E-Ticaret patlaması

Tarihsel olarak ele aldığımızda internet üzerinden elektronik ticaretin Türkiye'de genç bir sektör olduğunu söylemek doğru olmaz. Amerika'daki dot.com balonunun yatırımcıları korkutması sebebiyle çok hızlı ilerlememiş olsak da, günümüzde faaliyet gösteren e-ticaret sitelerinin bazıları 10'lu yaşlarını çoktan geçtiler bile.

Mesela Hepsiburada 14, Sahibinden.com 12, GittiGidiyor 11 yıldır faaliyet gösteriyor.
İnternet penetrasyonunun 2005'ten sonra ivmelenmeye başladığı bir ülke için elektronik ticaret sitelerinin 10'lu yaşları geçmiş olmaları hiç fena değil.

Elbette kullanım halen yaygınlaşmış değil. Ancak en önemlisi de nihai tüketicinin bu alışveriş türüne duyduğu güven eksikliği halen büyük bir sorun.

Peki, bu güven ilişkisi doğru bir şekilde kurulmadan, e-ticaret sitelerinin imajını zedeleyecek bir akım ile karşı karşı olduğumuzu söylesem ne dersiniz?

İnternet üzerinden elektronik ticarette zaman zaman farklı akımlar ve yaklaşımlar oldu. Örneğin açık artırma siteleri bir süre altın günlerini yaşadılar. Ardından "departmant store" mantığıyla işleyen ve ne ararsanız bulacağınız alışveriş siteleri ortaya çıktı. Her ne kadar Türkiye'de varlıklarını devam ettirseler de birçok ülkede bu mağazacılık çeşidi gerileme evresinde. Sonradan, her gün yalnızca bir ürün satan, fırsat siteleri ortaya çıktı. Yüzlerce alternatifi türedi, yüklerini aldılar ve şimdi hemen hemen hiçbiri ortada yok. Şimdilerde ise özel alışveriş kulübü mantığı ile işleyen indirim siteleri oldukça revaçta. İşte bu sitelerin ne yazık ki bazıları ve hatta birçoğu dememe yakın kısmı, kısa sürede para kazanma hevesi üzerine kurulmuşlar. İşte bunu yapanlar, elektronik ticarete yeni yeni ısınmaya başlayan kitlenin iyi niyetini istismar ederek sektörün hızla büyümesindeki en önemli engel olan müşteri güvenine sarsıcı bir darbe indiriyorlar. Başvuruların en kaba yöntem ise, markalı ürün adı altında ismi duyulmamış, ne dünya ne de Türkiye markalar literatüründe yeri olmayan tuhaf ürünlerin fiyatlarını yüksek gösterip sonra %90 indirimle satmaya çalışmak. Hatta işi o kadar ilerletiyorlar ki, bu uyduruk markalar ile ilgili sahte web siteleri dahi yapıyorlar.
1 yıl önce kadar, yabancı yatırımcıların Türk alışveriş sitelerine olan ilgisi doruk noktaya ulaşmış ve bazı satın almalar veya yatırımlar yapılmıştı. Çeşitlilik bazen iyidir ancak özel alışveriş sitelerindeki fiili durum çeşitlilik değil ancak kirlilik olarak açıklanabilir. Yabancı bir risk sermaye grubunun bu kadar karmaşık bir alanda faaliyet göstermeye devam etmesini beklenemez ve yeni yatırımları getirmeye çalışmak sonuçsuz bir çaba olacaktır.

Haftanın Notları

Amerikan hükümetinin günde 5 milyon twiti gözlemlediği ortaya çıkarken odaktaki kelimelerin listesi de yayınlandı. Bu kelimelerden birkaçını art arda kullanmanız, takip içine girmenizi sağlıyor.
Apple, 11 Haziran tarihinde yapacağı toplantıda yeni ürünler açıklamaya hazırlanıyor. iOS 6, yeni Macbook beklentiler arasında. Ancak iPhone 5 ile bir gelişme de bekliyorum.
Facebook hisseleri %9 düşerek 29 dolara geriledi. Aşırı yüksek fiyatlama ve ortakların abartılı hisse satışları zaten bu gelişmenin habercisiydi.