Eğitimde ve iş yaşamında yer etkisi hayatımızı nasıl şekillendiriyor?

Murat KARCIOĞLU

Birçoğumuz için fiziksel mekanlar kişisel hikayelerimizin sessiz tanıklarıdır. Evdeki “baba koltuğu”, yolculuk esnasındaki “cam kenarı”, yatakta sürekli uyuduğumuz köşe... Bu yerler, fiziksel alanlardan öte bize aitlik ve güven hissi veren kişisel sığınaklar haline gelir. Yetişkinler, katıldıkları eğitim seminerlerinde bile kısa bir ara sonrası kendi yerlerini koruma güdüsü gösterirler. Kayınvalidelerin oğullarının arabasında önde oturma hakkı, çiftlerin yataklarında kendilerine ait köşeler... Bu alanlar, adeta onlara zimmetlenmiştir.

Sınav stresi ve mekan: öğrenciler için yer değişikliğinin önemi

Öğrenciler için de durum farklı değildir. Özellikle LGS, YKS gibi sınavlara hazırlanan öğrenciler, okul veya kurs merkezlerinde “kendi yerlerini” kapma yarışı içindedir. Sırasında ya da kendi seçtiği sırada deneme sınavlarına giren öğrenci, kendini daha güvenli ve rahat hissetmeye yatkındır. Merkezi sınavlarda ise öğrenciler bu seçimi yapamazlar ve alışkın olmadıkları bir sıra, odaklanma ve performans üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Bu yüzden öğrencilerin sınıfta yerlerini özellikle de deneme sınavlarında sık sık değiştirerek farklı ortamlara alışmalarını sağlamakta fayda var. Bu, merkezi sınavlardaki gibi alışık oldukları veya olmadıkları ortamlarda ve sıralarda da rahat etmelerine yardımcı olabilir.

İş dünyasında mekanın rolü: Değişimle başa çıkmak

İş yerindeki masamız, toplantı odasındaki koltuğumuz, hatta mola alanındaki sevdiğimiz köşe... Bunlar, çalışma verimliliğimizi ve iş yerindeki rahatlığımızı etkileyebilir. İyi tanıdığımız bir ortamda çalışmak, verimliliği ve yaratıcılığı artırabilirken sürekli değişen çalışma alanları bizi rahatsız edebilir ve stres yaratabilir. Ancak iş dünyası sürekli değişim ve adaptasyon gerektirir. Pandemi döneminde evden çalışma sürecine de kapı ani bir şekilde açılmamış mıydı? Değişen yer şartlarına uyum sağlayabilmek eğitimde olduğu kadar iş dünyasında da esnek olmak önemlidir. Toplantılar, iş seyahatleri ve hatta ofis içi yer değişiklikleri, bizleri farklı ortamlara ve durumlara uyum sağlamaya zorlar. Bu durum, çalışanların esnekliğini ve stresle başa çıkma becerilerini geliştirmeleri için bir fırsat olabilir. Çalışanların farklı ortamlara uyum sağlamalarını kolaylaştırmak için esnek ve değişken çalışma alanları oluşturmakta fayda var.

Eğitimden iş hayatına esneklik ve adaptasyon

Ebeveynler ve iş dünyasındaki liderler için yer etkisi, çocuklarına ve çalışanlarına sadece belirli görevlerde değil, değişen koşullara uyum sağlama becerisi kazandırmak açısından önemlidir. Hem eğitimde hem de iş dünyasında, gerçek başarı; bilgi ve beceri kadar koşullara uyum sağlama yeteneğiyle de ölçülür. Bu bilinçle, çocuklarımıza veya çalışanlarımıza sadece sorumluluklarını yerine getirmeyi değil, aynı zamanda her türlü koşulda nasıl başarılı olacakları konusunda farkındalık kazandırmalıyız.