Ekonomi yerine döviz girişi yavaşladı

Bekleyişimiz ekonominin daha doğrusu talebin yavaşlamasına bağlı olarak cari açığın (döviz açığının) küçülmesi idi.

Aralık ayı ödemeler bilançosu bu nedenle merakla bekleniyordu.

Dün açıklanan cari açık rakamları gösteriyor ki açığı oluşturan etkenlerde değişiklik yok ama döviz girişinde yavaşlama var.

- Cari açığın hesabına giren fob olarak izlenen ithalat ve ihracat rakamlarına göre, aylık mal dengesi sonuçları eylülde 20.4 milyar dolar, ekimde 19.2 milyar dolar, kasımda 18.0 milyar dolar olduktan sonra aralıkta 19.8 milyar dolar oldu.

- Yılın en yüksek mal dengesi açığı 2011 Nisan ayında 20.8 milyar dolardı. Demek ki aralıkta mal dengesinde önemli bir iyileşme olmamış.

- Bunun etkisinde de eylülde 6.3 milyar dolar, ekimde 4.4 milyar dolar, kasımda 5.4 milyar dolar olan cari açık aralıkta azalmadı. 6.5 milyar dolara ulaştı.

Bunlar belki normal karşılanabilirdi. Fakat olumsuzluk, cari açığın, (Döviz açığının) finansmanında görüldü.

- Aralık ayında 6.5 milyar dolarlık açığa karşın giren döviz sadece 1.2 milyar dolar. Her ay alıştığımız nereden geldiği belli olmayan döviz girişi durmuş. Sadece 14 milyon dolar döviz girmiş.

- Bu durumda açık döviz rezervleri 5.3 milyar dolar azaltılarak kapatılmış.

- Bizim alıştığımız her ay açıktan çok döviz girişi olması ve fazla giriş nedeniyle dövizin bollaşması ve ucuzlaması idi.

- Aralık ayında net doğrudan yatırım için gelen döviz 3.0 milyar dolar. Portföy yatırımına gelen döviz net 2.8 milyar dolar. Buna karşılık net kredi ödemesi 4.6 milyar dolar. İşte bu 3 rakamın sonucunda net döviz girişi 1.2 milyar dolara iniyor.

Yıllık durum cari açıktaki tırmanışı açıklıkla ortaya koyuyor.

- 2011 yılını 77.0 milyar dolar cari açık ile kapattık. Açık, 2007'de 38.4 milyar dolar, 2008 yılında 41.9 milyar dolar, 2009 yılında 13.9 milyar dolar, 2010 yılında 47.1 milyar dolardı.

- Açık rakamlarının arkasında her yıl mal dengesindeki açık-hızla artan ithalat var.

Bugüne kadar cari açığın büyümesini önemsememenin arkasında hızlı döviz girişi vardı. Şimdi cari açığın çokça konuşulmasının nedeni ise döviz girişinin durması.

Aralık ayındaki döviz girişinin durması önemli ama 2011 yılının tamamındaki tablo da iyi değil.

2010 yılında cari açığın finansmanı için giren döviz hem açığı kapatmış hem de 14.9 milyar dolar fazlalık vermişti. Bu da rezerve eklenmişti.

2011 yılında ise fazlalık 1.0 milyar dolara indi.

Açık 77.0 milyar dolar. Sermaye hareketiyle giren döviz 65.6 milyar dolar. Nereden geldiği belli olmayan 12 aylık döviz girişi 12.4 milyar dolar. Fazlalık 1.0 milyar dolar.

Açık anlatımı ile yılı kurtaran nereden geldiği belli olmayan döviz.

Önümüzdeki aylarda cari açığı oluşturan kalemlerde radikal değişim gerçekleşemeyecek. Aylık açık 5-6 milyar dolar dolayında kalacak. Eğer bu açığı kapatacak miktarda döviz girişi gerçekleşemez ise döviz fiyatları kaçınılmaz olarak yükselecek.