'Eğlen ama iz bırakma' diyenler Festtogether'da buluşuyor

UNDP’nin küresel hedefler iyi niyet elçisi olan oyuncu Mert Fırat’ın iki yıl önce Troya Kültür Rotası’nda yer alan 22 köyü gezerken tohumlarını attığı “sürdürülebilir festival” fikri, 10 STK’nın desteğiyle hayata geçiriliyor. “Eğlen ama iz bırakma” sloganıyla düzenlenen Festtogether, İstanbul’dan başlayıp Çanakkale ve ardından tüm Türkiye’ye yayılacak. Festivale şimdiden birçok ülkeden de davet geliyor.

Aktivist felsefe, efsanevi 68 kuşağından bu yana en yaratıcı dönemini yaşıyor. Artık düğün, cenaze, kutlama, tatil fark etmeksizin her ne yapılıyorsa yanında mutlaka bir manifesto ile global sorunlardan birine dikkat çekiliyor, farkındalık yaratmak adına bir mesaj veriliyor. Son olarak “bottle cap challenge” ya da Türkçe’ye çevrilen haliyle “döner tekme ile kapak açma akımı” bunun en güzel örneklerinden. Sosyal medyanın gücünden yararlanan ünlüler çeşitli ortamlarda tek hamleyle şişelerin kapaklarını açtıkları videolar yayımlıyor ve bu yolla milyonlarca takipçiye “Sağlığınız için su içmeyi ihmal etmeyin” mesajı veriyorlar. Araştırmalar gösteriyor ki bu tür kitlesel hareketlerle verilen mesajların etkisi de kalıcı ve güçlü oluyor.

İşte bu gerçekten yola çıkan bir grup “iyi insan”, dünyada kaynakların kısıtlılığına ve sürdürülebilirlik hedeflerine dikkat çekmek için bir festival düzenlemek üzere kolları sıvadı. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Türkiye ve ona destek veren 10 sivil toplum kuruluşu (STK), dünyanın en büyük çaplı sürdürülebilir festivali olmaya aday Festtogether için bir araya geldi. 28 Eylül’de İstanbul Küçükçiftlik Park’ta “eğlen ama iz bırakma” sloganıyla başlayacak Festtogether’ın amacı, gelecek yıl Çanakkale ve diğer illere de yayılmak. Festivalle ilgili detaylı bilgileri UNDP Türkiye, Mert Fırat, Temel İhtiyaç Derneği (TİDER), Adım Adım’ın temsilcilerinden aldık.

Fikir babası oyuncu Mert Fırat

Daha şimdiden İngiltere, Yunanistan ve Avustralya’daki yerel yönetim yetkililerinden ilgi gören ve detayları hakkında bilgi istenen Festtogether’ın ünü, daha doğmadan yurtdışına yayıldı. Etkinliğin en büyük destekçilerinden biri de ünlü sanatçı Bob Geldof. Toplumsal sorunlara duyarlılığıyla tanınan ünlü sanatçı gibi pek çok ünlü isim festivalin dünyadaki gönüllü elçisi olmuş durumda. Peki neden?

Soruyu sürdürülebilir festival fikrinin sahibi ünlü oyuncu ve Küresel Hedefler konusunda UNDP İyi Niyet Elçisi Mert Fırat yanıtlıyor: “Çünkü bu festivalin içinde sadece eğlenmek ya da kültür sanat yok; çöp toplamak, katı atık yönetimi, tüketilen gıdaların kompost edilmesi gibi kaynakların değerine dikkat çeken çalışmalar da var. Üstelik bütün bunlar çok eğlenceli ortamda yapılacak ve kısa sürede uluslararası bir festivale dönüşecek. İnsanlara eğlenirken ye, iç, takıl ama bunun sorumluluklarını bil diyoruz. Festival alanını temiz tut, çevreni temiz tut, yaşadığın kenti temiz tut, yaşadığın kentle ilgili sorumluluklar al gibi mesajlar veriyoruz. Bu nedenle proje başta ben olmak üzere duyan herkesi çok heyecanlandırıyor.”

Festtogether fikrinin iki yıl önce UNDP’nin Troya Kültür Rotası’nda yer alan 22 köyü dolaşırken oluştuğunu belirten Mert Fırat’ın asıl hedefi festivali Çanakkale’de yapmakmış. Ancak projenin detayları oluştukça, ilk adımın İstanbul’dan atılmasının daha doğru olacağına karar verildiğini söyleyen ünlü oyuncu, süreci şöyle anlatıyor: “İlham Troya’da geldi aslında. Bu 22 köydeki yerel kalkınmayı, tarımı, hayvancılığı, kısacası insana yakışır gelişimi hedefleyen ama içinde sürdürülebilirliğin de olduğu bir etkinlik düzenleyelim dedik. Bu festival sayesinde söz konusu 22 köyde, spor, kültür-sanat, müzik etkinlikleriyle tanıtılacaktı. Birçok sponsorun içinde yer aldığı, kalkınma ile aynı anda sıfır ayak izi bırakan bir yaşam biçimini öneren 2-3 günlük bir festival planladık. İlk ayağı İstanbul’da yapıp, daha sonra Çanakkale’ye taşımayı hatta ardından diğer illere de yaymayı planlıyoruz.”

İsrafın yıllık maliyeti 1 trilyon dolar

Festivalin ortaklarından Temel İhtiyaç Derneği (TİDER) Başkanı Hande Tibuk, Festtogether ile israfı önlemenin bir yolu olan geri dönüşüme dikkat çekmek istediklerini söylüyor. “Bu tür festivallerin arkamızda hiç iz bırakmadan hatta fayda yaratarak bitebileceğini gösterebilmek adına böyle bir organizasyonu gerçekleştiriyoruz” diyen Tibuk, dünyada israfın ulaştığı boyutu çarpıcı rakamlarla ortaya koyuyor. Bugün dünyada üretilen toplam gıdanın yüzde 42’sinin israf edildiğini söyleyen Tibuk, “Bunun dünyaya yıllık bedeli 1 trilyon dolar. İsraf sadece yiyebileceklerimizi çöpe atmakla değil, çöpümüzü doğru yere atmamakla da gerçekleşiyor. Açlık ve yoksulluk inanılmaz rakamlara geldi” diyor.

"Sürdürülebilirlik için harekete geçeceğiz"

Festivalin “Hareket Partneri” olan Adım Adım platformu, iki gün boyunca ziyaretçilere “Toplumsal sorunlar karşısında fiziksel olarak harekete geç” diyecek ve spora yönlendirecek. Adım Adım bağışçılarının koşusuyla başlayacak festival yoga ile devam edecek. Adım Adım’ın kurucularından Itır Erhart, sürdürülebilirlik için bireylerin bilinçlenmesi ve harekete geçmesinin festivalin hedeflerinden biri olduğuna dikkat çekerek, şunları anlatıyor: “Maçka Parkı’nda güne plogging (koşarken çöp toplama) ile başlayacağız. Sonrasında yoga ve sürpriz challenge’lar yaptıracağız. Yani bir bakıma, sürdürülebilirlik için ziyaretçileri “harekete geçireceğiz.”

Bob Geldof sahneye çıkacak

Festtogether projesinin ortakları UNDP, Adım Adım, TİDER, İhtiyaç Haritası, Çaba Derneği, Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği, TOG, Tohum Otizm Vakfı, Toyi, Puduhepa ve Kızkardeşleri ve Sosyal Ben. Ayrıca Allianz Motto Music, İş Bankası, Coca Cola, Red Bull da destek veriyor. 28 Eylül’de İstanbul Maçka’da Adım Adım’ın koşusuyla başlayacak festival boyunca gün içinde STK’ların atölye çalışmaları ve panelleri ile çevre ve kaynakların israf edilmemesi gibi konularda bilinçlendirme çalışmaları yürütülecek. Akşamları da müziğin birleştirici gücü ile eğlenirken iz bırakmamanın, hatta kaynak yaratmanın mümkün olduğu anlatılacak. Festivalde Bob Geldof, Mor ve Ötesi, UNKLE, Kimbra, Sophie Hunger ve Son Feci Bisiklet sahne alacak.

‘Festivallerin değişim yaratma gücünü önemsiyoruz’

UNDP Türkiye İletişim Koordinatörü Faik Uyanık da 2015’te kabul edilen Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’na toplumun dikkatini çekmek adına Festtogether’ın önemli bir sosyal fırsat olduğunu söylüyor. Türk hükümetinin 2030’a kadar Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına ulaşma çabalarına destek verdiklerini belirten Uyanık, festival boyunca Maçka’da katılımcıları atık konusunda bilinçlendirmek için deneyim alanı kuracaklarının altını çiziyor. “Bu tür festivallerin değişim yaratma gücünü önemsiyoruz, özellikle gençlere yönelik organizasyonlarda çevre konusunda bilinçlendirme çalışmaları yürütülmesi çok değerli” diyen Uyanık, 2030’a 11 yıl kala Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları için herkesin birlikte çalışması gerektiğinin altını çiziyor.