E-ticarette yolumuz uzun
Hızla artan elektronik ticaret hacmimiz umut verici. Birçok işletme bu vagonda yer almak istiyor, yeni markalar birbiri ardına açılıyor. Haksız da değiller, dünya ortalamasına baktığımızda halen gidecek uzun bir yolumuz, yeni yatırımcıları bekleyen büyük bir pazar var.
Geçtiğimiz sene Türkiye e-ticaret sektörü yüzde 35 büyüyerek toplam 18,9 milyar TL’ye ulaştı. Burada en büyük pay 6,8 milyar TL ile tatil ve seyahat sektörü oldu. Bu alanın çok daha hızlı büyüyeceğini beklemek olası. Çünkü yurtdışındaki örneklere baktığımızda, Türkiye’de halen tatil alanında verilebilecek alternatif servisler ve hizmetler bulunuyor.
Online perakende hacmi ise 6,5 milyar TL olarak gerçekleşmiş. Geçtiğimiz seneye göre yüzde 33’lük bir büyüme var. Bu büyümenin de artacağından kuşku yok. Yeni markalar kendi mağazalarını açıyorlar. Bu mağazaların arkasında güçlü bir marka varsa tüketicinin güveni artıyor ve alışveriş yapmaya başlıyor. Ancak buradaki artışın zaman içerisinde azalacağı bekleniyor.
En önemli artış ise yüzde 62 ile pazaryeri sitelerinde meydana geliyor. Bu kategoride şimdilik toplam ciro 2,7 milyar TL olarak görünüyor. Ancak hızlı büyüme sayesinde bu alanda daha birçok oyuncuya ve farklı iş modeline yer var. Bunun birkaç sebebi var.
Öncelikle tüketiciler artık tek bir online mağazada çok daha fazla alternatif görmek istiyorlar. Özellikle elektronik ürünlerde artan rekabet sayesinde bu alanda tek bir noktada fiyat, taksit, tedarik alternatiflerini görmek e-ticaretteki mantığına da çok uygun.
Türkiye’de bu alanda en büyük oyuncular şu anda Sahibinden.com, Gittigidiyor.com ve N11.com. Yine dikey sektörlerde faaliyet gösteren, emlak, otomotiv pazaryeri siteleri de bulunuyor. Bu markaların hiçbiri kendi ürünlerini satmıyor, satıcılar için bir pazar alanı açmış oluyorlar. Bu e-ticaret biçiminde en büyük sıkıntı müşteri memnuniyetini sağlayabilmek. Çünkü sizden bağımsız olarak satış yapan kişilerin müşteriye nasıl davranacaklarını kestirmek zor. En başarılı yöntem ise değerlendirmeyi yine müşterilere bırakıp bir otokontrol sistemini oluşturmak. Bu yüzden yorum ve puanlama sistemi “pazaryeri” ticaret modelinin olmazsa olmazı.
Tüm dünyada hızlı bir şekilde büyüyen pazaryeri ticaret sitelerinin ünü kıtaları aşmış durumda. Aliexpress.com bu alandaki en başarılı örneklerden biri. Bu siteler sayesinde Çin’de üretilen birçok ürün küresel pazara çok daha rahat açılabiliyor. Üstelik yüksek volüm sayesinde lojistik maliyetleri de inanılmaz derecede düşüyor. Öyle ki 1 dolara bile satın aldığınız bir ürün için kargo ücreti vermeden Türkiye’ye sipariş verebiliyorsunuz. Çin Hükümeti de bu alandaki yapıları destekleyip, China Post üzerinden yapılan gönderileri fonluyor.
Ülkemizde e-ticaret sektörü gelecek yıllarda sürekli yüzde 50 oranında büyümeye devam edecek. Çünkü şu anda gelişmekte ülkelerdeki kullanım oranlarını bile yakalayamıyoruz. Ancak çok daha önemlisi, pazaryeri olarak çalışan markaların Türkiye’nin KOBİ’lerini e-ticaret ile tanıştırıp belki uluslararası pazarlarda da yerlerini almalarını sağlayabilecek. Elbette öncelikle lojistik sorununu çözmemiz ve bu konuda desteklerin artması şart.