık. Yakın zamanda onay bekliyoruz.
BÖLGE ATIK HARİTASININ ÇIKARILMASI: Seramik doğası gereği çok atığa neden olan bir sektör. Bu alanda başarılı çalışma için önce nedenini ve etkisini ölçen bir altyapı çalışması içersindeyiz. Şimdi bu alanda yaptığımız bu.
ORTAK GİRDİ ÜRETİMİ: Dijuital baskı malzemesi mürekkebinin ortak üretimi için çalışmalarmız var.
ÜYELERİN EĞİTİMİ: Bu konuyu görevli hocamız Ersan Pütün SAM ile birlikte organize ediyorlar. Bu eğitimlere özellikle yurt dışından konuk uzmanlar getiriliyor.1-2 günlük çalıştaylar yapılıyor. Bu kurslara yurdun diğer bölgelerinden taleplerde bulunuluyor.
Seramik Kümelenmesi EBK, bu çalışmalarını yaparken Ekonomi Bakanlığından eğitim desteği, Kalkınma bakanlığından Bebka Kalkınma Ajansı desteği, Bilim-Teknoloji Sanayi Bakanlığından da Küme desteği almış durumda.
Bu anlatılanlardan çıkaracağımız sonuç, Ülkemizde doğru görev tanımı ve örgütlenme yapan Kümelenme çalışmaları ciddi kamu desteği ve hibeleri de sağlayarak üyeleri için çok önemli bir sinerji yaratabilirler. Böylece hem tek tek üyelerini geliştirici eğitime, kalifiye eleman eksiklerini tamamlamaya, ortak alım, ortak kullanım ve lojistik imkanlarıyla daha yüksek katma değerli ürünler üretme şansını elde ederler.